Recht en ethiek week 7: foltering

• recht en ethiek
• MBO
• Studiejaar 1

Wat is foltering?

Volgens het VN Verdrag tegen foltering:

• Opzettelijk aan een ander
  
• hevig leed of pijn, lichamelijk of geestelijk, toebrengen, 
• om
• een bekentenis of informatie te verkrijgen, of
• een persoon te bestraffen.
• Op gezag of met instemming van een overheidsfunctionaris
  

Waarom zou foltering door een overheid worden toegepast?

Waarom zou je als overheid willen folteren?

• Bewijs/bekentenis verkrijgen
  
• Bestraffing
  
• Middel tegen criminaliteit of politiek verzet
  
• Middel van terreur
  

Welke foltermethoden ken jij?

Foltermethoden

Slaan en schoppen

Langdurig laten aanhouden van vervelende lichaamshoudingen

Breken van lichaamsdelen

Elektroshocks

Verkrachting

Ontnemen van slaap

Ontnemen van voedsel en drank

Schreeuwen en harde geluiden

Wetgeving tegen foltering

artikel 3 EVRM

'Niemand mag worden onderworpen aan folteringen of aan onmenselijke of vernederende behandelingen of bestraffingen.'

Artikel 7 BUPO

'Niemand mag worden onderworpen aan folteringen, of aan wrede, onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing. In het bijzonder mag niemand, zonder zijn in vrijheid gegeven toestemming, worden onderworpen aan medische of wetenschappelijke experimenten.'

Omar Khadr

We kijken een film over Omar Ahmed Khadr (Toronto, 19 september 1986). Hij was een kindsoldaat, die als vermeend Canadees terrorist op 27 juli 2002 in Afghanistan werd gearresteerd door Amerikaanse troepen en van oktober 2002 tot oktober 2012 vastzat op Guantanamo Bay waar hij werd gefolterd. 

Hierna volgt een uitzending over de schadevergoeding die aan Omar Khadr is toegekend.

Milgram experiment

Sociaal-psychologisch experiment dat voor het eerst is  in 1961 uitgevoerd door professor Milgram, hoogleraar aan de universiteit in Yale om te begrijpen hoe de verschrikkingen van de holocaust konden gebeuren. 

Proefpersonen denken dat het experiment gaat over leergedrag. 

Een proefpersoon is 'leraar', de andere 'leerling'. 

Leraar bestraft leerling met stroomstootjes bij foute antwoorden. Deze lopen op tot dodelijke stroomstoten.

Leraar wordt bijgestaan door een wetenschapper die hem aanspoort bij twijfel door te gaan.

Wij kijken zo een nieuwe versie van dit experiment.

Zullen er 'leraren' een dodelijke stroomstoot toedienen?

1. Ja
2. Nee

Hoe veel procent van de 'leraren' zullen een dodelijke stroomstoot toedienen?

1. 10
2. 15
3. 25
4. 50

Waarom hebben zo veel personen meegewerkt aan deze ‘foltering’?

Zou jij eerder luisteren
naar de leraar of niet?

Sociale en culturele voorwaarden voor foltering

(volgens professor Ervin Staub)

• Deel van de bevolking is een zondebok
  
• In de samenleving een sterk gevoel voor autoriteit en bijna onbeperkt geloof in de absolute leider
  
• In de cultuur van de samenleving worden afwijkende opvattingen amper getolereerd
  
• Gevoel van culturele superioriteit
  
• Ideologie die foltering rationaliseert.
  

Psychologie van de folteraar

Ca. 50 % van de bevolking zou een folteraar kunnen zijn, als:

• je werkt op gezag van een ander persoon met autoriteit
  
• je weet dat je niet bestraft wordt voor je daden
  

Wat zou je doen?
We weten dat iemand uit een andere klas een bom heeft geplaatst in een basisschool met 120 kinderen in Eindhoven. De bom gaat over 15 minuten exploderen. De persoon wil niet zeggen in welke school.
Zou je de persoon folteren om de levens van de kinderen te redden

1. Zeker wel
2. Waarschijnlijk wel
3. Waarschijnlijk niet
4. Misschien niet

Wat zou je doen?
Een persoon ontvoert een 11-jarige jongen. Hij eist losgeld en wordt bij het ophalen van het losgeld gepakt. De jongen zal niet overleven als de verdachte niet vertelt waar hij is.
Zou je de ontvoerder folteren om het leven van de jongen te redden?

1. Zeker wel
2. Waarschijnlijk wel
3. Waarschijnlijk niet
4. Zeker niet

Vind je dat Gäfgen de vergoeding van
3000 euro verdiende?

Stelling foltering

Foltering moet mogen om onschuldigen te beschermen!