Par. 4.2 Staatsvorming en centralisatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

1

2

3

4

5

6

Boer Flip ontdekt dat hij graan langer kan bewaren en daardoor sedentair kan gaan leven

Boer Bo voelt zich aangetrokken tot het christendom. Helaas is het verboden en kan hij voor de leeuwen worden gegooid 

Boerin Lieke  moet dankzij de centralisatie zich aan dezelfde wetten houden als alle andere mensen en ook nog eens belasting betalen 

Boerin Ella moet elke dag hard werken en moet de helft van haar producten geven aan de heer. In ruil daarvoor wordt ze wel beschermd. 

Boerin Mae is vertrokken van het domein, omdat ze in de stad veel meer rechten kan hebben en kan gaan doen waar ze goed in is.

Boer Sander mag meebeslissen over alle belangrijken besluiten in zijn stadstaat 

Controlevraag  

Gebruik de bron.

Margaretha van Vlaanderen gaf met de bepalingen van 1252 haar horigen meer vrijheid. De vraag is of ze dat deed om stedengroei te stimuleren, of om meer arbeiders op haar bezittingen te houden. Leg uit: 

● met twee verwijzingen naar de bron dat zij de horigen inderdaad meer vrijheid gaf; (2p)

● dat meer vrijheid voor horigen de stedengroei kon stimuleren; (1p)

● dat meer vrijheid voor horigen de horigen kon doen besluiten op haar bezittingen te blijven om de grond te bewerken. (1p)

Staatsvorming in de late middeleeuwen 

Koningen kregen weer een groot rijk. Oorzaken: 

1. Benoemen geen nieuwe leenmannen bij door oude leenman
2. Trouwden met dochter andere koningen 
3. Maakten deals met rijke steden: Gaf stadsrechten in ruil voor belasting. Verkleinden hierdoor invloed van edelen
4. Veroverden gebieden. 

Centralisatie 

Koningen gaan centraliseren: Rijk besturen vanuit 1 punt. Oorzaken: 

1. Handel: gebieden worden beter bereikbaar
2. Geldeconomie: Belasting heffen wordt makkelijk 
3. Stadsvorming: 

• Steden betalen belasting > Koning kan groot leger betalen > Invloed edelen neemt af. 
• Steden vormen centrale punten in het Rijk

Centralisatie = Uniformering

Een koning die centraliseert wil overal alles hetzelfde = uniformering 

Daarom: 

• 1 belastingstelsel 
• 1 geloof                                                                              Vs. 
• Overal dezelfde wetten 

Wie zijn het hier niet mee eens? De edelen en de steden. Zij raken hun rechten (privileges) kwijt