Religie

• HUWE
• Secundair onderwijs

Religie

Succescriteria

Ik licht de functionalistische omschrijving van godsdienst van Durkheim, Berger en Yinger toe. (LPD 14)

Ik bespreek drie kritieken op de functionalistische omschrijving van godsdienst van Yinger. (LPD 14)

Ik bespreek de substantiële omschrijvingen van godsdienst van Tyler, Bruce en Wallace. (LPD 14)

Ik leg uit wat het onderscheid tussen godsdienst en magie is. (LPD 14)

Ik licht het onderscheid tussen een kerk, een sekte, een denominatie en een cult toe. (LPD 14)

Wat is religie?

Een functionalistische omschrijving van godsdienst gaat uit van

1. dat de godsdienstige geloofsopvattingen en -praktijken universeel aanwezig zijn
2. dat de godsdienstige geloofsopvattingen en -praktijken niet universeel aanwezig zijn
3. inhoudelijke omschrijvingen van godsdienst

kernwoorden theorie
Durkheim

Functionalistische omschrijving van godsdienst- Durkheim

• godsdienst is universeel aanwezig
• bepaalde functie voor maatschappij
• bevordert een vorm van sociale cohesie
• bestendigt waarden en bewaart de sociale orde
• conservatieve kracht die snelle sociale veranderingen tegenhoudt

4 functies van godsdienst

Functionalistische omschrijving van godsdienst- Durkheim

4 functies van godsdienst:

1) disciplinerende

2) sociale cohesie

3) vitaliserende

4) euforische

Functionalistische omschrijving van godsdienst- Yinger

' systeem van geloofsideeën en geloofspraktijken door middel waarvan een gemeenschap de ultieme problemen van het menselijk bestaan aanpakt'

- leven en dood

- leven in gemeenschap

               =>   Ideologie/moraal vervult ook deze functie

- helpt aanvaarden van het stratificatiesysteem maar niet in samenleving met meerdere godsdiensten

Functionalistische omschrijving van godsdienst- Yinger- kritieken

1. cirkelredenering ' religie begaan is met ultieme levensproblemen'
2. geloof in bovennatuurlijke kracht is geen voorwaarde
3. effecten van religie zijn niet empirisch aangetoond

Functionalistische omschrijving van godsdienst- Berger

- sociale orde wordt niet van bovenaf maar van beneden geconstrueerd, via interacties tussen mensen

=> geloofsideeën= resultaat, bieden verklaringen om zin te geven aan leven, vooral tijdens crisissen

Substantiële omschrijvingen: geloofsideeën, geloofspraktijken en geloofsgemeenschappen- Tyler, Wallace en Bruce

• er bestaan verschillende omschrijvingen
• gaan in op wat de essentiële kenmerken zijn van godsdienst
• kan omschreven worden door het onderscheiden wat godsdienst niet is 

In de truecrimedocumentaire 'Escaping Twin Flames' gaat regisseur Cecilia Peck in gesprek met voormalige leden van de Twin Flames Universe (TFU), een Amerikaanse (...) die kandidaten voorhoudt dat ze hun "soulmate" kunnen vinden voor de luttele prijs van 6.999 dollar per persoon. Aan het hoofd stonden Jeff en Shaleia Ayan. Zij beloofden TFU-leden om hun ideale partner te vinden met behulp van enkele onorthodoxe methodes.

Eén van deze methodes was een vorm van diepe introspectie, waarbij de leden via pseudowetenschappelijke technieken probeerden zichzelf te genezen. Het is misschien niet verwonderlijk dat na enige tijd enkele leden hun geloof in TFU verloren en opstapten. Leiders Jeff en Shaleia probeerden dat koste wat kost te voorkomen. In dit artikel lees je hoe ze hierbij hierbij enkele uitgekiende strategieën gebruikten, die soms leidden tot fysieke mishandeling en zelfdoding.

Dit is een voorbeeld van

1. magie
2. sekte
3. kerk
4. cult

Kenmerken sekte

Sekte

• organisatie
• vrijwillige toetreding
• lidmaatschap op basis verdienste/kwalificatie/kennis over en aanvaarding doctrine/bekering op basis van religieuze ervaring
• leven afgezonderd
• gedragsregels verplicht, verbanning volgt indien niet
• grote betrokkenheid leden
• geen professioneel geestelijk ambt 

Dit is een voorbeeld van

1. magie
2. sekte
3. kerk
4. cult

Kenmerken kerk

Kerken

• professioneel geestelijk ambt
• deelname van gelovigen beperkt tot enkele activiteiten
• kerkdiensten zijn geformaliseerd
• weinig ruimte voor spontaneïteit
• betrokkenheid van leden is niet hoog
• nadruk ligt op religieuze socialisatie van jongeren  en niet op bekering van anderen 

Denominatie

- wanneer ze naast zich andere kerken tolereren

- keert zich niet af van de wereld

- geen aanspraak  op een alomvattende religieuze waarheid

- aanvaard het bestaan van soortgelijke organisaties naast zich

www.vrt.be

Dit is een voorbeeld van

1. magie
2. sekte
3. kerk
4. cult

Cult

• sterk individualistisch
• afhankelijk van persoonlijke ervaringen en interpretaties
• los georganiseerde groep die samenhangt rond een aantal thema's en belangen
• tolerant t.o.v. andere opvattingen
• zijn niet in staat om gehoorzaamheid van de leden te eisen