Les grammatica

• Nederlands
• Basisschool
• Groep 5

Les grammatica

Deze les gaat over:

Bijvoeglijk naamwoord & bijwoord

Lw, znw, bnw, vz

Persoonsvorm - onderwerp - werkwoordelijk gezegde

Het bijvoeglijk naamwoord

Wat is het bijvoeglijk naamwoord?
Wat is de plaats van het bijvoeglijk naamwoord?

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

Je weet door een bijvoeglijk naamwoord meer over het zelfstandig naamwoord.

Bijwoord

1. geeft extra info over een ander woord in de zin (behalve een zn)

- een werkwoord

-een ander bijwoord

- een bijvoeg. nw

2. Kan een tijd, plaats of reden aangeven (staat zelfstandig)

3. kan een mening / hoedanigheid aangeven

4. Een aantal vraagwoorden is ook een bijwoord

5. De woordjes wel/niet zijn bijwoord

6. Alles wat overblijft in een zin

bijwoord

Een bijwoord zegt iets over een bijvoeglijk naamwoord:  

Zij is een heel goede leerling.

of over een werkwoord:  Die auto rijdt hard. 

Een bijwoord kan ook iets zeggen over een ander bijwoord:

Die auto rijdt heel hard.

Soms zegt een bijwoord iets over een zinsdeel of een hele zin:

Gelukkig is het probleem opgelost.

De persoonsvorm

Hoe vind je de persoonsvorm?

Wat is een persoonsvorm

Een persoonsvorm is ALTIJD een werkwoord. 

Als je een persoonsvorm wil vinden, moet je dit doen:

- een vraagzin maken.

- de zin in een andere tijd zetten.

Persoonsvorm

Wat is het lijdend voorwerp?

Het lijdend voorwerp hangt samen met het onderwerp en het gezegde in de zin. Een zin heeft alleen een lijdend voorwerp als het uit een werkwoordelijk gezegde bestaat. Het is belangrijk dat je weet dat niet iedere zin een lijdend voorwerp heeft.

Lijdend voorwerp

Wat is het lijdend voorwerp?

Wie of wat + gezegde + onderwerp.

Lijdend voorwerp

Schrijf eerst het onderwerp en gezegde op. Stel dan de vraag: Wat (of wie) + gezegde+ onderwerp? Het antwoord is het lijdend voorwerp. 

Ik haal een broodje bij de bakker.

Wat (of wie) haal ik? 

Lijdend voorwerp

Het lijdend voorwerp is degene die of datgene wat de actie van het​​ werkwoordelijk gezegde​ doet.

Je vindt het lijdend voorwerp door jezelf de vraag te stellen: Wie of wat + GEZ (gezegde) + OW (onderwerp)?

Hij gooit de voetbal naar hem.

Wie of wat gooit hij? →​de voetbal

De voetbal doet de actie ‘gooien’. 

Voltooid deelwoord

- Het voltooid deelwoord is een werkwoordsvorm.

- Het voltooid deelwoord geeft aan dat iets is afgelopen 

   (voltooid).

- Het voltooid deelwoord is  niet de persoonsvorm. 

- In een zin met een voltooid deelwoord staat altijd een vorm 

   van hebben, worden of zijn.

- Het voltooid deelwoord begint vaak met ge-, be- of ver-.

De regel bij voltooid deelwoord

Aan de slag!

Starttaal Online -> -> 2F -> Taalverzorging -> grammatica