4.2 les 1

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

4.2 les 1

Wat gaan we doen?

Terugblik -> LessonUp 4.1

Uitleg: de macht van koningen

Opdrachten maken

Wat weet je nog van de vorige les?

Welke grote verandering vond er plaats rond het jaar 1000?

1. Boeren gingen rondtrekken op zoek naar grond.
2. Er gingen veel mensen in Europa dood door ziektes.
3. Op het platteland nam de bevolkingsdichtheid toe.
4. Rondom de markt kwamen steeds meer mensen wonen.

Wat boeren over hadden van de oogst, verkochten ze op de

Een schout is...

1. een burgemeester
2. een edelman
3. een burger
4. een inwoner van een stad

Stadsbewoners kregen stadsrechten. Wat hoorde daarbij? 2 antwoorden zijn goed.

1. bouwen van een stadsmuur
2. een eigen bestuur
3. een goed inkomen
4. een beroep hebben

In een stad ontstonden nieuwe beroepen zoals schoenmaker.

1. Juist
2. Onjuist

Boeren hadden een betere ploeg uitgevonden, waarmee ze grond konden bewerken.

De mest werd beter verdeeld en de grond vruchtbaarder.

Ouders konden nu kiezen om meer kinderen te nemen. Er was voedsel genoeg.

Daardoor verdubbelde de bevolking.

De oogst van boeren was groter. Zo kwam er meer voedsel voor mensen.

De macht op één plek

• Tijdens de Middeleeuwen (500-1500) werden edelen zoals Floris V steeds machtiger.

-> Koningen verloren veel macht aan de edelen: nodig voor hun ridders

• Rond 1300 kregen toch veel koningen hun macht weer terug

-> Werden rijker door belastinggeld van de steden

1. -> Koningen konden zelf ridders betalen die alleen naar hem luisterden.
2. Koning maakte zelf wetten die voor het hele land golden;
3. Rechters die iedereen dezelfde straf gaven

Centralisatie

• Koningen gingen hun gebied steeds meer als een eenheid besturen

-> Deze ontwikkeling noem je staatsvorming

-> Als een land/gebied steeds meer als een eenheid wordt bestuurd

• Er moet ook één plek zijn waaruit het land bestuurd wordt

-> Hoofdstad

-> Woont de koning en worden paleizen gebouwd

• Centralisatie

-> Als een land vanuit één centrale plek wordt bestuurd

Wat weet jij nog?

• Wanneer was de middeleeuwen?
• Waarom werden koningen machtiger?
• Wat is centralisatie

Huiswerk

4.2 maken 1 t/m 3