1.3 Weet wat je nodig hebt!

• Economie
• Middelbare school
• vmbo lwoo, b, k
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 1

Economie is meer dan geld

Terugblik paragraaf 1.2
Wat weet je nog?

Paragraaf 1.3

Weet wat je nodig hebt!

Behoeften

Leerdoelen

Je leert in deze paragraaf:

• in welke twee groepen je behoeften kunt indelen.
• waardoor mensen niet allemaal dezelfde behoeften hebben. 
• hoe je je behoeften kunt vervullen.
• hoe je in een verhoudingstabel met procenten een getal kunt berekenen.
• hoe je in het kort met procenten een getal kunt berekenen. 

Wat heb je nodig?

Mensen hebben veel behoeften.

Basisbehoeften: wat je echt nodig hebt om te kunnen leven:

eten en drinken

kleding

woonruimte

soms medische hulp

Overige behoeften: alles wat je leven leuker of makkelijker maakt.

=> Als je keuzes moet maken, dan geef je voorrang aan je basisbehoeften. 

Staan op het verlanglijstje vooral basisbehoeften of overige behoeften?

In het winkelwagentje liggen...

1. basisbehoeften
2. overige behoeften

Niet allemaal hetzelfde

Welke behoefte je hebt hangt bijvoorbeeld af van: 

• hoeveel geld je kunt uitgeven (budget)
• je leeftijd
• je gender
• je woonomgeving
• je smaak

Jongeren hebben andere behoeften dan volwassenen. Noem een voorbeeld.

Iemand die op het platteland leeft heeft andere behoeften dan iemand die in de stad woont. Noem een voorbeeld.

Goederen en diensten

Je kunt behoefte hebben aan goederen en aan diensten.

• Goederen = > tastbare producten => dingen die je kunt aanraken => bijv. een  fiets of kleding.

• Diensten => niet-tastbare producten => Iemand doet iets voor jou => fiets maken of haar knippen. 

Een tandarts levert vooral

1. goederen
2. diensten

een supermarkt levert vooral

1. goederen
2. diensten

Hoe voorzie je in je behoeften?

Wat je nodig hebt of graag wilt hebben:

• kun je kopen => consumeren => dit kost geld

• kun je zelf maken = zelfvoorziening => dit kost tijd

De mevrouw op de foto is bezig met

1. consumeren
2. zelfvoorziening

De mevrouw op de foto is bezig met

1. consumeren
2. zelfvoorziening

Procenten in een verhoudingstabel

Voor rekenen met procenten kun je een verhoudingstabel gebruiken.

Voorbeeld: Hoeveel is 15% van € 240?

• Bovenste rij: vul de percentages in.
• Links: 100%. In het midden 1%. Rechts hoeveel procent je moet berekenen.
• Onderste rij: vul het aantal of bedrag in dat je weet.
• Bereken de andere bedragen.

• 15% van € 240 = € 240 ÷ 100 x 15 = € 36

 

Procenten

Rekenen met procenten kan ook sneller.

1% = 1/100  = 1 ÷ 100

Voorbeeld 1:

Hoeveel is 15% van € 240?

15% = 15/100 deel = 15 ÷ 100

15% van € 240 = 15 ÷ 100 x € 240 = € 36

Voorbeeld 2 (verhoudingstabel):

Hoeveel is 15% van € 240?

€ 240 ÷ 100 x 15= € 36

 

Oefenen met procenten

Je hebt € 140. Daarvan heb je 65% verdiend met folders bezorgen. Welk bedrag is dat?

 65% van € 140 = € …

1. Deel het percentage door 100 en doe dat keer het totaal

 65 ÷ 100 x € 140 = € 91  

2.  Deel het bedrag door 100 en doe dat keer het percentage

€ 140 ÷ 100 x 65 = € 91 

Met folders bezorgen heb je dus € 91 verdiend.

Check leerdoelen

Je kunt nu:

• behoeften verdelen in basisbehoeften en overige behoeften (opdracht. 1, 2, 3).

• met voorbeelden uitleggen dat mensen verschillende behoeften hebben (opdracht. 4, 5, 6, 7).

• uitleggen op welke manieren je in je behoeften kunt voorzien (opdracht. 8, 9, 10). 

• in een verhoudingstabel met procenten een getal uitrekenen (opdracht. 11, 12). 

• met een percentage een getal uitrekenen (opdracht. 13, 14, 15, 16, 17, 18).

Wat heb je geleerd?

Wat vond je moeilijk?

Aan de slag

Maak nu paragraaf 1.3  =>  opdracht 1 t/m 18 op blz. 20 t/m 25

Meer oefenen => maak de herhalingsopdrachten op blz. 36-37

Meer uitdaging => Maak de plusopdrachten op blz. 38-39

Meer praktijk => Ga naar Pincode online (SOM) => maak de keuzeopdrachten

Nakijken

Paragraaf 1.3

 

Opdracht 1

a) Basisbehoeften.

b) Het is voedsel en dat is een basisbehoefte.

c) 

- Basisbehoeften, een goede gezondheid is van belang om te kunnen leven. 

- Overige behoeften, vriendschap maakt je leven leuker.

d) Omdat ze het erg veel gebruiken in hun dagelijks leven. 

Opdracht 2 

a) Eigen antwoord. Waarschijnlijk overige behoeften....

b) Ouders/verzorgers betalen de basisbehoeften.

 

Opdracht 3

• Basisbehoefte
  
• Basisbehoefte
• Overige behoefte
• Basisbehoefte
• Overige behoefte

Opdracht 4

• behoeften
• stad
• gender
• smaken 
• geld

Opdracht 5

• Baardtrimmer - Mannen
• Dure villa - Rijke mensen
• Elektrische fiets - Scholieren in een afgelegen dorp
• Scootmobiel - Bejaarden

Opdracht 6

a) Als iemand nooit brood meeneemt, maar altijd iets koopt in de kantine.

b) hij spaart voor iets anders of hij vindt het eten in de kantine niet lekker/ongezond

c) Nee, hij kan beter zelf iets meenemen naar school. Dat is veel goedkoper. Dan kan hij zijn geld aan iets leukers uitgeven. 

Opdracht 7

a) € 4,75 - € 2,00 = € 2,75

b) 5 x € 2,75 = € 13,75

c) 40 x € 13,75 = € 550,00

Opdracht 8

• Diensten
• Diensten
• Goederen
• Diensten

Opdracht 9

• Zelfvoorziening
• Consumeren
• Geld
• Tijd

Opdracht 10

a) Als je de jas laat repareren

b) 

• € 90 - € 20 = € 70 per keer
•  4 x € 70 = € 280

Opdracht 11

a)

%                   100            1              34

aantal        3.850      38,5       1.309

b) aantal mensen : 100 x percentage =

      3.850 : 100 x 34 = 1.309

Opdracht 12

a)

%                                 100          1            40

Bedrag in €              65       0,65          26

b) bedrag : 100 x percentage =

        € 65 : 100 x 40 = € 26

Opdracht 13

• 45 : 100 x 220 = € 99     OF     220 : 100 x 45 = € 99
  
• 8 : 100 x 120 = € 9,60     OF     120 : 100 x 8 = € 9,60
• 21 : 100 x 45 = € 9,45     OF       45 : 100 x 21 = € 9,45
• 36 : 100 x 150 = € 54      OF     150 : 100 x 36 = € 54
• 7,5 : 100 x 60 = € 4,50    OF       60 : 100 x 7,5 = € 4,50
• 9 : 100 x 12 = € 1,08         OF        12 : 100 x 9 = € 1,08

Opdracht 14

• Stap 1 =>  65 %  van € 2.500 = ....

• Stap 2 => 65 : 100 x 2.500 = € 1.625

                     => 2.500 : 100 x 65 = € 1.625

Opdracht 15

Stap 1 => 75 % van € 20 = ....

Stap 2 => 75 : 100 x 20 = € 15

              => 20 : 100 x 75 = € 15

Opdracht 16

1.800 : 100 x 12,5 = € 225

12,5 : 100 x 1.800 = € 225

Opdracht 17 

a)

Stap 1 => 4 % van € 65 = ....

Stap 2 => 4 : 100 x 65 = € 2,60

              => 65 : 100 x 4 = € 2,60

b) € 65 + € 2,60 = € 67,60

Opdracht 18

a) 30 : 100 x 27,50 = € 8,25     OF      27,50 : 100 x 30 = € 8,25 

b) € 27,50 - € 8,25 = € 19,25