8.5 Duurzaamheid

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

8.5 Duurzaamheid

Leerdoel en begrippen

Je leert welke kennis nodig is om maatregelen te kunnen nemen om ecosystemen stabiel te houden

habitat, ecologisch evenwicht, draagkracht, opwarming, verzuring, eutrofiering, persistente stoffen, accumulatie, duurzame ontwikkeling/energie, (gesloten) kringloop

Eerst herhalen..

Wat is intraspecifieke en wat is interspecifieke concurrentie?

Formule blz. 285

1. 250
2. 500
3. 2500
4. 5000

Welke tolerantiecurve past bij de soort Driedoornige stekelbaars?

1. Curve A
2. Curve B
3. Curve C
4. Curve D

De volgende bewering hoort bij welk type ecosysteem?

* Organismen hebben een brede tolerantiecurve voor abiotische factoren

1. Pioniersecosysteem
2. Climaxecosysteem

Hoe komt stikstof (N) van koeienmest in jouw huidcel? (zie BINAS 93G)

Verklaar dat het zuurstofgehalte daalt door eutrofiëring.

Een ecoloog wil het aantal konijnen in een bepaald afgeschermd natuurgebied gaan bepalen. Hiervoor gebruikt hij de methode van vangen, merken en terugvangen.

Bij de eerste vangst vangt de ecoloog in totaal 44 konijnen, die vervolgens een ring om de poten krijgen. Deze konijnen worden weer losgelaten. Een week later vangt hij opnieuw konijnen. Dit keer 34 stuks, waarvan er 4 een ring om de poten hebben.

Bereken de grootte van de konijnenpopulatie.

Een ecoloog wil het aantal konijnen in een bepaald afgeschermd natuurgebied gaan bepalen. Hiervoor gebruikt hij de methode van vangen, merken en terugvangen.

Bij de eerste vangst vangt de ecoloog in totaal 44 konijnen, die vervolgens een ring om de poten krijgen. Deze konijnen worden weer losgelaten. Een week later vangt hij opnieuw konijnen. Dit keer 34 stuks, waarvan er 4 een ring om de poten hebben.

Bereken de grootte van de konijnenpopulatie.

William wil het aantal egels in een groot stadspark gaan bepalen. Hij gebruikt daarvoor de methode van merken, vangen en weer terugvangen. Met zijn 5 egelvallen vangt hij de eerste keer in totaal 4 egels, die hij markeert met een rode stip. De egels worden weer losgelaten en drie dagen later vangt William weer egels. Hij vangt er nu 6 waarvan 2 egels een stip hebben.

Hoe groot is de populatie egels in het park?

Mario vangt in de visvijver de eerste keer 37 stekelbaarsjes, die hij allemaal markeert met een groene stip. Vervolgens laat hij de dieren vrij.
Een week later vangt hij 44 vissen, waarvan er 2 een stip hebben.

Hoe groot is de populatie stekelbaarsjes in de vijver?

Stekelbaarsjes met een groene stip vallen echter eerder op voor hun roofdier (de snoek), waardoor ze sneller opgegeten worden.

In de vorige vraag was een populatie berekend van 814 stekelbaarsjes. (37 eerste keer met stip, tweede vangst 2 van de 44 een stip).

Zal de werkelijke populatie stekelbaarsjes groter, gelijk aan of kleiner zijn dan 814 stekelbaarsjes?

Redenen waarom geen vlees eten duurzamer is?

Energieverlies → waardoor?

Uitstoot broeikasgassen → hoe?

Waterverbruik en ontbossing → waarvoor?

Wat is duurzaamheid eigenlijk?

Duurzaam

'De leefwijze van de huidige generatie dient ervoor te zorgen dat de wereld voor toekomstige generaties net zo leefbaar blijft als nu'

Fossiele brandstoffen > duurzame energie

Plastic tasjes, waterverbruik, afval scheiden, etc

Duurzaamheid

• Duurzame ontwikkeling: de houdbaarheidsdatum van de leefomgeving
• Denken aan de effecten voor de toekomst
• Fossiele brandstoffen vs. duurzame energie
• Gesloten kringloop

Leg uit dat groenbemesting een duurzame manier van bemesting is

Gesloten kringloop

Open kringloop

Bij een gesloten kringloop ....

1. Komen er geen nieuwe dieren bij.
2. Gaan er geen stoffen verloren
3. Komen er geen nieuwe bronnen bij.

Wat maakt een gesloten kringloop zo duurzaam?

Ecologische Evenwicht

• Wat is een Ecologisch evenwicht?
  
• Waarom Duurzaam?

Waarom is het belangrijk dat er sprake is van een ecologisch evenwicht?

ecosysteem waarvan de aard en het aantal van de levende en niet-levende elementen waaruit het is opgebouwd min of meer gelijk blijft en daardoor een bepaalde vorm van stabiliteit heeft (…)

Biologisch evenwicht=ecologisch evenwicht

Het aantal organismen in de populatie en aantal soorten in het ecosysteem waarvan de aantallen gedurende langere tijd in het ecosysteem constant zijn.

Een dergelijk "evenwicht" kan verstoord worden wanneer er zich veranderingen voordoen in een van de biotische of abiotische samenstellende delen van het ecosysteem.

Resistentie

Een pesticide werkt niet meer:

Alle gevoelige organismen zijn doodgegaan

De organismen die er tegen konden zijn overgebleven

Persistentie

Een bestrijdingsmiddel is niet of maar zeer langzaam afbreekbaar.

Niet afbreekbaar

blijft aanwezig in de voedselketen

Accumulatie

persistente pesticiden nemen toe met elke stap in de voedselketen

• hoeveelheid pesticide blijft gelijk (niet afbreekbaar!)
• biomassa neemt af

Accumulatie

Opdrachten 

- Maken 8.5