Formatieve toets

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Formatieve toets

boek: blz. 203

In dit overzicht staan de verwachte inkomsten en uitgaven van de overheid voor komend jaar.

1. miljoenennota
2. rijksbegroting
3. betalingsbalans
4. handelsbalans

Bekijk de rijksbegroting van 2023. Is hier sprake van een begrotingstekort of -overschot?

1. begrotingstekort
2. begrotingsoverschot

Hoe kan de overheid het overheidstekort opvangen? Probeer drie manieren te noemen.

Bereken hoeveel procent van de overheidsuitgaven naar zorg gaat. Schrijf je berekening op.

Noem drie kenmerken van de EU.

Leg in eigen woorden het verschil uit tussen import en export.

Hoe wordt eerst het importen en dan het exporten van goederen genoemd?

1. invoerwaarde
2. wederuitvoer
3. import en export
4. handelsbalans

Een Nederlandse familie gaat een weekendje naar Euro Disney bij Parijs. Dit is:

1. import
2. export

Duizenden bezoekers wonen in Londen een optreden bij van de NL dj Martin Garrix. Dit is

1. import
2. export

Als een land veel handel drijft met het buitenland heeft dit land een:

1. open economie
2. gesloten economie

NL heeft een nationaal inkomen van €818 miljard. De waarde van de invoer is dat jaar €402 miljard. Bereken het importpercentage.

De invoerwaarde is in een jaar €195,5 miljard. De uitvoerwaarde is €206 miljard. Nederland heeft op de betalingsbalans een...

1. tekort van 10,5 miljard
2. overschot van 10,5 miljard
3. tekort van 11 miljard
4. overschot van 11 miljard

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/prinsjesdag/inkomsten-en-uitgaven-van-het-rijk-2022

Begrotingstekort neemt af

Door de coronacrisis was er in 2020 voor het eerst in 4 jaar weer een tekort op de begroting. Dit kwam door de extra miljarden die nodig waren om de gevolgen van de coronacrisis te beperken. In 2021 nam het tekort toe tot maar liefst 6% van het bbp.

Ook in 2022 geeft de overheid opnieuw meer geld uit dan er binnenkomt. Maar het tekort wordt minder. In 2022 is het tekort van de overheid (Rijksoverheid, gemeentes en provincies) -2,4%. Dat is € 21 miljard.

Het begrotingstekort neemt naar verwachting dus af. Dat komt onder meer doordat we volgend jaar waarschijnlijk geen extra uitgaven hebben voor steunpakketten. En omdat de economie zich herstelt. Als het beter gaat met de economie krijgt de overheid meer belastinginkomsten binnen van bedrijven en burgers. Ook gaat er minder geld naar uitkeringen. 

Overheidsschuld blijft beperkt

De overheid heeft naar verwachting in totaal ruim € 80 miljard extra uitgegeven om de gevolgen van corona te beperken. Daarvoor heeft het Rijk veel geld geleend en is de overheidsschuld flink gestegen. Daar was ruimte voor. Want in de jaren voor corona, toen het goed ging met de economie, is er veel schuld terugbetaald. Dat gaf Nederland een buffer. Het is belangrijk om die buffer weer op te bouwen, zodat Nederland ook in de toekomst een economische crisis goed kan doorstaan.  De overheidsschuld komt in 2022 uit op 57,7% van het bbp (het bbp is wat we in Nederland met elkaar verdienen). De gemiddelde schuld van de landen in eurozone is 102% van het bbp.