1.2 Van Brugge naar Antwerpen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Rules!

• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, etc.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we zoveel mogelijk na de les of in de pauze
• De telefoon blijft in de tas, broekzak (o.i.d) tenzij anders wordt aangegeven.
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Geef een definitie van 'bonum commune'

1. Stadsgemeenschap waarin het patriciaat zorg draagt voor het gemeen
2. Stadsgemeenschap waarin burgers voor elkaar op komen op het gebied van juridische en sociale zekerheid
3. Stadsgemeenschap waarin burgers en stadsbestuur zich samen verantwoordelijk voelen voor de welvaart en welzijn
4. Stadsgemeenschap waarin de adel en de burgers proberen in solidariteit met elkaar te leven

Op welke manier dragen gilden bij aan 'bonum commune'

Plaats de volgende woorden/zinnen op de goede plek:

Gegoede families

Schepenen

Gildeleden

Dagarbeiders

Meeste belasting

Handelaren

Droeg deze standensamenleving bij aan de bonum commune?

1. Ja, alle elementen van de samenleving droegen hun steentje bij aan de gemeenschap
2. Nee, niet alle elementen van de samenleving droegen dezelfde lasten

In Atrecht werden de wollen lakens gekeurd op kwaliteit, kleur en afmeting. Voldeden de laken aan alle eisen dan gaven de keurmeesters die afkomstig waren uit rijke families, ze vrij voor de verkoop.

Leg uit dat deze gegevens aansluiten bij de beweringen hier rechts.

Een Franse bestuurder:

De arme burgers en de middenklasse hebben geen deel aan het stadsbestuur dat volledig in handen van de rijken is, omdat het gewone volk de rijken vreest omwille van hun fortuin of familierelaties.

Kort samengevat

1. De middeleeuwse steden kenden een standensamenleving bestaande uit vier groepen: patriciaat, nieuwe rijken, gilden, het gemeen.
   
2. Schepenen werden alleen verkozen uit het patriciaat, ondanks dat de andere drie standen relatief de meeste belasting betaalden, dit tot woede van 'nieuwe rijken'.
3. Dit kwam tot een kookpunt bij de guldensporenslag waarin de Vlaamse steden pioenen werden in het spel tussen Edelen en Koningen. Zowel economische als politieke conflicten lagen te grondslag van deze veldslag. Uiteindelijk pakte de guldensporenslag uit in het voordeel van Vlaanderen met in het bijzonder de gilden, die hierdoor (tijdelijk) meer macht verkregen
   

Brugge

• Door toename in overzeese handel neemt Brugge de dominante handelspositie van Atrecht over.

• Door de honderdjarige oorlog tussen Frankrijk en Engeland, verplaatst veel van de handel naar Vlaanderen

• Toename van de textielproductie in Vlaanderen, maakt Brugge een belangrijke haven voor overzeese import

• Door verstedelijking (en bijkomende bevolkingsgroei) nam de vraag naar voedsel exponentieel toe, waardoor graan import uit het Oostzee gebied toenam.
  

Organisatie van de handel

• Brugge dominante positie in de wol-import
• Alle andere sectoren stond het handelaren vrij om te handelen > Brugge faciliteert.

1) Hanzeverbonden kregen handelskantoren,

2) Privileges aan handelaren, kooplieden, Hanzen

3) Schepenen beschermen de handelaren (contracten, rechtszaken, juridische geschillen)

• In de handel werd steeds vaker gebruik gemaakt van wisselbrieven. (Familie Beurse > koopmansbeurs)

• Brugge groeit uit tot het Europese handelscentrum van de 14e en 15e eeuw.
  

Sociale zorg

• Door verstedelijking en bevolkingsgroei meer sociale ongelijkheid (verschillen tussen arm en rijk)

• Sociale zorg voor de mensen onderaan de ladder (gehandicapten, weduwen, ongeschoolde arbeiders, wezen)

1) Zorg vanuit de kerk; hospitaal diende zowel als 'herberg' en als ziekteverzorging.

2) Liefdadigheid van rijke burgers; schenkingen om instellingen op te richten; begijnenhof.

3) Stadsbestuur en gilden; 'Tafel van de heilige geest' > armen voedsel geven en kleding uitdelen.

• Als onderdeel van bonum commune
  

'Stadsbesturen lieten vaak armen die van buiten kwamen, de stad uitzetten. Ook mensen die door luiheid of drankmisbruik waren verarmd, kregen geen hulp. Dat paste bij de gedacht van bonum commune.

Leg uit hoe dit past bij de bonum commune

Homework

Lezen: 246-247 (+ moderne devotie)

Maken: 6 en 7