HC1.1 Opbloei van handel en nijverheid in Vlaanderen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

HC1.1 Opbloei van handel en nijverheid in Vlaanderen

Programma

• Check-in (5 min.)
• Terugkoppeling overleg leerstrategie (5 min.)
  
• HC1.1 Opbloei van handel en nijverheid in Vlaanderen - Uitleg+ Examenopdracht+Filmpje (30 min.)
• Check-out (5 min.)
  

Terugkoppeling overleg 1

Opmerkingen uit klas:

• Uitleg nieuwe stof
• Extra/eigen materiaal
• Examenopdrachten
  
• Lessonup

Doel:

Beste voorbereiding voor het eindexamen

Uitleg nieuwe stof 

Overweging ten aanzien van doel:

HC1 is vaak verdiepingsstof van tijdvakken. Geen nieuwe hoofdlijnen/Nieuwe stof kun je ook eigen maken met opdrachten/Docentgestuurd is niet zaligmakend/Iets van intro is wellicht handig. 

Vervolgactie:

Korte uitleg 1.1, wel aanbevolen er zelf mee aan de slag te gaan

Extra/eigen materiaal

Overweging:

Is niet direct cruciaal voor voor het doel, woord zegt het al. Kan helpen om aan meer oefenopdrachten of manieren van uitleg te komen. Is iets om vooral als docent op te ontwikkelen. Maar dat het boek niet het goede niveau zou hebben is misconceptie.

Vervolgactie:

Extra materiaal is beschikbaar via Lessonup en Tijd voor Geschiedenis. Ga ik gebruik van maken. Maar is dus niet per se betere kwaliteit dan Feniks.

Examenopdrachten

Overweging:

Staan ook in het boek na elk hoofdstuk. Zijn meestal niet van een ander niveau dan de andere opdrachten in het boek (is ook oordeel sectie). Het boek is bedoeld als voorbereiding van het eindexamen. Belangrijkere vraag is wat voor jou beter werkt: in schrift of digitaal via Feniks oefenen met antwoorden. Beide hebben voor en nadelen.

Vervolgactie:

Zowel examenopdrachten als andere opdrachten in boek gebruiken om te oefenen. Feedback van docent organiseren.

Lessonup

Overweging:

Heeft als voordeel om klassikaal antwoorden op vragen te kunnen vergelijken. Bij Feniks is deze optie er niet, dit heeft wel mogelijkheden tot feedback van de methode en docent. 

Vervolgactie:

Lessonup gebruiken. Overweeg daarnaast bij Feniks sterk overstap naar digitaal (Code: 27X4LSJ4) in verband met feedback en progressiecheck door docent, maar let op dat je niet korter gaat antwoorden.

HC1.1 Opbloei van handel en nijverheid in Vlaanderen

Leerdoelen:

1. Je weet waar en waardoor in de Nederlanden in de elfde eeuw de bevolkingsgroei versnelde.

2. Je kunt met voorbeelden uitleggen hoe de bevolkingsgroei leidde tot specialisatie in beroepen, handel en de groei en stichting van steden.

3. Je kunt uitleggen dat steden zelfstandiger werden doordat zij, als gevolg van hun groeiende economische macht, stadsrechten konden verwerven.

4. Je kunt uitleggen hoe kooplieden en ambachtslieden door het organiseren van gilden opkwamen voor hun belangen.

5. Je kunt het belang van de Hanzen beschrijven.

6. Je kunt het verschil tussen de verschillende sociale groepen in de Vlaamse steden beschrijven en de

onderlinge spanningen benoemen en verklaren.

7. Je kunt uitleggen waardoor en hoe de steden een rol gingen spelen in het krachtenspel tussen adel en koning.

Atrecht, bisschopsstad en gunstige ligging voor groei:

• vruchtbaar gebied, wegennet Romeinen intact, Schelde en Scarpe
• Abdij van Sint-Vaast > ontginningen en schapen (lakennijverheid)
  
• komst poorters gestimuleerd (grond voor huis)
• bonum commune nagestreefd (privileges afkopen van de Graaf)
• - juridische bescherming
• - handel en nijverheid gereglementeerd 
• - verdediging stad
• - meer invloed poorters, oa bestuur en financiën
• - handhaven orde oa schepenen 
• Door in Atrecht als gemeenschap op te treden, stonden ze sterk tegen                                           de graaf

Romeinse wegennet

Pelgrimsroutes naar Santiago

Blz 264 Toon met verwijzingen naar bron 1 aan dat het Atrechtse bakkersgilde:

gecontroleerd werd door het stadsbestuur van Atrecht;
een sociale functie had;
zorgde voor onderwijs;
concurrentie tegenging.

Ambachten + Atrechtse handelaren + financieel centrum + sociale groepen

• 'Hanze van 17 steden'  (handelsvoordelen)
• wisselbrieven populair onder handelaren
• leningen verstrekt aan vorsten en adel 
• hierdoor privileges afgedwongen
• grote sociale verschillen:
• - adel (platteland)
• - patriciaat (zocht aansluiting bij levenswijze adel)
• - de gilden / 'het gemeen'

Strijd om de macht in de stad

• Het patriciaat bevoorrechte en verrijkte elkaar
• Armen of 'het gemeen' werd hard aangepakt
• Nieuwkomers konden niet toetreden tot stadsbestuur
• Het gemeen kwam in opstand omdat ze vonden dat het patriciaat het bonum                    commune schaadden. 
• Patriciaat of adel moest meestal (tijdelijk) toegeven om macht te houden

Gulden Sporen in Kortrijk, 1302 -1382 - 1952

De Guldensporenslag

• Macht adel en patriciërs leidde geregeld tot spanningen, oa:
  
• de 'Guldensporenslag' (1302, Brugge) 
•  Elementen:
•  - Filips IV (Fr) wilde macht adel (graaf Gwijde, leenman) verminderen
• - conflict om Engelse gebieden in Frankrijk (Filips IV eiste trouw Vlaanderen)
• - strijd tussen patriciaat en 'gemeen'  in Brugge:
•  Graaf Gwyde koos (steeds vaker) de zijde van 'het gemeen'. 
•  Filips IV (gesteund door patriciërs) werd verslagen oa door 'het gemeen' >
•  invloed leenheer + patriciaat werd minder tgv de gilden en 'het gemeen'
•  Overigens: tijdelijke machtsverschuiving

Gulden Sporen in Kortrijk, 1302 -1382 - 1952

Check de leerdoelen:

1. Je weet waar en waardoor in de Nederlanden in de elfde eeuw de bevolkingsgroei versnelde.

2. Je kunt met voorbeelden uitleggen hoe de bevolkingsgroei leidde tot specialisatie in beroepen, handel en de groei en stichting van steden.

3. Je kunt uitleggen dat steden zelfstandiger werden doordat zij, als gevolg van hun groeiende economische macht, stadsrechten konden verwerven.

4. Je kunt uitleggen hoe kooplieden en ambachtslieden door het organiseren van gilden opkwamen voor hun belangen.

5. Je kunt het belang van de Hanzen beschrijven.

6. Je kunt het verschil tussen de verschillende sociale groepen in de Vlaamse steden beschrijven en de

onderlinge spanningen benoemen en verklaren.

7. Je kunt uitleggen waardoor en hoe de steden een rol gingen spelen in het krachtenspel tussen adel en koning.

Heb je een goed gevoel over de les?

Fijne dag!