Les 20 september bedrijvend en lijdend

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Vandaag

Lezen voor de fictietoets

Bedrijvende en lijdende zinnen

Lezen

Toets (10%)

Vrijdag 4 oktober 3e uur

Stof uit hoofdstuk 2 en 3 (zie SOM).

Lesdoelen

Ik kan NG en WG van elkaar onderscheiden.

Ik kan verschillende soorten werkwoorden herkennen in een zin.

Ik kan verschillende voornaamwoorden onderscheiden.

Ik kan bedrijvende zinnen lijdend maken en andersom

Huiswerk vandaag

3.3 B

Verder: volg je eigen route.

ontleedvolgorde

Onderstreep de persoonsvorm

Hak de zin in stukken.

En dan ontleden in de volgende volgorde:

1.pv (persoonsvorm)

2.ow (onderwerp)

3.wg of ng (werkwoordelijk of naamwoordelijk gezegde)

4.lv (lijdend voorwerp)

5.mv (meewerkend voorwerp)

6. bijwoordelijke bepaling

Jara /laat/ de hond /uit.

Wat is het onderwerp? Jara

Jara doet iets-> ze laat de hond uit

Als het ONDERWERP de handeling verricht van het WG noem je de zin BEDRIJVEND of ACTIEF.

De hond/ wordt/ door Jara/ uitgelaten.

Het onderwerp ondergaat de handeling (het uitlaten).

Als het ONDERWERP de handeling ondergaat, noemen we de zin LIJDEND of PASSIEF.

Omzetten bedrijvend ->lijdend

• Het lijdend voorwerp wordt onderwerp.
• Het onderwerp wordt een bijwoordelijke bepaling die begint met door.
• In het gezegde komt een vorm van het hulpwerkwoord worden  of zijn te staan.
  

Wat is het nut?

1. Afwisseling

2. De persoon/ het iets dat iets ondergaat staat meer centraal.

Hij slaat de hond. De hond wordt geslagen door hem.

3. Het kan onduidelijk blijven wie de handeling uitvoert. Dat kan passend zijn. Of spannend.

Voorbeeld: de hond wordt geslagen (Maar door wie? Dat kun je weglaten)

oefenen...

De man koopt de computer.

De computer wordt door de man gekocht. 

De man zal de computer kopen. 
De computer zal door de man gekocht worden.

De man zou de computer gekocht hebben. 
De computer zou door de man gekocht zijn. 

Omzetten lijdend->bedrijvend

• De 'doorbepaling' wordt het onderwerp.
• Het onderwerp wordt LV.
• Haal uit het gezegde de vorm van 'worden' weg.

Aan het werk

Maken: 3.2 B

Klaar? Maak een keuze uit extra oefeningen in paragraaf 3.1 t/m 3.3. Je mag ook teruggaan naar hoofdstuk 2. Oefen wat jij nu nodig hebt om de stof te begrijpen.

Verlengde instructie nodig? Bij het bord wordt nog een keer uitleg gegeven over de stof.