injecteren les 1 7-4

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Insuline

Wat is insuline?

Waarom eigenlijk via injectie en niet oraal?

Hoe werkt een insulinepen?

Wat is insuline?

*Insuline zorgt ervoor dat glucose opgenomen wordt in de lichaamscellen waar het als energiebron wordt gebruikt. 

*Normaal zorgt het lichaam er voor dat er precies genoeg insuline is om de glucose te verwerken. Zo blijft het bloedglucosegehalte altijd binnen bepaalde grenzen. 

Vervolg

*Insuline wordt aangemaakt in de alvleesklier, die net onder de maag ligt. 

*Gedurende de dag geeft de pancreas telkens een beetje insuline af. 

*Vlak na de maaltijden neemt de afgifte van insuline sterk toe om het glucoseaanbod te kunnen verwerken. 

*Bij een tekort aan insuline, of als de insuline onvoldoende effect heeft, blijft er te veel glucose in het bloed zitten. Daardoor kunnen er verschillende klachten optreden.

Kun je insuline slikken?

Antwoord

*Insuline zul je moeten spuiten of in je bloedbaan moeten brengen met een pompje. 

*Maagzuur maakt het hormoon insuline onwerkzaam.

Zeer belangrijk! 

Uit je hoofd leren! 

Kortwerkende insuline

*Gewone zogenoemde ‘ regular’ insuline die je 15-30 min. voor de maaltijd injecteert.

*Piek 2-4 uur 

*Duur 6-8 uur

Voorbeelden

*Actrapid ®

*Humuline ®

*Insuman 

Lang werkende analoga

*Zeer langzaam opgenomen insuline die heel geleidelijk werkt voor ongeveer een dag

 *Piek geen

*Duur 18-24 uur

Voorbeelden

*Lantus ®largine

*Abasaglar®-glargine

*Levemir®–detemir

*Toujeo®-glargine

Mix insulines

*Combinatie van insulinesoorten. Deze worden meestal 2x per dag geïnjecteerd voor het ontbijt en voor de avondmaaltijd.

Voorbeelden

*Humuline mix®- humuline/humuline nph

*Novomix 30/50/70® – aspart/aspart protamine

*Humalog Mix 25® – lispro/lispro protamine

*Ryzodeg®- insuline deglude/insuline aspart

Waar kun je insuline
injecteren?

Insuline moet altijd in de koelkast bewaard blijven.

1. Juist
2. Onjuist

Insuline injecteren is een loodrechte techniek

1. onjuist
2. juist

Waarom spuit je eerst 2 IE insuline weg?

1. voor hygiëne
2. om te ontluchten en checken of de naald werkt
3. om de insuline te activeren
4. dat is niet nodig

Regels bij toedienen

• Heeft dubbel controle plaatsgevonden (evt herberekening bij oplossing)?
• Hoe staat de ZV tegenover het medicijn?
• Wat weet de ZV over het medicijn? (1ste keer of al vaker, bijwerkingen)
• Wat kan je nog uitleggen over de handeling?
• Zijn er lich. bijzonderheden (mager, zwaar, littekens, blauwe plekken, ok's, verlammingen, huidafwijkingen, shunt)

materiaal

• handhygiene, arm/handsieraden
• recept duidelijk, nog iets berekenen?
• ongestoord werken en controleur aanwezig
• weet je voldoende over medicijn? voorzorgsmaatregelen?
• Welke injectie techniek?
• juiste materialen beschikbaar (verschil im/sc materiaal)?
• wel/ niet ontluchten

Klaarmaken van medicatie voor injectie

Bij het klaarmaken van medicatie controleer je...

Wat is belangrijk bij het klaarmaken van medicatie voor injectie?

Klaarmaken medicatie 

1. Controleer geneesmiddel
2. Toedienetiket 
3. Berekenen hoeveelheid medicijn
4. Desinfecteren: handen, werkblad, hygiënemaatregelen
5. Verzamel en klaarleggen benodigde materialen
6. Klaarmaken van het geneesmiddel
7. Paraferen van het toedienetiket
8. Controleren & paraferen van het toedienetiket door tweede persoon.
9. Identificeren van de patiënt en aansluiten van het medicijn

VILANS:

Toediening gereedmaken injectiespuit 

SC-injecteren?

Waarom geven we medicatie buiten het maag-darmkanaal om ( in dit geval per injectie)?

Wat zijn de 5 J's?

Wat is SC injecteren

Door de injectie dringt de naald via de huid in daaronder liggend weefsel. Je brengt een naald in de huid met als doel medicatie toe te dienen.

Naaldencontainer

kathetertip

Ampullen: glazen flesjes met breekstreep/punt

Miniplasco: plastic ampul

Flacon: glazen flesje met rubberen dop

Klaarmaken injectie

• 5 keer juist regel (juiste medicijn, juiste ZV, juiste hoeveelheid, juiste toedieningsvorm, juiste moment)
• nauwkeurig  hoeveelheid berekenen
• werk zo steriel mogelijk
• gebruik een optrek naald en injectie naald correct

Klaarmaken injectie 2

• trek correcte hoeveelheid op
  
• verpakking vloeistof pas na injectie in naaldencontainer
  
• verwisselen optreknaald niet via naaldencontainer (contaminatie conus)
  
• laat medicijn, berekening inj. spuit met medicijn controleren door collega

Met medicatie bij ZV

• Controleer de identiteit van de ZV, leg uit wat je komt doen, leg uit wat doel injectie is, vraag toestemming
• na plaatsbepaling -> controleren van de huid
• werk zo schoon mogelijk (wel/niet desinfecteren huid)

Met medicatie bij ZV 2

• waarschuw ZV als prik eraan komt (mits dit is gewenst)
  
• steek niet tot aan plastic (ivm breken naald)
  
• controleer raken bloedvaatje

Indicaties

Toedienen van medicijnen per injectie is geïndiceerd wanneer: 

• bepaalde stoffen niet goed worden opgenomen via darmen of de huid 
• de ZV niet in staat is medicijnen op een andere manier in te nemen (bewustzijnsdaling)
  
• ZV een aandoening heeft waardoor het niet mogelijk is medicijnen in te nemen (slikproblemen) 
• medicijnen snel moeten werken (allergische reactie)
  
• er een constante spiegel in het bloed nodig is (pijnmedicatie/insuline)

Waarom SC injecteren

• Langzame opname in het lichaam door haarvaatjes(resorptie)
• Minder pijnlijk
  
• Kleinere hoeveelheden
  
• Wordt alleen gebruikt voor niet bijtende vloeistoffen.
  

Nadelen injecteren

• de behandeling kost tijd
  
• pijnlijk
  
• ontstaan van irritatie of infectie
  
• beschadiging van de bloedvaten + zenuwen
  
• weefselbeschadiging als er steeds op dezelfde plek wordt geïnjecteerd
  

SC injecties

• Bij SC injecties vindt inspuiting (injectie) plaats in het onderhuidse bindweefsel, de subcutis. De huid krijgt bloed vanuit de grote slagaders die onder het onderhuidse bindweefsel lopen. Van hieruit lopen takken naar het onderhuidse bindweefsel en de lederhuid. Daar vormen ze een fijn netwerk van haarvaten. Na injectie in het onderhuidse bindweefsel wordt de vloeistof geleidelijk opgenomen. De opnamesnelheid is afhankelijk van de plaats waar geïnjecteerd wordt.
  
• Hoeveelheden -> max 2 ml

Geschikte injectie gebieden SC.

• Buiten/bovenkant bovenbeen (handbreedte boven de knie vrij)
• Gebied naast en onder de navel (2cm van navel af)
• Billen,  bovenste buitenste
• Boven buitenkant bovenarm

Waar mag niet SC geïnjecteerd worden?

1. rond de navel
2. tussen pols en elleboog
3. tussen heup en knie
4. op de bil

Hoeveel ml mag maximaal SC geïnjecteerd worden?

1. 1 ml
2. 2ml
3. 3ml
4. 4ml

Waarom moet je optreknaald met je handen verwijderen?

voorkomen prikaccident

contaminatie van de conus

om geen vloeistof kwijt te raken