11. 22 nov: Herhalingsweek 2

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Communiceren doe je samen 2

Welkom vwo4b

Op tafel:

Map/schrift, pen, oefenboek

• Jas uit en over je stoel.
  
• Telefoon in je tas.
• Tas op de grond.

Communiceren doe je samen 2

• Huiswerk bespreken
• Herhalen lesstof

Vandaag vrijdag 22 november:

Planning periode 1:

Communicatie

2 Onderwerp en hoofdgedachte

4 Inleiding, kern en slot

6 Alinea's en verbanden

26 Recensie

Taal

9 Framing

Literatuur

Literair werk lezen

1 De kunst van lezen en schrijven

2 Fictie en werkelijkheid

3 Literaire genres

In PTO 1 geef je antwoorden bij een leestekst én schrijf je een boekopdracht. 

zv4b

Communiceren doe je samen 2

Huiswerk bespreken

Communiceren doe je samen 2

Communiceren doe je samen 2

Beantwoord de volgende vragen. Schrijf de antwoorden in je schrift:

1. Verdeel de tekst in inleiding, kern, slot.
2. Wat doet de schrijver in de inleiding om aandacht te trekken?
3. Wat is het onderwerp van de tekst?
4. Wat is de hoofdgedachte van de tekst?
5. Wat is het tekstdoel van deze tekst?
6. In het middenstuk worden verschillende deelonderwerpen toegelicht. In welke deelonderwerpen kun je deze tekst verdelen?
7. Bedenk minstens twee titels voor deelonderwerpen.

Communiceren doe je samen 2

1. Verdeel de tekst in inleiding, kern, slot.

Communiceren doe je samen 2

2. Wat doet de schrijver in de inleiding om aandacht te trekken?

• Actuele gebeurtenis: lezersactie

Communiceren doe je samen 2

3. Wat is het onderwerp van de tekst? 

• Nieuw stripfiguur (in Donald Duck)

4. Wat is de hoofdgedachte van de tekst? 

• Bij het weekblad Donald Duck is na een wedstrijd een nieuw stripfiguur gekozen. 

Communiceren doe je samen 2

5. Wat is het tekstdoel van deze tekst? 

• informeren 
• amuseren

Communiceren doe je samen 2

6. In het middenstuk worden verschillende deelonderwerpen toegelicht. In welke deelonderwerpen kun je deze tekst verdelen?

• winnaar 
• eend van kleur (stond er al in)
• niet-prijswinnende ontwerpen / andere inzendingen

Communiceren doe je samen 2

7. Bedenk nog een titel voor de deelonderwerpen.

Andere inzendingen

Winnaar

Communiceren doe je samen 2

Framing (les 9)

Wat is framing?

Wat is framing?

‘Taalgebruik dat iemands interpretatie een bepaalde richting opstuurt.’

Je woorden wekken een beeld op.

Het gebruikmaken van woorden waarmee je positieve of negatieve associaties kunt oproepen bij je luisteraar.

Leg uit hoe er sprake is van framing in de afbeelding. 

Tip voor leerlingen.

Stel jezelf de vragen:

1. Wat zie ik?

2. Wat moet ik zien (van een ander)?

Leg uit hoe er sprake is van framing:

Er wordt geframed als het taalgebruik jou een bepaalde positieve of negatieve kant op stuurt. In dit geval zie je de Buitenbeentjes van de Ah. Dit zijn groentes en fruit die eigenlijk gebutst en beschadigd zijn, maar nog wel te verkopen. 

De Ah wil dat jij deze 'lelijke' groentes koopt en geeft ze een naam die verwijst naar 'alle groentes mogen er zijn, ook iets lelijke groentes'. Dat is framing, want je koopt die lelijke groentes dan toch. 

Tip voor leerlingen. 

Stel jezelf de vragen: 

1. Wat zie ik? 

2. Wat moet ik zien (van een ander)?

Opdracht:

Voorbeeld Funda en frames

Leg uit hoe deze tekst framing is.

Is het frame positief of negatief?

En geef twee voorbeelden. 

 Karakteristieke starterswoning in centrum

Deze knusse eengezinswoning ligt aan de rand van het historische centrum van Den Haag en heeft een woonoppervlakte van 60 m². De woning biedt twee slaapkamers en heeft een praktische indeling die volop mogelijkheden biedt om het geheel naar eigen smaak te moderniseren. De badkamer en keuken kunnen ook naar eigen wens gerenoveerd worden.

De ligging draagt bij aan een gemoedelijke sfeer, terwijl je toch dicht bij alle stadsvoorzieningen (cultuur, horeca en winkels) bent. Op loopafstand vind je gezellige cafés, restaurants en terrassen. Met een beetje creativiteit maak je van dit huis een duurzame thuisbasis.

Leg uit hoe er sprake is van framing in de afbeelding. 

Leg uit hoe er sprake is van framing:

Er wordt geframed als het taalgebruik jou een bepaalde positieve of negatieve kant op stuurt. In dit geval zie je de Wasparfum van de Robijn. Dit is wasmiddel voor tijdens het wassen van kleding, maar dan word je zo gestuurd dat je denkt dat het eigenlijk parfum is. Want zo lekker ruikt het. 

Dit is framing, want je wordt overtuigd door de tekst. Uiteindelijk koop je het product. 

Framing door beeldspraak en stijlfiguren

• vergelijking (a met b vergelijken): je kamer lijkt een zwijnenstal.
• hyperbool (overdrijven): ik heb eeuwen staan te wachten.
• eufemisme (iets verzachten): werkzoekend i.p.v. werkloos
• neologisme (nieuw woord): villasubsidie i.p.v. hypotheekrenteaftrek
• vals dilemma (twee alternatieven voorgesteld alsof het de enige opties zijn): Bush in 2001: You are either with us or with the terrorists.

Begrippen uit deze les

• Framing
• vergelijking 
• hyperbool
• eufemisme 
• neologisme 
• vals dilemma

Communiceren doe je samen 2

Literatuur (les 1-3)

Fictie: verzonnen verhalen

Lectuur:

- simpele verhaallijn

- voorspelbaar patroon (clichés)

- oppervlakkige personages

Literatuur

- diepgang

- verrassend/uniek

- personages uitgewerkt tot karakter

- ruimte voor interpretatie

- kritische houding

Begrippen binnen de literatuur: 

• Tijd 
• Ruimte
  
• Genre
  
• Motieven
  
• Thema
• Ik-perspectief
  
• Personaal perspectief
  
• Auctoriaal/Alwetend

11 functies van literatuur

Van elitekunst tot boeken voor alle mensen

Van literaire waarde naar ook literaire functies:

• persoonlijk: ontspanning, emotieverwerking, kennisvergaring van leven en wereld, misstanden aan de kaak stellen, antwoord geven op vragen, genieten van stijl en de denkwereld achter het boek.
• sociaal-cultureel: uitbreiding woordenschat, taalgevoel, inzicht in (verschillende) culturen

Deze elf moet je kennen!

Communiceren doe je samen 2

Fictie / non-fictie

• fictie = verzinsel van de schrijver
  
• non-fictie = gebaseerd op controleerbare feiten
  
• realistische fictie 
• = verzinsel, maar had echt kunnen plaatsvinden/gebeuren.

Communiceren doe je samen 2

autobiografie 

• Een boek dat je schrijft over jouw eigen leven. 

biografie

• Een boek dat je schrijft over het leven van een ander. 

Wat betekenen deze begrippen? 

Communiceren doe je samen 2

Alter ego 

• In het boek is de hoofdpersoon ook de schrijver. Alleen heeft de hoofdpersonage een andere naam dan de schrijver. 

pseudoniem

• Een schrijver publiceert onder een andere naam.  

Wat betekenen deze begrippen? 

Communiceren doe je samen 2

• lyriek (poëzie en liedteksten)
• Epiek / literair proza (literaire teksten)
• Dramatiek (toneel en film)

Wat zijn de drie hoofdgenres van literatuur?  

Communiceren doe je samen 2

• gebeurtenissen
• personages
• perspectief
• tijd
• plaats

Wat zijn de grondelementen van literatuur? 

Begrippen van literatuur:

Tijd

Ruimte

Genre

Motieven

Thema

Perspectieven

autobiografie

biografie

Alter ego

pseudoniem

fictie / non-fictie

realistische fictie

lyriek

Epiek / literair proza

Dramatiek

Gebeurtenissen

personages

perspectief

tijd

plaats

Communiceren doe je samen 2

Recensie (les 26)

Inhoud van een recensie:

1. feitelijke beschrijving
2. jouw respons/mening
3. raad het boek aan of af 

Opbouw van een recensie:

1. Inleiding
2. kern
3. slot

Beoordelingswoorden

Beoordelingswoorden zijn eigenlijk bijvoeglijk naamwoorden. 

Deze woorden geven de mening van de recensent weer. 

Bijvoorbeeld: 

• Gevoelig - Ongevoelig 
• Geloofwaardig - Ongeloofwaardig
  
• Herkenbaar - Onherkenbaar 
• Grappig - Droevig

Recensie 

Wie blijft achter?

Lees de recensie.

Schrijf het antwoord van de volgende vragen op in je schrift:

1. Deel de recensie op in inleiding, kern, slot
   
2. Omcirkel de signaalwoorden in de tekst.
3. Welke verbanden horen bij de signaalwoorden uit de tekst? 
4. Omcirkel beoordelingswoorden.
5. Wat is de mening van de recensent?
6. Wil je het boek waar deze recensie over gaat nu lezen? Leg uit.

1. Deel de recensie op in inleiding, kern, slot
   
2. Omcirkel de signaalwoorden in de tekst. Zie rood.
   
3. Welke verbanden horen bij de signaalwoorden uit de tekst? 

• Echter > tegenstellend

• maar > tegenstellend

• verder > opsomming

   4. Omcirkel beoordelingswoorden.

Zie blauw.

5. Wat is de mening van de recensent?

• niet zo originele minpuntjes > negatief
  
• uitstekende thriller > positief
  

• Mening: enkele niet-originele puntjes, maar een uitstekende thriller. 

5. Wil je het boek waar deze recensie over gaat nu lezen? Leg uit.

Begrippen uit deze les

• feitelijke beschrijving
  
• jouw respons/mening
  
• raad het boek aan of af

 

• Feitelijk argument 
• Waarderend argument

Begrippen van literatuur:

Tijd

Ruimte

Genre

Motieven

Thema

Perspectieven

autobiografie

biografie

Alter ego

pseudoniem

fictie / non-fictie

realistische fictie

lyriek

Epiek / literair proza

Dramatiek

Gebeurtenissen

personages

perspectief

tijd

plaats

Communiceren doe je samen 2

Boekopdracht

Maak 5 zinnen. 

In elke zin koppel je een begrip van de literatuur aan een beoordelingswoord over jouw literatuurwerk.

 

Beoordelingswoorden

Gevoelig - Ongevoelig

Geloofwaardig - Ongeloofwaardig

Herkenbaar - Onherkenbaar

Grappig - Droevig

Verrassend - Voorspelbaar

Griezelig - Rustgevend