3.3 Hoe is het geregeld

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Wat gaan we doen vandaag?

• Herhalen 3.2
• Leerdoelen 3.3
• Uitleg par. 3.3
• Zelfstandig aan het werk.
• Leerdoelen controleren

Hoofdstuk 3 Aan het werk.

Wat gaan we vandaag doen?

• Terugblik § 3.2 Wie is de baas?
• Leerdoelen plus uitleg § 3.3 Hoe is het geregeld?
• Zelf aan de slag met de weektaak 2.2.5
• Week 3 inleveren in its learning onder bronnen!!

Wat is een vacature?

1. Iemand die een baan zoekt
2. Iemand die een baan heeft
3. Een baan waar iemand aan het werk is
4. Een baan waarvoor iemand wordt gezocht

Waarom is een goede arbeidsverdeling belangrijk voor een bedrijf?

1. Dan kan het bedrijf makkelijker personeel vinden
2. Dan heeft het personeel meer verschillende werk
3. Dan kan het personeel beter en sneller hun werk doen

Afwashulp

1. Geschoold
2. Ongeschoold

Hoeveel uur moet je minstens per week werken als je een voltijd baan hebt?

1. 15
2. 20
3. 10
4. 36

Damiq en Chelsey werken allebei bij PostBL. Damiq als pakketbezorger en Chelsey als secretaresse. Wie van hen doet geschoold werk?

1. Sven
2. Anna

Paula werkt bij de McDonalds achter de kassa.

1. Werkgever
2. Werknemer

Tijdens een proefperiode kan je als werknemer elk moment stoppen.

1. Waar
2. Niet waar

Wat staat er in je arbeidsvoorwaarden?

1. Wat je loon is
2. Hoeveel uur je per week werkt
3. Hoeveel vakantiedagen je hebt
4. A, B en C

Waar staat de afkorting zzp-er voor?

1. Zalig zandkoekje prakken
2. Zonder zelfstandig personeel
3. Zelfstandige zonder personeel

Wat voor baan heb je als je alleen werkt op de momenten dat een bedrijf je nodig heeft?

1. Deeltijdbaan
2. Vaste baan
3. Flexibele baan
4. Tijdelijke baan

Leerdoelen 3.3 Hoe is het geregeld 

Aan het eind van de les weet je..

..voor wie een cao geldt en wat erin geregeld is.

..hoe je met de gegeven informatie het nettoloon berekent.

..hoe in de wet het minimumloon geregeld is.

..wat in de Arbowet geregeld wordt.

..wat voor regels er in de Arbeidstijdenwet staan.

Kader;  Je weet hoe je het loon kunt berekenen.

Introductie

Als je een baan krijgt, ga je ervan uit dat alles goed geregeld is. Maar houdt je werkgever zich wel aan alle regels en wetten? 

In deze paragraaf leer je waar je recht op hebt en hoe je door de wet wordt beschermd.

Afspraken voor alle

werknemers

• Collectieve arbeidsovereenkomst. (CAO)
• Hierin staan de gezamenlijke afspraken over de arbeidsvoorwaarden van een bedrijfstak

Bedrijfstak

• In veel bedrijven hebben werknemers en werkgevers samen afspraken gemaakt.
• Zulke afspraken gelden voor iedereen die gaat werken in bijvoorbeeld de horeca, de bouw, de gezondheidszorg en de detailhandel (winkels). 
• Zo’n groep gelijksoortige bedrijven noem je een bedrijfstak.

Bedrijfstak: Schilder

CAO staat voor.....

1. Chocolade aardbei onderzoek
2. Collectieve arbeidsovereenkomst
3. Collectieve arbeidsonderzoek

Wat is een bedrijfstak?

1. Onderwijs
2. Zorg
3. Alle drie
4. Bouw

Brutoloon

• Het loon dat je met je werkgever hebt afgesproken. 
• Bijvoorbeeld dat je per maand een bedrag van € 1.950,=
• Je werkgever moet van dit bedragen een gedeelte betalen aan de overheid.
• Zoals loonbelasting en sociale premies.

Brutoloon

• Het loon dat je met je werkgever hebt afgesproken en waarop nog niets is ingehouden.
• Bijvoorbeeld:             € 1.950,=

Inhoudingen:

• De werkgever moet een deel van het brutoloon betalen aan de overheid. 
• De overheid gebruikt dit geld bijvoorbeeld weer voor de aanleg van wegen en uitkeringen aan werklozen.
• Bijvoorbeeld: € 230,=

Nettoloon

• Het loon dat je ontvangt op je bankrekening 
• Hier zijn de inhoudingen al van afgehaald zijn.
• Hoe bereken je dat nu??
• Formule:                                                                  Bruto loon - inhoudingen = Nettoloon
• Bijvoorbeeld € 1.950 - € 230,= = € 1.720,=
• Dit is het bedrag waarmee je bijv. boodschappen kunt doen.

Brutoloon: 3450
Nettoloon: 2674.
Wat zijn nu de inhoudingen?

1. 6.124
2. -776
3. 776
4. weet ik niet

Je brutoloon is 1700.
De inhoudingen zijn 200.
Wat is je nettoloon?

1. 1.900
2. 1.500
3. -1.500

Wat moet je minstens verdienen?

• je recht op het wettelijk minimumloon. 
• dat is het brutoloon dat een werknemer van 21 jaar en ouder minstens moet verdienen.

Minimum jeugdloon

• ben je tussen de 15 en 21 jaar bent, geldt het minimumjeugdloon. 
• bij elke leeftijd is dat een percentage van het minimumloon. Hoe jonger, hoe lager het minimumjeugdloon is.

Het minimumjeugdloon geldt vanaf...jaar

1. 14
2. 15
3. 20
4. 21

Het minimumloon geldt vanaf...jaar

1. 15
2. 16
3. 20
4. 21

Wetten die jou beschermen

• Het is belangrijk dat je goed en veilig kunt werken.
• Daarom zijn er wetten die jou als werknemer beschermen.
• In de Arbowet (arbeidsomstandighedenwet) staan regels voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden. 

Wat zou er in de Arbowet kunnen staan over eisen op school?
Er zijn meerdere antwoorden mogelijk.

1. Voldoende ventilatie in de klas
2. Er moet voor docenten voldoende pauzes zijn
3. De nooduitgangen van de school duidelijk aanwezig zijn
4. Docenten moeten buiten pauze houden

Werken en rusten

• Vroeger werkten jongeren soms wel 14 uur per dag. 
• Omdat te lang achterelkaar werken niet goed is, beschermt de overheid werknemers ook tegen te lange werktijden.

Arbeidstijdenwet

• In de Arbeidstijdenwet staan regels voor werk- en rusttijden. 
• Ook staat daarin hoeveel rust iemand minimaal nodig heeft. 
• Voor jongeren gelden speciale regels.     1.  niet werken tussen 23.00 - 06:00 uur   2. en recht op een half uur pauze bij een werktijd langer dan 4,5 uur.
• Zie ook je boek blz 110!!

Hoe bereken je het uurloon (kader)

• Vaak weet je het brutoloon per maand. In een maand zitten meestal meer dan 4 weken !!!!!
• Daarom moet je eerst je jaarloon uitrekenen door je maandloon met 12 te vermenigvuldigen (er zitten 12 maanden in een jaar). 
• Daarna bereken je je weekloon door je jaarloon door 52 te delen (er zitten 52 weken in een jaar). 
• Tot slot deel je je weekloon door je gewerkte uren per week om je uurloon te berekenen.

Aan het werk met..

jullie opdrachten staan in de weektaak 2.2.5

zie hiervoor it's learning wat te maken & hoe in te leveren (bronnen)!!!