1KT Blok 1 Lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

theorie

We lezen eerst samen de theorie op blz. 41 en 42

Let eerst op de buitenkant kenmerken: welke woorden vallen op?

BLOK 1 

Lezen 

Wat gaan we doen vandaag?

- Huiswerk nakijken / bespreken

- Herhalen uitleg tekstdoelen

- Extra oefenen tekstdoelen

- Opdrachten maken

Aan het einde van deze paragraaf:

- kun je van een tekst het tekstdoel voorspellen.

- kun je aangeven welke tekstsoort bij wel tekstdoel hoort.

- kun je verschillende tekstvormen herkennen.

- kun je aangeven voor welk publiek een tekst geschreven is.

- kun je achter de betekenis van moeilijke woorden komen. 

lezen  (blz. 41-46)

welke teksten
lees je thuis?

Lees doel en tekstdoelen

Als je een tekst leest, heb je daar een bedoeling mee. Bijvoorbeeld:

• Je leest een stripboek om plezier te hebben.
  
• Je bekijkt je lesrooster om te weten in welk lokaal je moet zijn.
  

De bedoeling van de lezer noem je het leesdoel. De schrijver van een tekst houdt rekening

met het leesdoel. Hij heeft zelf ook een bedoeling met zijn tekst. Dat is het tekstdoeL Dit doel

past bij het leesdoel dat jij hebt. Als je het tekstdoel kent, kun je de tekst beter begrijpen.

voorbeeld

• De schrijver van een reclamefolder voor een supermarkt wil de lezers naar de winkel lokken om iets te kopen.
• De schrijver van een recept in een kookboek wil de lezers uitleggen hoe je een bepaalde maaltijd klaarmaakt.

soorten tekstdoelen

Je hebt gezien dat elke tekst een tekstdoel heeft. Je gaat nu kijken naar teksten met de volgende tekstdoelen:

• informeren: de schrijver wil de lezer iets nieuws vertellen.
• overhalen: de schrijver wil de lezer aansporen iets te gaan doen.
• amuseren: de schrijver wil de lezer vermaken door iets grappigs of boeiends te vertellen.

Geef een voorbeeld van een tekst waarbij het tekstdoel Amuseren is

Geef een voorbeeld van een tekst waarbij het tekstdoel informeren is

Geef een voorbeeld van een tekst waarbij het tekstdoel overhalen is

learningapps.org

huiswerk opdracht 44 en 46 en 47

Lees eerst de opdrachten eerst heel goed, ga hem daarna pas maken in je schrift. 

Geef je antwoord in een hele zin. 

huiswerkopdracht 46 (blz. 42) 

Kijk naar tekst 3, tekst 4 en tekst 5 (blz. 43-44)

Beantwoord voor iedere tekst de volgende vragen:

1. Wat is de titel van de tekst?
2. Wat zie je op de afbeelding?
3.  Waar denk je dat de tekst over zal gaan?
4.  Wat weet je hier al van?
5.  Wat is het tekstdoel?

Maak deze opdracht in je schrift. 

nakijken opdr. 46 tekst 3 

• a.  De titel van tekst 3 is Blokjesdief actief in Australië.
  
•  b.  Op de afbeelding zie ik een legopoppetje. Het stelt een inbreker voor met een breekijzer. Hij heeft gevangeniskleren aan.
  
•  c . De tekst gaat volgens mij over een dief die lego steelt.
  
•  d.  Ik weet al dat er best veel gestolen wordt in speelgoedwinkels. Speelgoed, en zeker lego, is behoorlijk duur.
  
•  e.  Het tekstdoel is informeren.
  

nakijken opdracht 46 tekst 4 

• a. De titel van Tekst 4 is Eruit!
  
•  b. Op de afbeelding zie ik een boze leraar.
  
•  c. De tekst gaat volgens mij over een leraar die een leerling uit de les stuurt.
  
•  d. Ik weet al dat leerlingen er soms uitgestuurd worden. Dan moeten ze zich melden bij de afdelingsleider.
  
•  e. Het tekstdoel is amuseren.
  

nakijken opdr. 46 tekst 5

• a. De titel van Tekst 5 is Rubik’s (Heb jij je draai al gevonden?).
  
•  b. Op de afbeelding zie ik een jongen met een enorm grote kubus.
  
•  c. De tekst gaat volgens mij over de kubus.
  
•  d. Ik weet al dat een kubus een soort speelgoed/puzzel is.
  
•  e. Het tekstdoel is overhalen.
  

nakijken opdr. 47

1. Dat kon hij zien aan de dozen die de dief had gestolen. Dat waren alleen maar de dure.
2. Ontvreemd betekent gestolen. Doelgericht betekent met een duidelijk doel.
3. De grap is dat de leraar de vader is van de eerste leerling die eruit werd gestuurd.
   
4. Deze vraag past goed in de advertentie, omdat hij goed bij de kubus past. De kubus moet je draaien. De schrijver vraagt dus eigenlijk aan de lezer of hij al een kubus heeft en of hij de oplossing al heeft gevonden. ‘Heb jij je draai al gevonden?’ vraag je ook als je wilt weten of iemand ergens gewend is en zich prettig voelt.
   

voorspellen

Je ziet dadelijk een aantal titels. 

Voorspel het tekstdoel.

Wat is het tekstdoel:
Meer hangouderen dan hangjongeren?

1. informeren
2. overhalen
3. amuseren

Wat is het tekstdoel?
Vul de bon in en word vandaag nog lid!

1. informeren
2. overhalen
3. amuseren

Wat is het tekstdoel?
Report Jort en het geheimzinnige eiland.

1. informeren
2. overhalen
3. amuseren

Wat is het tekstdoel?
Jongeren gaan steeds verder op vakantie.

1. informeren
2. overhalen
3. amuseren

learningapps.org

1.13 Publiek (blz 46)

We bespreken de theorie die je vindt op blz. 46

Daarna volgt een schuifopdracht.

breed publiek

kleiner publiek

een persoon of een klein groepje

een mail aan de leraar wiskunde

de lezer weet nog (bijna) niets over het onderwerp

De schrijver gaat er van uit dat de lezer al iets over het onderwerp weet. 

een verjaardagskaart

Alle bejaarden van Nederland

een publiek dat een bepaald onderwerp erg leuk vindt. bv. alle paardenliefhebbers

een uitnodiging aan een groepje van vier vriendinnen om te gaan high tea'en 

teksten de de krant of weekblad.

Algemene onderwerpen

alle fans van Max Verstappen

learningapps.org

Ik weet het verschil tussen informeren, overhalen en amuseren.

1. ja
2. met hulp
3. soms
4. snap er niks van

Ik weet welke tekstsoorten er zijn.

1. ja
2. met hulp
3. soms
4. snap er niks van

Ik weet wat het verschil is tussen een breed publiek, een kleiner publiek en een persoon of klein groepje.

1. ja
2. met hulp
3. soms
4. snap er niks van