Leesvaardigheid - tekstverbanden en alinea's

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welke tekstverbanden ken je?

TEKSTVERBANDEN

In een goede tekst hangen woorden, zinnen en alinea's met elkaar samen.

Die samenhang heet een TEKSTVERBAND.

Door te letten op tekstverbanden begrijp je een tekst beter.

Signaalwoorden

Welk verband hoort bij de signaalwoorden 'zo' en 'met andere woorden'?

1. opsommend verband
2. samenvattend verband
3. uitleggend/toelichtend verband
4. concluderend verband

Welk signaalwoord hoort niet bij een chronologisch verband?

1. daarnaast
2. nadat
3. daarna
4. later

Welke zin is meestal de kernzin van een alinea?

In een alinea wordt één (deel)onderwerp behandeld.

1. Juist
2. Onjuist

Kort samengevat

- Een tekst bestaat uit verschillende alinea's

- Eén of meer alinea's gaan over één (deel)onderwerp

- Elke alinea heeft een kernzin, de belangrijkste zin: meestal de eerste of de laatste, soms de tweede of in het midden

- Tussen tekstdelen (woorden, zinnen & alinea's) zit een verband (ze horen bij elkaar). Dat zorgt voor samenhang en tekstbegrip

- Signaalwoorden duiden een tekstverband aan

Van welk verband is sprake?
Het dak van de sporthal werd zwaar belast door de hoeveelheid sneeuw; daarom besloten de autoriteiten de sporthal te sluiten.

1. Oorzakelijk verband
2. Uitleggend/toelichtend verband
3. Redengevend verband

Van welk verband is sprake?
Ik heb heerlijk in de hangmat geluierd, nadat ik al mijn huiswerk afhad.

1. Chronologisch verband
2. Opsommend verband
3. Voorwaardelijk verband

Signaalwoorden hebben een functie, ze geven een signaal. 

Welk signaal? Maak een hele simpele zin met het woord!

Voorbeeld:

We kwamen allebei te laat in de les van meneer Aziz. Omdat hij vond dat iedereen weleens te laat kan komen en dat hem dat zelf ook wel eens gebeurde, kregen we geen straf.

Welke functie heeft het woord omdat? Welk signaal geeft het? 

Ik pak een paraplu, omdat het regent.

'

Noteer de drie signaalwoorden in de volgende sheet.

De drie signaalwoorden zijn:

Bijvoorbeeld = voorbeeld

Ook = opsomming

Doordat = oorzaak-gevolg

Welk verband zie je in deze alinea?

1. Voorbeeld
2. Tegenstelling
3. Opsomming
4. Conclusie

Zoek het tekstverband:

Vroeger hield hij van pasta, maar tegenwoordig houdt hij meer van pizza.n.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. chronologie
4. toelichting

Zoek het tekstverband:

Hij houdt van pannenkoeken, maar niet van pizza.n.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. chronologie
4. toelichting

Zo goed begrijp ik het nu:

😒🙁😐🙂😃

voorbereiden toets wo. 28/9

• zelfstandig samenvatting maken, extra oefenen met tekst 3 (alle antwoorden staan op som) Linkerkant klas.
• in groepje oefenen met een tekst

Morgen: fictieboek meenemen

Lees de tekst zelfstandig

omcirkel signaalwoorden, zet kernzinnen tussen haakjes.

Met je groepje beantwoord je de volgende vragen:

Hoeveel alinea's zijn er? Wat is het onderwerp? Wat is de inleiding en wat is het slot? Welke alineaverbanden zie je?

Afrondend:

hoofdgedachte ; geeft in 1 zin weer waar de tekst overgaat.

Bepaal het onderwerp en de deelonderwerpen, wat is het doel? 

Bijv. liefdesverdriet - doel uitleggeven

Liefdesverdriet doorloopt verschillende fasen, de meeste mensen komen er uiteindelijk realistischer uit.