Examen Spreken/ Gesprekken

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2,3

Examen Spreken

Een presentatie houden. 

• Je krijgt van tevoren een schriftelijke opdracht zodat je je op het examen kunt voorbereiden. 
• In die opdracht staat wat het doel is van je presentatie: informeren, overtuigen of activeren. 
• Ook staat erin aan welke eisen de inhoud moet voldoen. Bestudeer die eisen zorgvuldig en vraag zo nodig je docent om uitleg.

Examen Spreken

Na afloop van het examen wordt je presentatie beoordeeld. 

• Eerst kijkt de beoordelaar of je wel aan de minimumeisen hebt voldaan: 
• was je presentatie zonder veel moeite te verstaan 
• had je presentatie de juiste lengte (tijdsduur) 
• klopte de inhoud in grote lijnen met de opdracht?

Als dat niet zo is, krijg je geen beoordeling en moet je het examen Spreken overdoen.

Examen Spreken

Als je presentatie door die eerste controle heen komt, kan er een cijfer vastgesteld worden. Daarbij worden punten gegeven voor taalvaardigheid en inhoud.

Taalvaardigheid is meer dan vlot en begrijpelijk kunnen spreken. Je moet je taalgebruik ook kunnen afstemmen op het doel en het publiek. 

Examen Spreken

Bereid je goed op je presentatie voor. Denk na over de inhoud én over de manier waarop je die inhoud gaat presenteren. Een paar aanwijzingen:

Bestudeer de theorie

1. Lees voor het examen de theorie in het onderdeel Spreken nog eens door.
   
2. Bestudeer het Beoordelingsformulier Spreken om te zien waar je vooral op moet letten.
   

Examen Spreken

Plan de tijd zorgvuldig

• Verdeel je presentatie in een inleiding, een middenstuk en een slot.
  
• Plan hoeveel tijd je voor elk onderdeel hebt. Bijvoorbeeld:
  

1. Inleiding: twee minuten
   
2. Middenstuk: zes minuten (drie deelonderwerpen, dat is twee minuten per onderwerp)
   
3. Slot, bijvoorbeeld in de vorm van een korte samenvatting: een minuut
   
4. Vragen van het publiek beantwoorden: minstens een minuut.
   

Examen Spreken

Bedenk hoe je je verhaal gaat ondersteunen

• Wil je iets uitdelen: een hand-out, folders, een samenvatting? Bedenk dan wanneer en hoe je dat gaat doen. Zorg voor voldoende exemplaren.
  
• Wil je apparatuur gebruiken bij een examen, zoals een beamer, een laptop of een printer? Probeer de apparatuur dan van tevoren even uit, vooral als je er niet dagelijks mee werkt.
  
• Wil je gebruikmaken van een presentatie- of een tekstverwerkingsprogramma? Controleer dan van tevoren welke versie op de computer staat en of je daar goed mee overweg kunt.
  
• Wil je een diapresentatie laten zien? Houd het aantal dia's dan beperkt en zet er niet veel tekst op. Jouw verhaal is de hoofdzaak.

Examen Spreken

Oefen van tevoren

• Maak een spreekschema met de belangrijkste steekwoorden.
  
• Oefen je presentatie voor de spiegel of met je huisgenoten als publiek.
• Neem je presentatie op met je mobiel en luister je opname terug. Neem de tijd op!

Examen Gesprekken

Op taalniveau 3F moet je voor het examen Gesprekken twee taken kunnen uitvoeren:

• Deelnemen aan een discussie of een overleg
  
• Informatie uitwisselen in een gesprek

Je krijgt van tevoren een schriftelijke opdracht zodat je je op het examen kunt voorbereiden. In die opdracht staat wat het doel is van het gesprek. 

Examen Gesprekken

Na afloop wordt je bijdrage aan het gesprek beoordeeld. De beoordelaar gaat eerst na of je inbreng wel aan de minimumeisen voldeed: 

• Was je zonder veel moeite te verstaan, 
• Kwam je genoeg aan het woord 
• Klopte de inhoud in grote lijnen met de opdracht? 

Als dat niet zo is, krijg je geen beoordeling en moet je het examen Gesprekken overdoen.

Als de eerste controle positief uitpakt, stelt de beoordelaar het cijfer vast. Daarbij wordt een lijst met aandachtspunten gebruikt die een voor een worden beoordeeld.

Examen Gesprekken

Er is een belangrijk verschil tussen Spreken en Gesprekken voeren. 

• Een presentatie houd je alleen: je bepaalt zelf wat er gezegd wordt. 
• Een gesprek houd je met een of meer anderen. Het is afwachten wat je gesprekspartners gaan zeggen en hoe ze op jouw woorden zullen reageren. Daardoor is een gesprek moeilijker te plannen dan een presentatie. Je moet op verschillende reacties voorbereid zijn. 

-> Een paar aanwijzingen.

Examen Gesprekken

Bereid je goed voor!

• Lees voor het examen de theorie in het onderdeel Gesprekken nog eens door.
  
• Bestudeer het Beoordelingsformulier Gesprekken, daarin staat wat jij moet kunnen.
  

Examen Gesprekken

Leer je beurt te nemen

Het is belangrijk dat je in het gesprek regelmatig aan het woord komt. Denk erover na hoe je daarvoor kunt zorgen.

• Ben je iemand die veel en graag praat? Dan kom je vast wel genoeg aan het woord. Let er wel op dat je de anderen genoeg tijd geeft voor hun inbreng.
  
• Ben je iemand die eerst nadenkt en dan pas iets zegt (of niet)? Bereid je dan extra goed voor en bedenk van tevoren wat je in elk geval wilt zeggen.
  

Examen Gesprekken

Aansluiten, niet onderbreken

Het komt niet prettig over als je een ander zomaar onderbreekt. Het werkt beter om aan te sluiten bij wat je gesprekpartner zegt. Bijvoorbeeld zo:

• (Als je iets anders aan de orde wilt stellen:) 'Ik begrijp dat je dat belangrijk vind. Maar nu iets heel anders ...'
  
• (Als je wilt aanvullen wat de ander zegt:) 'Precies, zo gaat dat, dat is ook mijn ervaring. Ik heb iets vergelijkbaars meegemaakt ...'
  
• (Als je wilt uitleggen waarom iemand ongelijk heeft:) 'Oké, zo kijk jij er tegenaan, dat snap ik. Maar ik denk dat je iets over het hoofd ziet ...'
  

Examen Gesprekken

Let op de verstaanbaarheid en de samenhang

• Spreek rustig en duidelijk en laat elkaar uitpraten. Je gaat gemakkelijk te snel!
  
• Nummer de dingen die je bijdraagt: 'Ik heb nog een tweede voorwaarde.'
  
• Vat de uitkomst van het gesprek kort samen: 'Onze top vijf ziet er dus zo uit.'