natuurkunde het relais 6.3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

hst 6.3 "Het relais"

Een weerstand

Hier staat een voorbeeld van een weerstand.

Let op de ringen. Deze weerstand heeft vier ringen, er zijn ook weerstanden met vijf ringen.

De ringen hebben een betekenis welke een

codering is voor de grootte van de weerstand.

We hebben ring 1, 2 (en soms 3)

Daarnaast ring A en B

Hier zie je kleuren van de ringen

Weerstanden

Zo nu gaan we echt aan iets nieuws beginnen: weerstand. 

Maar wat is weerstand eigenlijk?

De weerstand geeft aan hoe moeilijk de elektrische stroom door een stroomkring (of apparaat) gaat.

Hoe hoeger de weerstand, des te moeilijker de stroom er door heen gaat.

Input - proces - output

Input: SENSOR

produceert een elektrisch signaal dat informatie geeft over zijn omgeving

Proces: VERWERKER

verwerkt het signaal van sensor en geeft info aan actuator

Output: ACTUATOR

onderneemt actie/doet iets

De weerstand berekenen.

LDR

LICHTSENSOR (lichtgevoelige sensor)

weinig/geen licht -> hoge weerstand (R) -> houdt de stroom tegen(I)

(veel) licht -> kleine weerstand (R) -> laat de stroom door(I)

NTC

TEMPERATUURSENSOR (temperatuurgevoelige weerstand)

Hoge temperatuur -> lage weerstand -> veel stroom

Lage temperatuur -> hoge weerstand -> weinig stroom

Sleep naar de juiste plaats

R

 E

t

I

W

J

A

s

V

Ohm

Watt

Joule

Volt

Relais

Relais

Wordt aangezet door een elektromagneet en heeft een:

Maakcontact

Breekcontact

Maakcontact

Is de relais aangesloten op het maakcontact is de stroomkring compleet; er kan stroom lopen

Lamp gaat aan

Breekcontact

Is de relais verbonden met het breekcontact is er geen complete stroomkringt; er kan geen stroom lopen. De verbinding is verbroken.

de lamp gaat uit

Het relais

Het relais is een schakelaar die wordt bediend door een elektromagneet. 

Een elektromagneet bestaat uit een spoel en een ijzeren kern.

Elektromagneet & relais

De elektromagneet moet eerst aan staan. Er ontstaat dan een magnetisch veld. Dit trekt de veer/schakelaar aan waardoor deze naar het maakcontact toe gaat.

Gaat de elektromagneet uit verliest het een magnetisch veld. De veer/schakelaar wordt niet meer aangetrokken en veert terug naar het breekcontact => lamp uit

Relais

Een kleine stroomkring zet een grote stroomkring aan.

Het is een automatische schakelaar

Relais

Er zijn dus 2 aparte stroomkringen

Wat is de functie van het relais?

1. Het relais meet de spanning
2. Het relais werkt als spanningsdeler
3. Het relais meet de stroomsterkte
4. Het relais werkt als schakelaar

In figuur 3 is een lamp aangesloten op een relais.
Wanneer brandt de lamp?

1. Als schakelaar A en B gesloten zijn
2. Als A en B open zijn
3. Als A gesloten en B open is
4. Als A open en B gesloten is

Ga nu zelfstandig aan de slag

Maak de opdrachten van 6.3