5.4 De Nederlandse Opstand, GRES

• geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

5.4 De Nederlandse Opstand

5.3 herhalen

stap 1: bereid 2 minuten voor.
stap 2: pitch de reformatie (ENG,DU,FA) aan je buurman/vrouw in 1 minuut.
(stap 3: met de klas delen)

Oorzaken van de Opstand

- politiek: centraal bestuur

- economie: hoge belastingen

godsdienst/cultureel:
kettervervolgingen

Politiek: centraal bestuur

Hoe worden mensen in die werken voor de staat genoemd?

1. Functionarissen
2. Ambtenaren
3. Ficussen
4. horigen

Economie: Hoge belastingen (tiende penning)

Wat bedoelt de tekenaar
met de bron?

Godsdienst: kettervervolging (bloedplakkaat)

Uit het boek:

Antwerpen in de tijd van de Reformatie(1996),Guido Marnef 

Ondergronds protestantisme in een handelsmetropool 1550-1577

1566 smeekschrift der Edelen

HET SMEEKSCHRIFT DER EDELEN, EEN VERZOEK OM TOLERANTIE AAN MRGARETHA VAN PARMA. (STAAT IN VERBAND MET GODSDIENSTIGE EN POLITIEKE OORZAKEN)

wat is SMEEKSCHRIFT van de KETTERVERVOLGINGEN?

1. indirecte oorzaak
2. directe oorzaak
3. gevolg
4. geen van allen

Doordat de protestanten niet werden vervolgd, konden zij hagenpreken houden. In deze preken werd de onvrede tegen de katholieke kerk en Filips II geuit. Hierdoor nam de onrust toe. 

Fillips II woedend

Margaretha van Parma wordt vervangen
door Alva, de ijzeren hertog

https:

Wat is de juiste volgorde?

1. Smeekschrift der edelen - Hagenpreken - Beeldenstorm
2. Beeldenstorm - Hagenpreken - Smeekschrift der edelen
3. Smeekschrift der edelen - Beeldenstorm - Hagenpreken
4. Beeldenstorm - Smeekschrift der edelen - Hagenpreken

De tachting jarige oorlog (1568-1648)

wie tegen wie?

Alva als landvoogd voor de spaanse koning.
Doel: opstandige edelen en protestanten te straffen.

Willen van Oranje leider van de opstand.
Doel: eigen hachje redden en veroordeling protestanten stoppen. 

Uit deze beschrijving van de intocht van Willem van Oranje blijkt dat:
1 de gevolgen van de matiging van de kettervervolging zichtbaar zijn in
Antwerpen.
2 Willem van Oranje in 1566 een positie inneemt tussen het centrale bestuur van de Nederlanden en de hervormers.
Ondersteun beide conclusies door (bij 1) een gevolg te noemen van de matiging en (bij 2) de positie weer te geven die Willem van Oranje inneemt voor elk van beide partijen.

Succes voor de opstandelingen 1572-1579

• In 1572 probeert Willem van Oranje opnieuw de legers van Alva aan te vallen.
• Op 1 april 1572 veroveren de Watergeuzen de stad Den Briel
• Vanaf dat moment durven meer steden voor de Prins van Oranje te kiezen, en hem ook (met geld) te steunen
  (Op de volgende slide is een filmpje te vinden over de iname van Den Briel) 

De  (water)geuzen zijn calvinistische vluchtelingen vaak lage adel.

Willen van Oranje heeft toenadering tot hen gezocht omdat hij kansloos was tegen de legers van Alva.

Unie van Utrecht

Militair en politiek bondgenootschap, van de Noordelijke gewesten.

1581: Plakkaat van Verlatinge 
(Fillips II wordt niet meer als vorst herkent) 

Republiek

De Nederlanden lukte het niet om een vorst te vinden.  in 1588 werden ze soeverein.

In 1648 werd de nieuwe staat, de Republiek. Erkent door Spanje. 

En

Centralisatie