Formuleren H1 en 2 2M

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom

Lesdoelen

- je leert hoe je kunt variëren in woordgebruik in je teksten.

- je leert hoe je kunt variëren in zinsopbouw in je teksten.

Lesprogramma

- Welkom en introductie (5 min)

- Lezen (10 min)

- Terugblik (5 min)

- Uitleg (variatie in woordgebruik en zinsopbouw) (10 min)

- Zelfstandig werken (20 min)

- Afsluiting en vooruitblik (10 min)

Lezen

Terugblik

Leestekens

Leenwoorden

Als je hier de hoek om gaat kom je bij de bushalte.

a. deze zin klopt helemaal (twee vingers)

b. deze zin klopt niet (drie vingers)

Na een dubbele punt volgt een

a. verklaring/uitleg (twee vingers)

b. opsomming (drie vingers)

c. citaat (vier vingers)

d. a, b en c zijn goed (vijf vingers)

 Waar of niet waar?

Als het rechterdeel van de samenstelling een Engels voorzetsel is, plaats je een koppelteken.

(Waar = hand omhoog)

Waar of niet waar

Een Frans woord dat gebruikelijk is geworden in het Nederlands verliest zijn accenttekens, maar de accenten op de e blijven behouden als het nodig is voor de uitspraak.  

(Waar = hand omhoog)

Formuleren 

Variatie in woordgebruik en in je tekst: om je tekst aantrekkelijker te maken.

Wat valt op bij deze tekst?

Losgeslagen kalkoenen

Tientallen wilde kalkoenen veroorzaken overlast in de Amerikaanse stad Foxborough. De politie denkt dat iemand de kalkoenen voert, waardoor de kalkoenen aan mensen gewend raken. De gemeente mag de kalkoenen afmaken, maar de politie zegt dat de kalkoenen daarvoor nog niet voldoende gevaar opleveren. Wat er uiteindelijk met de kalkoenen gaat gebeuren, is dus nog niet bekend. Dierenactivisten hopen dat de kalkoenen niet eindigen als Thanksgivingmaaltijd. 

Wat doet een verwijswoord

a. een verwijswoord verwijst je naar de volgende tekst (twee vingers)

b. een verwijswoord verwijst naar iets dat eerder in de tekst genoemd is (drie vingers)

Een synoniem is

a. een woord dat (ongeveer) hetzelfde betekent als een ander woord (twee vingers)

b. een woord met meerdere betekenissen (drie vingers)

Varieer in woordgebruik om te voorkomen dat een tekst saai wordt. 

1. Synoniemen

2. Verwijswoorden

Schrijfopdracht

Schrijf een korte tekst, bijvoorbeeld over je hobby of sport.

1. Noteer drie woorden die je gaat gebruiken

2. Noteer bij elk woord minimaal twee synoniemen

3. Schrijf de tekst, verwerk de woorden en synoniemen en gebruik twee keer een verwijswoord.

IN STILTE!

Wissel je werk uit

- omcirkel de synoniemen en verwijswoorden

- markeer de woorden die te vaak herhaald worden

- geef het werk weer terug

Variatie in zinsopbouw

O   nderwerp

P   ersoonsvorm 

A   nder zinsdeel

Doe ook eens: APO, POA of PA

Mijn vriendin pakt meestal de bus naar huis. 

De zinsopbouw van deze zin is:

a. opa (twee vingers)

b. apo (drie vingers)

c. poa (vier vingers)

Zelfstandig aan het werk

Wat: Lees de theorie op blz. 32 en maak opdracht 2 en lees theorie op blz. 62 en maak opdracht 1 en 2 (blz. 62/63)

Hoe: individueel, je mag zachtjes overleggen

Klaar?: werk verder aan je nieuwsbericht of leer alvast voor de toets

Afsluiting en vooruitblik

Zijn de lesdoelen bereikt?

- je leert hoe je kunt variëren in woordgebruik in je teksten. 

- je leert hoe je kunt variëren in zinsopbouw in je teksten.

Hoe ging het?

Huiswerk: opdracht 2 (blz. 33) en opdracht 1 en 2 (blz. 62)

Volgende les: oefentoets

dinsdag 26 november toets Nederlands 

bedenk zoveel mogelijk synoniemen

1. Leuk

2. Ook

Om een tekst beter leesbaar te maken kun je verschillende dingen doen:

- Herhaling van woorden voorkomen: gebruik synoniemen en omschrijvingen.

- Herhaling van zinsopbouw voorkomen.  (zie uitleg filmpje formuleren H2)

Variatie in taalgebruik