3H spelling blok 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Nederlands

2 oktober 2023

Deze les

• Meervoud
• Samenstellingen 

Regels meervoud

Regels meervoud

Opdracht 3

1. Museums / musea
2. fantasieën
3. trolleys
4. bikini's
5. baby's
6. bureaus
7. slimmeriken

Opdracht 3

• 8. lawaai
• 9. salto's
• 10. televisies
• 11. karbonades/karbonaden
• 12. kamelen

Tussenletters in samenstellingen

Om een samenstelling te vormen, moet je soms letters tussen de woorddelen toevoegen.

Schrijf -(e)n: als het eerste deel van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud op -n of -en heeft.

• vissenkom
• duiventil
• getuigenbank

Tussenletters in samenstellingen

Schrijf geen -n: als het eerste deel van de samenstelling een meervoud op -n of -s heeft.

• groentesoep
• opnamedag

Schrijf geen -n: als het eerste deel van de samenstelling een werkwoord of versterkend woord is.

• knorrepot
• beresterk

Tussenletters in samenstellingen

Schrijf geen -n: als het eerste deel van de samenstelling een uniek persoon of zaak is

• zonnescherm
• maneschijn

Schrijf geen -n: als het woord niet meer herkenbaar is als samenstelling. Soms lijkt een woord een samenstelling, maar is dat nooit geweest.

• bullebak
• spillebeen

Tussenletters in samenstellingen

Schrijf een -s: als je die klank hoort.

• dorpskern
• reddingsboot

Schrijf een -s: als het tweede woorddeel begint met een sis-klank.

• dorpsstraat --> dorpswinkel
• reddingsschip --> reddingsboei

Opdracht 3

1. kattenbak
2. broodjeszaak
3. beregoed
4. groenteafdeling
5. lachebek
6. zonnestraal
7. gedachtesprong 

Opdracht 3

• 8. boekentas
• 9. tostiapparaat 

Regels verkleinwoorden

Met een achtervoegsel kun je van een zelfstandig naamwoord een verkleinwoord maken. Meestal spel je het verkleinwoord zoals je het uitspreekt.

vork – vorkje

bodem – bodempje

ui – uitje

tang – tangetje

Regels verkleinwoorden

Bij woorden die eindigen op -ng schrijf je -nkje of -etje.

• poging – poginkje
• wang – wangetje

Bij woorden die eindigen op een lange klinker moet je de klinker verdubbelen.

• oma – omaatje
  
• video – videootje 
• café – cafeetje 
• paraplu – parapluutje 

Regels verkleinwoorden

Bij woorden die eindigen op -i voeg je een -e toe. Bij woorden op -y (met een medeklinker ervoor) of op -u (uitgesproken als oe) schrijf je een apostrof.

• 
  taxi – taxietje 
• lolly – lolly’tje
• spray – spraytje
• sudoku – sudoku’tje

Je gebruikt ook een apostrof bij cijfer- en letterwoorden.

•  mp3 – mp3’tje 
• wc – wc’tje
• s – s’je

Regels apostrof

Een hoge komma (’) noem je ook wel een apostrof. Hij wordt gebruikt om problemen met de uitspraak van sommige woorden te voorkomen.

Ook wordt hij gebruikt als er van woorden letters of van jaartallen delen worden weggelaten.

Regels apostrof

Trema

Het trema (of deelteken) gebruik je als twee klinkers uit verschillende lettergrepen naast elkaar staan die je als één klank zou kunnen uitspreken. Om dat te voorkomen, zet je een trema boven de klinker waarmee de nieuwe lettergreep begint.

Voorbeeld: pinguïn, reünie, naïef

Trema

Noteer het meervoud van cowboy

1. cowboys
2. cowboy's

Noteer het meervoud van café

1. cafés
2. cafees
3. cafe's
4. café's

Noteer het meervoud van cadeau

1. cadeaus
2. cadeau's

Wat is het verkleinwoord van oma?

1. oma'tje
2. omaatje

Wat is het verkleinwoord van taxi?

1. taxi'tje
2. taxietje
3. taxitje

Wat is het verkleinwoord van tiramisu?

1. tiramisuutje
2. tiramisu'tje

Welke vorm is goed?

1. efficient
2. efficiënt

Welke vorm is goed?

1. financien
2. financiën

Welke vorm is goed?

1. poezie
2. poëzie

Welke vorm is goed?

1. varieren
2. variëren

Wat is het meervoud van wc?

1. wcs
2. wc's

Hoe geef je aan dat het boek van Kees is?

1. Kees's boek
2. Kees' boek

Hoe geef je aan dat het boek van Anita is?

1. Anita's boek
2. Anitas boek