Oefentoets tijdvak 5

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Oefentoets

We hebben dit jaar nog geen toets gehad voor geschiedenis. Ter voorbereiding op het tentamen is het heel verstandig om de examentraining te maken van hoofdstuk 5 en 6 (die vind je in je boek). De antwoorden hiervan komen later op SOM. 

Om nog wat meer te kunnen oefenen, vind je in deze LessonUp vier oefenvragen bij tijdvak 5. Dit soort vragen kun je verwachten op je toets straks in januari. 

De oefentoets van hoofdstuk 5 staat ook op SOM, mocht je dat fijn vinden. 

Opzet

Telkens volgt eerst een slide met de vraag en vervolgens eventueel een slide met de bron die je moet gebruiken bij de vraag. Daarna volgt een slide waarin je het antwoord kan geven. Dit kan zowel in de LessonUp zelf als met een foto (als je de vragen liever in je schrift schrijft). Je moet wel een antwoord inleveren, zodat ik het kan nakijken.

Vraag 1

Gebruik bron 1.

Maak duidelijk dat deze tekst van Erasmus twee kenmerkende aspecten van de Tijd van ontdekkers en hervormers illustreert. Doe dat door:

● de twee betreffende kenmerken te noemen (2p);

● daarbij passende citaten uit de bron aan te halen. (2p)

Bron 1

‘Ik heb de vaste overtuiging dat de belangrijkste verbetering van de christelijke religie bereikt kan worden als alle belijders van de christelijke filosofie de leringen van hun Schepper in zich opnemen uit de geschriften van de evangelieschrijvers en apostelen. Daarin leeft, handelt en spreekt het hemelwoord, dat uit het hart van de Vader komt, nog steeds voor ons. Daarom heb ik het gehele Nieuwe Testament naar de Griekse grondtekst herzien, niet oppervlakkig of met aanwending van weinig moeite. Ik ben uitgegaan van de oudste en betrouwbaarste Griekse en Latijnse handschriften. Bovendien heb ik alle geschriften van de godgeleerden uit de christelijke Oudheid doorgenomen. Hieraan heb ik mijn opmerkingen toegevoegd om opheldering te verschaffen en problemen tot een oplossing te brengen.’

Uit: Desiderius Erasmus, Enchiridion militis christiani (1503).

Geef hier het antwoord op vraag 1

Vraag 2

Gebruik bron 2.

Het werk van missionaris Franciscus Xaverius in India illustreert een motief om op ontdekkingsreis te gaan.

Maak dit duidelijk, door:

• met een citaat uit de bron uit te leggen welk motief wordt bedoeld. (2p)

• zonder de bron nog twee andere motieven voor de ontdekkingsreizen te noemen. (2p)

• zonder de bron uit te leggen of het motief van Franciscus Xaverius het belangrijkste motief was voor de meeste ontdekkingsreizigers. (2p)

Bron 2

‘Wij zijn door dorpen gekomen waar de bevolking acht jaar geleden tot het christendom is bekeerd. Deze dorpen worden niet door Portugezen bewoond, want het land is buitengewoon onvruchtbaar en arm. Omdat de christenen uit deze streek niemand hebben die hen het geloof zou kunnen onderrichten, zijn ze volkomen onkundig en weten niets anders te zeggen dan dat zij christenen zijn. Er niemand die hen gebeden en Gods geboden leert! Zodra ik in deze dorpen aankwam, heb ik alle nog niet gedoopte kinderen gedoopt. Nauwelijks was ik in de dorpen aangekomen, of de kinderen lieten mij geen tijd om te bidden, te eten of te slapen, totdat ik hen een gebed geleerd had!’

Naar: Franciscus Xaverius, in een brief aan de paus (1542).

Geef hier het antwoord op vraag 2

Vraag 3

Gebruik bron 3.

De dood op de brandstapel van de monniken Voes en Van Essen past bij een kenmerkend aspect uit de Tijd van ontdekkers en hervormers.

Leg dit uit, door:

• het kenmerkende aspect te noemen (1p) en

• uit te leggen wat de mannen op de afbeelding met dat kenmerkende aspect te maken hebben. (2p)

Bron 3

Houtsnede met een afbeelding van de
Antwerpse monniken Voes en van Essen die in 1523 in Brussel op de brandstapel stierven. 

Geef hier het antwoord op vraag 3

Vraag 4

Gebruik bron 4.

Deze brief is kort voor de Beeldenstorm geschreven.

● Leg (zonder bron) uit welke religieuze oorzaak de Beeldenstorm had (2p);

● leg uit dat uit de bron een mogelijke sociaaleconomische oorzaak van de Beeldenstorm blijkt. (2p)

Bron 4

‘Een groot aantal scheerders, ververs en an¬deren, wier bestaan van de lakenhandel en -fabricage afhangt, bevindt zich in zo grote nood, dat zij zonder het hulpvaardige medelijden van de vermogenden reeds van armoede zouden zijn omgekomen of ‒ door de honger gedwongen ‒ tot misdaad zouden zijn ver¬vallen. Want bij gebrek aan toevoer van ruwe lakens ontbreekt hun elke mogelijkheid om in hun levenson¬derhoud te voorzien.’

Uit: Een brief van het stadsbestuur van Antwerpen aan landvoogdes Margaretha van Parma (1564).

Geef hier het antwoord op vraag 4