4.2 Nieuwe stoffen maken / atomen en moleculen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Atomen en moleculen 

Plan van deze les

1. Start nieuw lees-project
2. Korte herhaling van het practicum
3. Uitleg over deel 2 van 4.2 - Reacties
4. Oefenen van moleculen en reacties
5. Afsluiting 

Cyberboy

Practicum 

Wat was het doel van het practicum?

1. Stan wou eindelijk een leuke les
2. Het leren werken met een brander en het noteren van waarnemingen

Practicum 'Verhitten'

Deel 1: verhitten van hout 'zonder' zuurstof

Waarnemingen:

Soort Reactie:

Reactieschema:

Practicum 'Verhitten'

Deel 2: verhitten van hout met zuurstof

Waarnemingen:

Soort Reactie:

Reactieschema:

Herhaling 

Atomen en Moleculen

Doel van de paragraaf

Je kunt beschrijven dat moleculen zijn opgebouwd uit niet-metaal atomen

Je kunt beschrijven dat bij een chemische reactie de atomen niet veranderen, maar anders worden gerangschikt

Hoeveel woorden kan je hiermee maken?

Miljoenen!

Moleculen als bouwstenen

Waar bestaan stoffen uit?

Alle stoffen bestaan uit moleculen.

Een molecuul is het kleinste deeltje van een stof dat nog alle eigenschappen van die stof heeft.

Als je een molecuul nog verder gaat bekijken bestaat het uit atomen.

Het periodiek systeem

Het periodiek systeem

Hoeveel moleculen kan je hiermee maken?

Miljoenen moleculen

Beslisboom Element of Verbinding

Uit hoeveel atomen bestaat het deeltje?

Element

1

minimaal 2

Hoeveel atoomsoorten zijn er in dat deeltje?

minimaal 2

Element

Verbinding

1

Molecuul of niet?

Aantekening:

• Een molecuul bestaat uit 2 of meerdere niet-metaal atomen
• In BINAS tabel 34 kun je zien of een atoom een metaal is of een niet-metaal

Molecuul of niet?

Oefening

Bepaal voor de volgende stoffen of het gaat om een molecuul of niet en schrijf het op in je schrift onder de aantekening.

HBr   --   O2  --  CaBr  --  HgO

Wat zijn moleculen?

• Kleine opdracht met de jongens tegen de meisjes:

• Ik laat een formule zien en jullie moeten unaniem kiezen of het een molecuul is of niet door aan de goede kant te gaan staan.

• Verkeerd antwoord is een punt voor de tegenstanders
  

• De groep met de meeste punten binnen een minuut heeft gewonnen.

Is het een molecuul?

Molecuul

Geen molecuul

Chemische reactie

Bij een scheikundige reactie verdwijnen de beginstoffen en ontstaan er nieuwe stoffen.

Chemische reactie

Bij het practicum was dan de reactie het molecuul van hout verdwenen en er ontstonden nieuwe stoffen

Chemische reactie

De stoffen die worden gevormd (witte rook, water, as) bestaan uit de atoomsoorten waaruit hout is opgebouwd

Chemische reactie

De atomen worden tijdens een chemische reactie anders gerangschikt

Dan komen ze op een andere plek, ze verdwijnen niet

Bij de ontleding van water ziet dat er zo uit

deeltjesmodel

Opdracht 10

In afbeelding 3 is het ontleden (kapotgaan) van twee watermoleculen weergegeven.

a. Geef de reactie die optreedt met behulp van een reactieschema. 

b. Als water verdampt, ontstaat waterdamp. De waterdamp kan condenseren. Leg uit of de moleculen van waterdamp anders zijn dan de moleculen van water.

Zelf aan het werk (HW vrijdag)

Wat: Maak van 4.2  vraag:

11, 12, 13, 14, 15, 16, 17

Hoe? 5 minuten in stilte, daarna 5 minuten met fluisteren

Klaar?

Voor een sticker: Vraag 18 en 19

Check van het doel

• Waaruit bestaan moleculen?

• Wat gebeurt er met atomen tijdens een chemische reactie?

Volgende les:

• Hoeveel atomen zitten er in dit molecuul: C6H12O6
  

Opdracht 16

Methaan is een verbinding tussen koolstof en waterstof.

a.Geef het reactieschema voor de ontleding van methaan.

Methaan bestaat uit één atoom koolstof en vier atomen waterstof.

b.Hoeveel atomen koolstof ontstaan er bij de ontleding van één molecuul methaan?

cHoeveel atomen waterstof ontstaan er bij de ontleding van één molecuul methaan?