P71 22VZ Het Zenuwstelsel 1

• AFP
• MBO
• Studiejaar 2

P71 Het Zenuwstelsel 1

22VZA

10 Zenuwstelsel

Het zenuwstelsel verdelen we anatomisch in twee delen...

• het centrale deel (CZS) waar alle cellichamen liggen
• het perifere deel (PZS) waar alle uitlopers liggen

10.1 Zenuwweefsel

Zenuwweefsel bestaat uit verschillende soorten cellen. Belangrijkste is de zenuwcel...

• het vervoert een elektrisch signaal (impuls)
• het brengt een signaal over (met neurotransmitters)

10.1 Zenuwweefsel

De zenuwcel is opgebouwd uit...

1. een korte uitloper (dendriet)
2. een cellichaam
3. een lange uitloper (axon)
4. een eindplaat

1

2

3

4

10.1 Zenuwweefsel

1 bij de korte uitloper (dendriet) komt het signaal (impuls) de cel binnen...

• de cel heeft meerdere korte uitlopers

1

10.1 Zenuwweefsel

2 het cellichaam zorgt ervoor dat het signaal (impuls) door kan gaan naar de lange uitloper...

• cellichamen liggen altijd in het centrale deel van het zenuwstelsel

2

10.1 Zenuwweefsel

3 de lange uitloper (axon) zorgt ervoor dat het signaal als impuls verder kan naar de eindplaat...

• elektrische deeltjes (Na+, K+) gaan de wand van de axon in of uit en zorgen zo voor een snelle verplaatsing van het impuls

3

10.1 Zenuwweefsel

4 bij de eindplaat aangekomen, activeert het impuls blaasjes, gevuld met neurotransmitters...

• deze komen vrij in de spleet (synaps)  tussen beide cellen
• als de receptoren matchen, wordt het signaal verder geleid

4

10.1 Zenuwweefsel

De zenuwcellen worden ondersteund door andere cellen, belangrijkste in dit hoofdstuk is de cel die myeline maakt (1)...

1

2

3

4

5

10.1 Zenuwweefsel

Meerdere axons zijn omgeven door deze cel, de myeline zorgt voor...

• snelle stroomgeleiding
• geen kortsluiting
• verzorging en voeding

1

10.1 Zenuwweefsel

tussen de steuncellen ligt een ruimte...

• knoop van Ranvier
• het verhoogt de stroomsnelheid

10.1 Zenuwweefsel

Er zijn 3 typen zenuwcellen...

• de gevoelszenuwcel is een cel die een impuls naar het CZS brengt
• komt het signaal van buiten, dan heet de gevoelszenuwcel zintuigcel

G

10.1 Zenuwweefsel

Er zijn 3 typen zenuwcellen...

• de bewegingszenuwcel is een cel die een impuls van het CZS af brengt, naar de spieren

B

10.1 Zenuwweefsel

Er zijn 3 typen zenuwcellen...

• de schakelcel verbindt beide soorten zenuwcellen met elkaar
• de uitlopers van deze cel liggen volledig binnen het CZS

S

10.1 Zenuwweefsel

De route die een prikkel aflegt is het volgende...

• in het PZS wordt een prikkel opgevangen (zintuig) en omgezet in een impuls door de gevoelszenuwcel (1)

signaal

G

1

10.1 Zenuwweefsel

De route die een prikkel aflegt is het volgende...

• in het CZS wordt het impuls doorgeschakeld door een schakelcel (2) naar een bewegingszenuwcel

S

2

10.1 Zenuwweefsel

De route die een prikkel aflegt is het volgende...

• de bewegingszenuwcel brengt het impuls (3) naar een spier, daarmee wordt de spier geactiveerd samen te trekken

B

3

10.2

Centraal zenuwstelsel

Het centrale deel bestaat uit hersenen en ruggenmerg, het perifere deel uit zenuwen...

C

C

P

10.2.1

Hersenen

De hersenen bestaan uit...

• grote hersenen
• kleine hersenen
• tussenhersenen
• hersenstam
• hersenvliezen
• hersenvocht

10.2.1

Hersenen

De grote hersenen bestaan uit...

• twee hersenhelften
• verbonden door een hersenbalk

10.2.1

Hersenen

De grote hersenen bestaan uit...

• frontale deel (zelfbewustzijn, plannen, impulsbeheersing en doelgerichtheid)

10.2.1

Hersenen

De grote hersenen bestaan uit...

• wandbeen deel (informatie verwerking, aandacht, lezen en schrijven)

10.2.1

Hersenen

De grote hersenen bestaan uit...

• slaapbeen deel (gehoor en taal)

10.2.1

Hersenen

De grote hersenen bestaan uit...

• achterhoofd deel (zicht)