Lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp

• Nederlands
• Lager onderwijs

Stappenplan zinnen ontleden

1.   Verdeel in zinsdelen  met   ^

2.  Markeer het onderwerp met gele fluostift

3.  Onderlijn de persoonsvorm

4.  Groen of roos          --->   groen: PV (+ andere werkwoorden)

                                            --->    roos:  PV + ander woord 

5.  Bij een groene zin ... 

     Lijdend voorwerp :   wie of wat +   PV  + onderwerp? 

     Meewerkend voorwerp : aan wie of voor wie   +   PV  + onderwerp? 

De hond geeft een pootje. 

Ik zag de buurman. 

WAT geeft de hond?              een pootje    = lijdend voorwerp         

WIE zag de buurman?          de buurman = lijdend voorwerp

Stel de volgende vraag bij een groene zin: 

WAT of WIE   +   PV   + onderwerp?      lijdend voorwerp = LV

De hond geeft een pootje aan zijn baasje. 

Ik geef jou een cadeau. 

Zij koopt voor haar een bloem.

Aan wie geeft de hond een pootje?  aan zijn baasje = meewerkend voorwerp

Aan wie geef ik een cadeau?               (aan) jou = meewerkend voorwerp

Voor wie koopt zij een bloem?             voor haar = meewerkend voorwerp

Stel de volgende vraag bij een groene zin

Aan wie of voor wie   +    PV  +  onderwerp ?   meewerkend voorwerp = MV

Op de eerste dag van het jaar vieren we steeds Nieuwjaar!

Hoeveel zinsdelen tel je?

1. 4
2. 5
3. 6
4. 7

Op de eerste dag van het jaar vieren we steeds Nieuwjaar! 

Met een zinsdeel kan je steeds een 'nieuwe zin' beginnen. 

1.  Vieren we op de eerste dag van het jaar steeds Nieuwjaar? 
2. We vieren op de eerste dag van het jaar steeds Nieuwjaar. 
3. Steeds vieren we op de eerste dag van het jaar Nieuwjaar! 
4. Nieuwjaar vieren we steeds op de eerste dag van het jaar!
5. Op de eerste dag van het jaar vieren we steeds Nieuwjaar! 

Om hoe laat vertrekt de bus 113 aan het station?


Hoeveel zinsdelen tel je?

1. 3
2. 5
3. 4
4. 6

De kleur van je ogen kan je niet veranderen.


Hoeveel zinsdelen tel je?

1. 4
2. 6
3. 5
4. 7

STAP 1

STAP 2

STAP 3

STAP 4

STAP 5

zinsdelen aanduiden met ^

Markeer onderwerp met gele fluostift

Onderstreep PV

groen of roos? 

Zoek naar LV en MV

onderwerp

PV

ander woord bij roze zin

andere werkwoorden bij een groene zin

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

andere zinsdelen 

(waarom? wanneer? waar? ...)

Om hoe laat

sta

jij

's morgens

op?

onderwerp

PV

ander woord bij roze zin

andere werkwoorden bij een groene zin

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

andere zinsdelen 

(waarom? wanneer? waar? ...)

De zesdeklassers

bakken

de lekkerste pannenkoeken

van het land.

onderwerp

PV

ander woord bij roze zin

andere werkwoorden bij een groene zin

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

andere zinsdelen 

(waarom? wanneer? waar? ...)

Is

artificiële intelligentie

de volgende stap in onze evolutie? 

onderwerp

PV

ander woord bij roze zin

andere werkwoorden bij een groene zin

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

andere zinsdelen 

(waarom? wanneer? waar? ...)

Waarom

heeft

zij 

deze brief

gekregen?

onderwerp

PV

ander woord bij roze zin

andere werkwoorden bij een groene zin

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

andere zinsdelen 

(waarom? wanneer? waar? ...)

Op een mooie dag

had

hij

haar

dit prachtige boek

gegeven.

onderwerp

PV

ander woord bij roze zin

andere werkwoorden bij een groene zin

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

andere zinsdelen 

(waarom? wanneer? waar? ...)

Tijdens de les yoga

hebben

we

de stoelen

voor het bord

gezet

onderwerp

PV

ander woord bij roze zin

andere werkwoorden bij een groene zin

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

andere zinsdelen 

(waarom? wanneer? waar? ...)

De burgemeester

bedankte

uitvoerig

de vrijwilligers

voor hun inzet.

onderwerp

PV

ander woord bij roze zin

andere werkwoorden bij een groene zin

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

andere zinsdelen 

(waarom? wanneer? waar? ...)

De kleine prins

was

verbaasd

over zoveel macht. 

onderwerp

PV

ander woord bij roze zin

andere werkwoorden bij een groene zin

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

andere zinsdelen 

(waarom? wanneer? waar? ...)

Bij zijn aankomst

op de planeet

groette

de kleine prins

de lantaarnopsteker

eerbiedig.

onderwerp

PV

ander woord bij roze zin

andere werkwoorden bij een groene zin

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

andere zinsdelen 

(waarom? wanneer? waar? ...)

De kleine prins

gaf

de  poortwachter

een knipoog.

onderwerp

PV

ander woord bij roze zin

andere werkwoorden bij een groene zin

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

andere zinsdelen 

(waarom? wanneer? waar? ...)

Om hoe laat

heb

jij

de bus

genomen?