1.6 Tektoniek in Nederland klas 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

1.6 Tektoniek in Nederland

Vandaag

-Herhalen paragraaf 1.5

-Uitleg paragraaf 1.6

-Werken aan opdrachten

Paragraaf 1.5: Nederland op reis

De lange reis van Nederland

-Nederland ooit op het zuidelijk halfrond

-Platentektoniek

Hoe weten we waar NL vroeger lag?

Door geologie (wetenschap van de aarde):

           -Geologische tijdschaal (kalender, klimaat, 

             planten/dieren)

       

Door fossielen: versteend overblijfsel of afdruk van een dier

of plant

Relatieve en absolute ouderdom

Relatieve ouderdom=volgorde waarin bepaalde gesteenten, lagen in de ondergrond of fossielen zijn ontstaan (ouderdom ten opzichte van elkaar)

Absolute ouderdom=de ouderdom gemeten in jaren

De route van NL

Kunnen we aan fossielen en delfstoffen zien:

Steenzout: door verdamping

ondiepe binnenzee in 

woestijngebied

Steenkool: door samenpersen 

tropische plantenresten
(aardgas)

1.6 Tektoniek in Nederland

-Waarom speelt platentektoniek geen grote rol in Nederland?

-Waarom komen hier toch aardbevingen voor?

-Gevolgen voor de bewoners

Leerdoelen

-Je weet dat in Nederland de gevolgen van platentektoniek klein zijn;

-Je begrijpt waarom in Nederland toch aardbevingen voorkomen; 

-Je kunt op een kaart van Nederland het gebied aanwijzen met de meeste aardbevingen door gaswinning

Platentektoniek geen grote rol in NL

-Aardbevingen en vulkanen ontstaan waar aardplaten botsen

-Nederland ver verwijderd van plaatrand

Aardbevingen in NL dus niet door platentektoniek!

Waarom toch aardbevingen in NL?

-De mens, niet de natuur, zorgt voor ontstaan van aardbevingen

-In de steenkoollaag in de ondergrond is gas gevormd

-Dit gas zit opgeslagen in een zandlaag boven de steenkoollaag

-Dit gas wordt uit de grond gehaald voor energie en verkoop

Waarom toch aardbevingen in NL?

Gas wordt uit de grond gehaald

Zo komt plek vrij in de grond en zakt de boel in

Dit gaat niet in 1x gelijkmatig, elke keer verschuift een stuk aardkorst schoksgewijs langs een breukvlak

Aardbevingen boven het gaswingebied

In geologische geschiedenis in Groningen aardgas gevormd als gevolg van vorming steenkool (gevormd toen NL op evenaar lag). Probleem dat als je iets uit de grond haalt, dat het gaat inzakken. Helaas zakt dit niet allemaal gelijkmatig en langzaam naar beneden, maar heel schokkerig: aardbevingen.

Gevolgen voor bewoners: gebouwen

Scheuren in gebouwen

Door krachtigere bevingen: instortingsgevaar

Waardedaling van de woningen

Bewijs: aantal bevingen en kracht ervan hangt samen met de hoeveelheid gas die uit grond gehaald wordt

Protesten

Daarom...

-Besloot overheid gaswinning te verminderen

-NAM (bedrijf dat het gas uit de grond haalt) reserveert miljoenen euro's voor versterking van kwetsbare gebouwen

NAM

-Nederlandse Aardolie Maatschappij

-Invloed NAM op afhandeling van schade door de aardbevingen door gaswinning volgens burgers te groot

-Vertrouwen Groningers in eerlijke afhandeling daarom laag

Inwoners Groningen...

-Willen invloed NAM op schadeafhandeling terugdringen

-Willen meer aandacht voor gezondheidseffecten van de aardbevingen

Gevolgen: gezondheidseffecten

Stress

Welzijn onder druk

Inwoners Groningen...

-Vinden dat voorkomen schade grotere rol moet hebben

-Vinden dat kleine schades sneller en effectiever moeten worden afgehandeld

Stoppen met gaswinning?

-Dan nog aardbevingsgevaar

-Zwakke plekken in de bodem

-Bodem heeft tijd nodig om te herstellen

Stelling: de NAM moet stoppen met de gaswinning in Groningen?
Leg uit waarom wel of waarom niet.

Leerdoelen

-Je weet dat in Nederland de gevolgen van platentektoniek klein zijn;

-Je begrijpt waarom in Nederland toch aardbevingen voorkomen; 

-Je kunt op een kaart van Nederland het gebied aanwijzen met de meeste aardbevingen door gaswinning

Aan de slag...

Nog invullen van deze slide