H1 Nederland tektoniek 031023

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

1.6 Tektoniek in Nederland

Programma

• Herhaling 1.5
• Oefening: welk woord weg
• Uitleg 1.6 mbv filmpjes aardbevingen in NL
  
• Kahoot
  

Paragraaf 1.5: Nederland op reis

De lange reis van Nederland

-Nederland ooit op het zuidelijk halfrond

-Platentektoniek

De route van NL

Kunnen we aan fossielen en delfstoffen zien:

Steenzout: door verdamping

ondiepe binnenzee in 

woestijngebied

Steenkool: door samenpersen 

tropische plantenresten
(aardgas)

Relatieve en absolute ouderdom

Relatieve ouderdom=volgorde waarin bepaalde gesteenten, lagen in de ondergrond of fossielen zijn ontstaan (ouderdom ten opzichte van elkaar)

Absolute ouderdom=de ouderdom gemeten in jaren

Start 1.6 Tektoniek in Nederland

Leerdoelen:

Je kunt uitleggen:

• waarom de platentektoniek geen grote rol in Nederland speelt
  
  
• waarom hier toch aardbevingen voorkomen.
  
  

Start 1.6 Tektoniek in Nederland

• Waarom speelt de platentektoniek geen grote rol in Nederland?
  -Nederland ligt ver van een plaatrand af.
• Waarom komen hier toch aardbevingen voor?
  - door gaswinning in Groningen.
  - door een breuk in de aardkorst in Zuid-Nederland.

De Peelrandbreuk

- In Brabant

- in 1992 zware aardbeving

https:

Meer aardbevingen door toedoen mens

- In de steenkoollaag in de ondergrond is gas gevormd

- Dit gas zit opgeslagen in een zandlaag boven de steenkoollaag

- Dit gas wordt uit de grond gehaald voor energie en verkoop

Ontstaan aardbevingen door de mens

Gas wordt uit de grond gehaald

Zo komt plek vrij in de grond en zakt de boel in

Dit gaat niet in 1x gelijkmatig, elke keer verschuift een stuk aardkorst schoksgewijs langs een breukvlak

Aardbevingen boven het gaswingebied

In geologische geschiedenis in Groningen aardgas gevormd als gevolg van vorming steenkool (gevormd toen NL op evenaar lag). Probleem dat als je iets uit de grond haalt, dat het gaat inzakken. Helaas zakt dit niet allemaal gelijkmatig en langzaam naar beneden, maar heel schokkerig: aardbevingen.

Wat is het verband tussen gaswinning en aardbevingen?

Leerdoelen

-Je weet dat in Nederland de gevolgen van platentektoniek klein zijn;

-Je begrijpt waarom in Nederland toch aardbevingen voorkomen; 

-Je kunt op een kaart van Nederland het gebied aanwijzen met de meeste aardbevingen door gaswinning

https:

Aan de slag...

-Maken paragraaf 1.4/ 1.5 / 1.6 afronden!

- Werken aan de presentatie Natuurrampen--> zie studiewijzer

Presentatie in week 44 ---->  31 oktober 2023