Luisteren 1.1

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

H1. LUISTEREN & KIJKEN

• 1.1 Gericht luisteren en kijken
  
• 1.2 Functie van beeld
  
• 1.3 Aantekeningen maken

Lesdoel

Aan het einde van de les

 

• kun je de vijf tips benoemen die je helpen bij gericht luisteren en kijken.
  
• kun je vijf voorbeelden geven van tekstverbanden met bijbehorende signaalwoorden.

Gericht luisteren

Geen aandacht bij radio of tv? Dan vergeet je vaak wat er is gezegd.

Als je echt bepaalde informatie wilt, dan zul je gericht moeten luisteren en kijken.

Wat betekent gericht luisteren en kijken?

Kies het juiste antwoord
In welke situatie luister je gericht?

1. Je luistert naar een live-verslag van het festival Lowlands.
2. Je luistert tijdens de afwas naar een nieuwsprogramma met korte onderwerpen.
3. Je voicemail is ingesproken door een winkel. Het gaat over een bestelling.

Op het vliegveld hoor je dat jouw vliegtuig vanaf een andere gate vertrekt. Op welke informatie ga je in die situatie extra goed letten?

1. op de reden van de gate-wijziging
2. op de vertrektijd van het vliegtuig
3. op het nummer van de andere gate

5 tips bij gericht luisteren

1. Bedenk van te voren wat je wilt weten
   
2. Let altijd extra goed op het begin. Vaak hoor je dan waar de spreker het over gaat hebben en welke deelonderwerpen achtereenvolgens aan bod komen
   
3. Let tijdens het luisteren op signaalwoorden. Deze woorden wijzen op belangrijke relaties in de (luister)tekst 
4. Let ook goed op het beeld bij programma’s van tv of internet. Beelden kunnen verduidelijken en geven extra informatie
   
5. Een spreker kan nadruk leggen op zinnen en woorden om aan te geven dat de informatie belangrijk is.
   

Hij heeft een slecht rapport

Hij blijft zitten

Hij heeft een slecht rapport en daarom blijft hij zitten.

Verband: redengevend verband

Vandaag is het mooi weer.

Gisteren regende het.

Vandaag is het mooi weer, maar gisteren regende het.

Verband: tegenstelling

Sinds dit jaar hebben we konijnen, cavia's en vogels.

Wat is het signaalwoord?

Welk tekstverband?

Als ik tijd heb, ga ik met je mee.

Wat is het signaalwoord?

Welk tekstverband?

Aan de slag

Maak opdr. 1 t/m 4. 

Milieudefensie komt samen met bewonersgroepen in actie voor gezondere lucht.

Wat is het onderwerp van dit filmpje?

1. luchtvervuiling
2. overbevolking
3. verkeersoverlast

Wat is volgens het filmpje de hoofdoorzaak van de luchtvervuiling in Nederland?

1. industrie
2. verkeer
3. wegenbouw

Waarom spreekt de voice-over van een 'onzichtbare' vijand?

1. Luchtvervuiling is voor veel mensen een onbekend probleem.
2. Luchtvervuiling verbergt zich in fijnstof.
3. Luchtvervuiling zie je niet met het blote oog.

Welke beelden gebruiken de makers om de 'onzichtbare' vijand zichtbaar te maken?

1. beelden van auto's op een snelweg
2. beelden van de ogen van verschillende mensen
3. beelden van longen die vollopen met fijnstof

Op welke manier maken de makers de gevolgen van luchtvervuiling duidelijk?

1. alleen met beelden
2. alleen met woorden
3. met beelden en woorden

Op de landkaart zijn rode plekken aangegeven. Wat maken de makers daarmee duidelijk?

1. In Nederland is wel luchtvervuiling, maar minder erg dan in het buitenland.
2. In Nederland sterven de meeste mensen aan luchtvervuiling.
3. Nederland behoort tot de gebieden met de meest vervuilde lucht.

Welke oplossing(en) voor het probleem wordt in het filmpje NIET getoond?

1. minder vaak het vliegtuig nemen en op het platteland gaan wonen
2. gebruikmaken van openbaar vervoer of fiets
3. elektrische auto of scooter gebruiken
4. vrachtverkeer in steden beperken

Wat is de functie van de muziek bij dit filmpje?

1. De muziek heeft geen echte functie. Het is achtergrondmuziek en hij is waarschijnlijk zonder speciale bedoeling bij deze film uitgezocht.
2. De muziek is een beetje dreigend. De makers benadrukken daarmee extra het gevaar van luchtvervuiling.
3. De muziek is modern en vrolijk. De makers willen dat de kijkers daardoor zin krijgen actie te ondernemen en de fiets of het ov te nemen.

Wat zijn de twee belangrijkste doelen die de makers van dit filmpje willen bereiken?

1. kijkers informeren over de gevaren van luchtvervuiling
2. kijkers instrueren over manieren waarop ze zelf iets aan luchtvervuiling kunnen doen
3. kijkers oproepen in actie te komen om iets te doen aan luchtvervuiling
4. kijkers overtuigen van de ernst van luchtvervuiling

Op welke manier(en) proberen de makers die doelen te bereiken?

1. beelden gebruiken die op het gevoel van de kijkers inspelen
2. de voice-over laten benadrukken hoe ernstig de situatie is
3. meningen van deskundigen laten horen
4. precieze cijfers en onderzoeksresultaten noemen