OOA 3T Grammatica 6.2

• ne
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Grammatica 6.2

Aan het einde van de les kun je in de zin alle woordsoorten benoemen.

Wat heb je nodig?

- Boek op blz. 227;

- Materialen uit Magister bij deze les;

- De inleveropdracht bij Microsoft Teams.

Nu: herhaling woordsoorten

Grammatica

Woordsoorten

Je benoemt ieder woord

Grammatica

Zinnen ontleden

Je benoemt de zinsdelen

Grammatica

Woordsoorten

Je benoemt ieder woord

Grammatica

Zinnen ontleden

Je benoemt de zinsdelen

De woordsoorten

Deze woordsoorten moet je kennen en kunnen benoemen in een zin:

Lidwoord (lw), zelfstandig naamwoord (zn), bijvoeglijk naamwoord (bn), voorzetsel (vz), telwoord (tw), persoonlijk voornaamwoord (psv.), bezittelijk voornaamwoord (bzv), aanwijzend voornaamwoord (awv), vragend voornaamwoord (vrv) hulpwerkwoord (hww), zelfstandig werkwoord (zww) & koppelwerkwoord (kww)

Lidwoorden

de, het, een

De is altijd een lidwoord

Het is alleen een lidwoord als het bij een zelfstandig naamwoord hoort

Een is alleen een lidwoord als je het uitspreekt als 'un'

Het bleef de hele dag regenen.

'Het' is hier wel/geen lidwoord

1. Wel
2. Geen

Ik heb een nieuwe auto gekocht

'Een' is hier wel/geen lidwoord

1. Wel
2. Geen

Heb jij een van de medewerkers gezien?

'Een' is hier wel/geen lidwoord

1. Wel
2. Geen

Zelfstandig naamwoord

Mensen, dieren, dingen, planten, gevoelens, Namen van mensen/bedrijven/plaatsen/

MeDiPlaDiNa

1. Je kunt er de, het of een voor zetten

2. Het heeft vaak een verkleinwoord

3. Het heeft vaak een meervoud

Welke zelfstandig naamwoorden zie je in deze zin?

Ik heb de afwas gedaan en het vuilnis buiten gezet.

Welke zelfstandig naamwoorden zie je in deze zin?

Het is mijn doel om vaker te gaan sporten in de sportschool.

Bijvoeglijk naamwoord

Het bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord

Het mooie eendje zwemt in de gracht.

De eend is mooi (een BN kan dus ook achter het ZN staan)

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord kun je ook weglaten:

Het eendje zwemt in de gracht.

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

Het stoffelijk bijvoeglijk naamwoord zegt iets over het materiaal waarvan iets gemaakt is en eindigt vaak op -en

De gouden ring

Maar: de plastic tas (zonder -en)

Welke bijvoeglijke naamwoorden zie je in de volgende zin?

De houten bank is oud.

Welke bijvoeglijke naamwoorden zie je in de volgende zin?

De geleerde professor is naar de lange bijeenkomst geweest.

Voorzetsel

Kun je voor de kast of

voor de vakantie zetten.

Tijdens de les zat hij op zijn laptop.

Telwoord

Geeft een aantal of een rangorde aan.

Let op: soms geeft het niet precies een aantal aan. Maar toch is het dan een telwoord.

Ik heb veel snoep.

Persoonlijk voornaamwoord

Wijst een persoon aan

Ik, je, jij, hij, zij, hem, haar, etc. 

Bezittelijk voornaamwoord

Geeft aan dat iets in het bezit van iemand is

Staat voor een zelfstandig naamwoord

Dat is mijn idee.

Welke vijf woorden kunnen zowel een persoonlijk als een bezittelijk voornaamwoord zijn?

Kijk maar

Ik geef jullie jullie boeken terug

Welke 'jullie' is persoonlijk en welke bezittelijk?

Trucje

Als je twijfelt tussen persoonlijk en bezittelijk, vul je een mannelijk persoonlijk of bezittelijk voornaamwoord in ter controle:

Ik geef jullie koffie - Ik geef hem koffie = persoonlijk

Wat is jullie leukste idee? - Wat is zijn leukste idee? = bezittelijk

Of:-de Paula-

Is het woord 'jullie' in onderstaande zin een persoonlijk of bezittelijk voornaamwoord?

Ik heb jullie aangemeld bij de sportschool.

1. Persoonlijk
2. Bezittelijk

Is het woord 'hun' in onderstaande zin een persoonlijk of bezittelijk voornaamwoord?


Ik geef hun een cadeautje.

1. Persoonlijk
2. Bezittelijk

Werkwoorden

Hulpwerkwoord

Zelfstandig werkwoord

Koppelwerkwoord

Het stappenplan

Stap 1. Kijk hoeveel werkwoorden er in de zin staan

• 1 werkwoord? > ZWW of KWW
• 2+ werkwoorden? > één ZWW of KWW, de rest HWW

Stap 2. Zoek het belangrijkste werkwoord (welk werkwoord kun je niet weglaten?)

Stap 3. Staat het belangrijkste ww in het rijtje van de koppelwerkwoorden? Nee > ZWW

Stappenplan

Wel in het rijtje: ZWW of KWW

Stap 4. Gaat het om een handeling of een eigenschap/toestand, DOE je iets of BEN je iets?

Handeling > belangrijkste ww is een ZWW

Eigenschap/toestand > belangrijkste ww is een KWW

Stap 5. Alle overige werkwoorden zijn HWW

Aanwijzend voornaamwoord

wijst iets of iemand aan. De belangrijkste zijn:

dit, dat, deze, die.

Vragend voornaamwoord

staan aan het begin van een vraagzin. Er zijn vier vragende voornaamwoorden:

wie, wat welk(e), wat voor (een).

Aan de slag

-Maak Grammatica 6.2

-Opdracht 1 t/m 4;

-Nakijken met het antwoordblad in de bijlage (Magister, Microsoft teams)

- Maak de test.

Succes!