week 41/1: oor

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

WELKOM TERUG!

Mens & Natuur - Mevr. Zwijns ([e-mail])

Wat gaan we deze les doen?

Wat gaan we deze les doen:

1. Terugblikken vorige lessen (Zintuigen, Het Oog)
2. Theoriekaart 9 & 10: het oor/ geluid
3. Werkstuk Stap 3: opzetten
4. afsluiting les
   

TERUGBLIK vorige les:

zintuigen, zenuwen, het oog

Wat is wit licht?

1. Heel licht geel licht
2. Alle kleuren bij elkaar
3. Blauw en groen licht
4. Gewoon wit

Wit licht

Waaruit bestaat wit licht?

Rood

Oranje

Geel

Groen

Blauw 

Violet

Prisma

Gele vlam

Blauwe Vlam

Ruisende Vlam

Pauze vlam

Heetste vlam

Maakt geluid

Is stil en gevaarlijk

Goed zichtbaar

Slecht zichtbaar

Luchtring dicht

Luchtring ver open

Luchtring beetje open

Het OOG: zet onderdelen op de juiste plaats

netvlies

Harde oogvlies

oogzenuw

lens

Zet het onderdeel van je oor bij het juiste nummer:

3

4

10

2

7

11

oorschelp

trommelvlies

slakkenhuis

gehoorbeentjes

gehoorzenuw

gehoorgang

Met welke zintuigcel zie je wat?

Staafjes

Kegeltjes

verdeling staafjes en kegeltjes

Gele vlek:

alleen maar kegeltjes

Blinde vlek:

geen staafjes en kegeltjes

• Waarom op de blinde vlek geen staafjes en geen kegeltjes?

Hersenen

Ruggenmerg

Centrale zenuwstelsel

Zenuwstelsel

Zenuwen

Eva draagt niet goed haar bril tijdens de proefjes waardoor haar wimper en wenkbrauw is weggebrand...
Leg uit wat dit voor gevolg kan hebben. (biologisch gezien)

Sleep de functie naar het juiste onderdeel

Oorsmeerkliertjes

Gehoorzenuw

Trommelvlies

Slakkenhuis

Zet geluidstrillingen om in impulsen (= elektrisch signaal)

Vervoert impulsen naar de hersenen

Geeft geluidstrillingen door aan gehoorbeentjes

Houden het trommelvlies soepel

Frequentie zegt wat over de:

Geluidssterkte meten we in:

 

Frequentie meten we in:

Sleep de begrippen naar de juiste plek.

Hertz

Decibel

Toonhoogte

De amplitude is de hoogte van de trilling en zegt iets over hoe hard het geluid is (geluidssterkte). Dit wordt gemeten in decibel. 

De trillingstijd is de tijd van één trilling, hoe groter de trillingstijd, hoe kleiner de frequentie. 

Frequentie geeft informatie over de toonhoogte (hoe groter, hoe hoger) en wordt gemeten in Hertz. 

Op de plaatjes zie vier situaties die met geluid te maken hebben.

Zet de juiste geluidssterkte onder elk plaatje.

20 dB

30 dB

80 dB

140 dB

alles goed 3 punten

2 goed - 2 punten

1 goed 1 punt

Proefje! 

Lees onderstaande door. 

Bedenk een onderzoeksvraag en hypothese.

Schrijf deze op in je schrift

Proefje! 

Voer het proefje uit

Klopte jullie hypothese?

Geluid 

Geluid = trillingen van de lucht

De hoeveelheid trillingen zegt wat over wat voor geluid het is! (toonhoogte)

Veel trillingen = hoog geluid 

Minder trillingen = lager geluid 

Dit kan je meten in Hertz (Hz) 

Geluid 

Geluid = trillingen van de lucht 

Hoe hard een geluid is, heeft te maken met de hoeveelheid luchtdruk die een zo'n trilling kan verplaatsen. 

Dit wordt uitgedrukt in Decibel! (Db)

Hoe hoor jij dan dat geluid?

Schrijf de stappen op die het geluid aflegt! 

Stappen wat geluid aflegt

1.  Oorschelp: vangt door zijn vorm de geluidsgolven op! 
2. Gehoorgang: vervoert het geluid verder
3. Trommelvlies: vangt die trillingen van de lucht op.
4. Gehoorbeentjes (hamer, aambeeld en stijgbeugel): geven de trilling door aan het slakkenhuis 
5. Slakkenhuis: hebben trilhaartjes die de trilling opvangt en er een impuls van maken. 
6. Gehoorzenuw: stuurt dit impuls naar de hersenen! 

Wat nou als je gehoorschade oploopt?!

Leerdoelen behaald?

• Je kunt vertellen wat geluid, frequentie en geluidssterkte is en welke eenheden er bij frequentie en geluidssterkte horen.
  
• Je kunt de onderdelen van het oor benoemen en hun functie beschrijven.
  
• Je kunt de weg van een geluidstrilling beschrijven, tot aan de hersenen.
  
• Je kunt beschrijven bij welke geluidssterkte je kans op (directe) gehoorschade hebt en hoe je dit kunt voorkomen

WERKSTUK

De ontwerpopdracht

Jij maakt met jouw groepje een model van een oog of van een oor, waarin de verschillende onderdelen van het oog of oor duidelijk worden.

Het model moet aan de volgende eisen voldoen:

1. Alle onderdelen van het oog of oor moeten met naam zichtbaar zijn in het model.
   
2. De materialen die worden gebruikt, zijn gerecycled/hergebruikt.
   
3. Het model moet er aantrekkelijk uitzien voor de klanten die in de winkel komen.
   
4. Het model moet als functie hebben dat de mensen in de winkel snappen hoe het oog of het oor werkt.

Werkstuk planning

Werkstuk Stap 3: onderzoek opzetten

Bedenk goed hoe jullie ontwerp voor het oog er uit gaat zien

Bedenk welke materialen er nodig zijn

Bedenk wie de materialen mee neemt

Werkstuk Stap 3: onderzoek opzetten

Ga naar de Google classroom

Maak het document van Stap 3 

Werkstuk Stap 3: opzetten

Ga naar de Google classroom

Vul het logboek in

Huiswerk 

voor dinsdag 18 oktober

Theoriekaart 10: geluid (week 41)

Theoriekaart 11: het oor (week 41)

Werkstuk stap 3 inleveren in de classroom

spullen meenemen voor het werkstuk