Grammatica zinsontleding

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Grammatica

zinsontleding

Wat weet je nog niet?

Welk doel wil je vandaag behalen?

Schrijf dat doel op!

Doel

Jullie leren vandaag:

Gezegde, pv

Onderwerp

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Bijwoordelijke bepaling

(tip! Schrijf bij iedere zin eerst al de bovenstaande zinsdelen onder elkaar zodat het invuloefening wordt)

Gezegde

alle werkwoorden uit de zin

Mariska heeft gefietst.

Lotte was gisteren erg vrolijk.

Waarom grammatica?

Om makkelijker een andere taal te leren (begrijpen).

Meer inzicht in het Nederlands.

Bij aardrijkskunde leer je vanalles over de aarde, bij Nederlands leer je vanalles over woorden en zinnen. :) 

Persoonsvorm

Altijd een werkwoord! (hoort dus bij het gezegde)

Zet je zin in een andere tijd, het werkwoord dat verandert is de pv.

Jason is aan het voetballen.

Thomas heeft gisteren zijn brommer gewonnen.

Onderwerp

wie of wat + gezegde = onderwerp

Daan heeft een appel gegeten.

gezegde = heeft gegeten.

wie heeft gegeten? 

Daan = onderwerp

Lijdend voorwerp

wie of wat + gezegde + onderwerp

(het lv heb je niet altijd)

Priscilla heeft een jurk gekocht.

heeft gekocht = gezegd

Priscilla = onderwerp

wie of wat heeft Priscilla gekocht?

een jurk = lijdend voorwerp 

Meewerkend voorwerp

aan wie/ voor wie

(het mw heb je soms wel,soms niet)

Lieke heeft een cadeautje gegeven aan Hans.

Heeft gegeven = gezegde

Lieke = onderwerp

een cadeautje = lijdend vw

Aan wie heeft Lieke een cadeautje gegeven?

Hans = mw

Bijwoordelijke bepaling

Rest. waar? waarom? waardoor? wanneer? hoe? enz.

(soms wel, soms niet)

Gisteren heeft Tommy een doos bonbons gekocht voor Mirthe.

heeft gekocht= gezegde

Tommy = onderwerp

een doos bonbons = lijd. vw

voor Mirthe = mw

Gisteren = bwb

Wat is de pv?

Jose eet een appel.

Jeroen vroeg om een peer.

Jayden zei ik wil een ananas.

Wat is het gezegde?

Karel heeft een bloem geplukt?

Klaas plant een boom.

Kayden snoeit een struik.

Wat is het onderwerp?

Zoek eerst het gezegde.

Tessa heeft een snoepje gegeten?

Tirza had gisteren een cake gebakken.

Thomas zei ik wil een taart voor mijn verjaardag kopen.

Wat is het lijdend vw?

(zoek eerst gezegde + ow)

Daphne heeft een nieuwe fiets gekocht.

Debby wil in de pauze een patatje met eten.

Dilana is morgen jarig.

Meewerkend Voorwerp

(zoek eerst gezegde, ow, lv)

Ilona heeft een pan spaghetti voor haar tante gemaakt.

Indy geeft een concertkaartje aan haar vriendin.

Iwan heeft een nieuwe game gekocht.

Bijwoordelijke bepaling 

(zoek eerst, gezegde, ow, lv, mw)

Lionel heeft gisteren een nieuw baantje gevonden.

Lex wil graag op de scooter naar dat feest.

Linda gaat in de zomer op vakantie.

Wat hebben jullie geleerd?

Schrijf drie vragen op die je klasgenoten moeten beantwoorden.

Weet je zelf het antwoord?

Hoe vind je de pv?

Hoe vind je het gezegde?

Heb je altijd een pv in een zin?

Heb je altijd het onderwerp?

Hoe vind je het onderwerp?

Heb je altijd een lijdend voorwerp?

Waarom moet je de zin in de juiste volgorde ontleden?

Hoe vind je het meewerkend vw?

Heb je altijd een meewerkend vw?

Wat is de bijwoordelijke bepaling?

Op welke vragen geeft een bijwoordelijke bepaling antwoord?

Kun je meerdere bijwoordelijke bepalingen in een zin hebben?

Hebben jullie nog vragen?

Is jouw doel bereikt?

Leg uit....

Waarom wel?

Waarom niet? Hoe ga je ervoor zorgen dat het doel de volgende keer wel behaald wordt?