Opkomen voor jezelf

• LOB
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 5

Opkomen voor jezelf

Lesdoel

In deze les:

• Leren we wat de LGO-leerlijn "opkomen voor jezelf" in houdt.
• Leren we wat opkomen voor jezelf en assertiviteit is en oefenen hiermee.

LGO-leerlijn

• Ik vraag collega's op stage om hulp over hoe ik iets kan aanpakken.
• Ik vraag hulp aan de juiste persoon (iemand die mij gericht kan helpen).
• Ik kom op een adequate manier voor mijzelf op in een relatie of verkering.
• Ik kom op een adequate manier voor mijzelf op bij ongewenste intimiteiten door dit te zeggen, ik geef mijn grenzen aan.
• Ik spreek een begeleider of werkgever erop aan als deze zich niet aan de afspraken houdt.
• Ik durf in een groep collega's een afwijkende mening te geven. 

Opkomen voor jezelf

In je de praktijk of in je privé zal je regelmatig in situaties komen waarbij jouw belangen en behoeften botsen met die van een ander.

In dergelijke situatie kun je op drie manieren reageren:

• sub-assertief/passief
• assertief 
• agressief

Assertiviteit

Assertiviteit = niet over je heen laten lopen, maar doortastend optreden.

Rekening houden met: 

• gevoelens van anderen
• eigen positie en verantwoordelijkheden

Anderen negeren.

1. assertief
2. passief
3. agressief

Anderen proberen te overheersen.

1. assertief
2. passief
3. agressief

Durft initiatieven te nemen.

1. assertief
2. passief
3. agressief

Houdt zich stil, geeft niet zijn eigen mening.

1. assertief
2. passief
3. agressief

Wacht eerst af wat anderen vinden.

1. assertief
2. passief
3. agressief

Verheft in discussie en gesprekken de stem, beschuldigd anderen of begint te schreeuwen.

1. assertief
2. passief
3. agressief

Geeft zichzelf én ook anderen de ruimte om voor zichzelf op te komen.

1. assertief
2. passief
3. agressief

Vindt de eigen mening net zo belangrijk als die van een ander.

1. assertief
2. passief
3. agressief

Zegt 'ja' terwijl hij eigenlijk 'nee' wil zeggen, of geeft snel toe.

1. assertief
2. passief
3. agressief

Waarom is het belangrijk om voor jezelf op te komen?

Tips om assertiever te worden

Tip 1. Ga uit van je eigen kracht en waarde

Tip 2. Vraag om wat je wilt; anderen kunnen geen gedachten lezen

Tip 3. Spreek in de ik-vorm. Door in de ik-vorm te praten, voorkom je dat je anderen veroordeelt of bekritiseert.

Tip 4. Wees duidelijk, maak zo concreet mogelijk duidelijk wat je voelt en denkt zonder de ander te kwetsen.

Tip 5. Vat het niet persoonlijk op; om assertiever te worden moet je het probleem rationeel en zakelijk kunnen beschouwen en daarna een helder antwoord formuleren

Tip 6. Let op je lichaamshouding

Tip 7. Oefening baart kunst! 

Werkvorm: grenzen aangeven

Afstand die je ten opzichte van de ander bewaart, behoort tot de non-verbale communicatie. Hierbij houd je rekening met jouw eigen gevoelens en die van een ander.

• Doel: leer je eigen grens aan te geven en wordt bewust hoe dichtbij iemand in jouw zone mag komen.
• Een persoon gaat tegenover de groep aan de andere kant van het lokaal staan. De docent geeft aan dat de andere leerlingen naar deze persoon toe mogen lopen en de leerling gaat zijn/haar grens aangeven door stop te zeggen. Doe dit bij iedereen. Bespreek deze verschillen. 
• Wat valt op? Waar ligt jouw grens? Is dit ook zo op werk/stage?

10 min

Afsluiting

Lesdoel behaald?:

• We weten wat de LGO-leerlijn "opkomen voor jezelf" in houdt.
• We weten wat opkomen voor jezelf en assertiviteit is en hebben hiermee geoefend.