Les 1: je omgeving waarnemen

Les 1: je omgeving waarnemen
1 / 36
suivant
Slide 1: Diapositive
BiologieMiddelbare schoolvmbo t, mavoLeerjaar 1

Cette leçon contient 36 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

Les 1: je omgeving waarnemen

Slide 1 - Diapositive

Inhoud
- Uitleg je omgeving waarnemen
-Opgave
-Filmpjes

Slide 2 - Diapositive

Wat gaan we leren?
  • Je kunt de werking van zintuigen beschrijven.
  • Je kunt de zintuigen noemen met hun ligging en hun prikkel.

Slide 3 - Diapositive

Je omgeving waarnemen
Je kunt dingen om je heen zien, horen, ruiken, proeven en/of voelen. Daarvoor gebruik je de zintuigen. Om waar te nemen heb je ook je hersenen nodig.

Slide 4 - Diapositive

Waarnemen
De kok in afbeelding ziet en ruikt de chocolade. Hij gebruikt de zintuigen in zijn ogen en zijn neus. De zintuigen sturen seintjes naar de hersenen. De hersenen verwerken deze seintjes. Daardoor ziet en ruikt de kok de chocolade. Zien, horen, ruiken, proeven 
en voelen zijn de manieren waarop je je 
omgeving waarneemt.

Slide 5 - Diapositive

Zintuigen
Om je omgeving waar te nemen, gebruik je zintuigen. Een zintuig is een orgaan dat
reageert op een invloed uit de omgeving. Zo’n invloed heet een prikkel. Voorbeelden
van prikkels zijn licht, geluid, geur, smaak en aanraking. Doordat je zintuigen die
prikkels opvangen, kun je allerlei dingen waarnemen.

In de zintuigen liggen zintuigcellen. Als zintuigcellen prikkels opvangen, ontstaan
impulsen. Dat zijn een soort elektrische signalen (‘seintjes’). Zintuigcellen zijn
aangesloten op zenuwen. De zenuwen leiden de impulsen naar de hersenen. In de
hersenen word je je bewust van de prikkels (zie afbeelding). Daardoor kun je de
omgeving waarnemen.

Slide 6 - Diapositive

Zintuigen
De bekendste zintuigen liggen in je ogen en in je oren. Maar er liggen ook zintuigen in je neus, in je tong en in je huid. Al je zintuigen samen vormen het zintuigenstelsel. In de afbeelding zie je enkele zintuigen. Op de roodgekleurde plaatsen liggen zintuigcellen.

Slide 7 - Diapositive

Zintuigen in de huid
In je huid liggen zintuigen waarmee je iets kunt voelen. Je kunt vier prikkels voelen: warmte, koude (kou), druk en aanraking. Warmtezintuigen reageren als je huid iets aanraakt wat warmer is dan je huid. Koudezintuigen reageren als je huid iets aanraakt wat kouder is. Drukzintuigen reageren als er op je huid wordt gedrukt. Tastzintuigen reageren op lichte aanraking van je huid. Met je tastzintuigen kun je waarnemen hoe voorwerpen aanvoelen, bijvoorbeeld glad, ruw, hard of zacht. De tastzintuigen liggen in tastknopjes.

Behalve prikkels voor zintuigen kun je ook pijn waarnemen. Pijn neem je waar met pijnpunten. Dat zijn de uiteinden van zenuwen. In afbeelding op de vorige slide zie je een pijnpunt in de huid. Pijnpunten komen op allerlei plaatsen in je lichaam voor, ook in dieper gelegen organen.
Elk zintuig is gevoelig voor een andere prikkel. In tabel op de volgende slide staan de zintuigen, hun ligging en de prikkel waar ze gevoelig voor zijn.

Slide 8 - Diapositive

Tabel met zintuigen, hun ligging en prikkels.

Slide 9 - Diapositive

Een konijn wist door stampgeluid ’s nachts de eigenares van het dier te wekken en te waarschuwen voor een inbreker, die daarop vluchtte.

Wat is de prikkel waardoor de vrouw wordt gewekt?

Slide 10 - Question ouverte

Hoe reageren de zintuigcellen in het oor van de vrouw als ze geluidsprikkels opvangen?

Slide 11 - Question ouverte

Wat zijn impulsen?

Slide 12 - Question ouverte

Waar gaan de impulsen uit het oor van de vrouw naar toe?

Slide 13 - Question ouverte

In welk deel van het lichaam wordt de vrouw zich bewust van het geluid?

Slide 14 - Question ouverte

Hoeveel verschillende zintuigen liggen er in je hoofd?
A
4
B
5
C
7
D
8

Slide 15 - Quiz

Je kunt waarnemen door te zien, horen, ruiken, proeven en voelen.

Zintuigen waarmee je iets kunt voelen, zijn...

Slide 16 - Question ouverte

Zintuigen die in de huid liggen, zijn...

Slide 17 - Question ouverte

De haren op je hoofd kun je voelen met ...
A
drukzintuigen
B
tastzintuigen

Slide 18 - Quiz

Een zware rugzak voel je op je schouders met ...
A
drukzintuigen
B
tastzintuigen

Slide 19 - Quiz

Een meisje rent de zee in en voelt dat het zeewater erg koud is. In de zinnen staat wat er gebeurt in haar lichaam.

In welke volgorde vinden deze gebeurtenissen plaats?
1
2
3
4
Het meisje voelt dat het water koud is.
Een impuls gaat van het koudezintuig naar haar hersenen.

Een lage temperatuur bereikt de koudezintuigen.

Koudezintuigen zetten prikkels om in impulsen.

Slide 20 - Question de remorquage

Marit hoort een piepje, zij ziet haar telefoon en pakt hem beet.

Op welke drie manieren neemt Marit de telefoon waar?

Slide 21 - Question ouverte

Door welke drie prikkels wordt Marit zich bewust van de telefoon?

Slide 22 - Question ouverte

In welke lichaamsdelen van Marit ontstaan hierbij impulsen?

Slide 23 - Question ouverte

Vanaf welke zintuigen van Marit gaan impulsen naar haar hersenen?

Slide 24 - Question ouverte

Door een gaatje in een kies kan de kieszenuw bloot komen te liggen (zie afbeelding). Hierdoor ontstaat flinke kiespijn.

Komen in een kies pijnpunten voor? Leg je antwoord uit.

Slide 25 - Question ouverte

Als een zenuw blootligt, zal een tandarts het gaatje in de kies vullen. De tandarts geeft dan eerst een injectie met een verdovend middel in de kaak. De zenuw kan dan tijdelijk geen impulsen doorgeven.

Ontstaan er impulsen in de kies met het gaatje na de verdoving door de tandarts? Leg je antwoord uit.

Slide 26 - Question ouverte

Is iemand met een verdoving in de kaak zich nog bewust van de kiespijn? Leg je antwoord uit.

Slide 27 - Question ouverte

Bij een kaakoperatie worden soms zware pijnstillers gebruikt, zoals morfine. Morfine is werkzaam in de hersenen. Daar houdt het impulsen tegen die pijnsignalen doorgeven.

Een zenuw in de kaak van een morfinegebruiker geeft dan wel of geen impulsen door.
A
wel
B
geen

Slide 28 - Quiz

Leg uit dat een morfinegebruiker geen pijn voelt.

Slide 29 - Question ouverte

Said eet een warme kroket.

In welke zintuigen van Said ontstaan daarbij impulsen?

Slide 30 - Question ouverte

Said maakt geluid als hij op de kroket kauwt. Alle impulsen van zijn gehoorzintuig komen aan in de hersenen en worden daar verwerkt. Toch is Said zich niet bewust van het kauwgeluid. Hij is zich wel bewust van de smaak, de geur en de temperatuur van de kroket.

Word je je bewust van alle impulsen die aankomen in de hersenen? Leg je antwoord uit.

Slide 31 - Question ouverte

Leg uit waarom Said zich niet bewust wordt van de kauwgeluiden.

Slide 32 - Question ouverte

Rogier is op vakantie aan zee.

Met welk zintuig of met welke zintuigen neemt hij een koele zomerbries op zijn huid waar?

Slide 33 - Question ouverte

Op een hete dag ligt Rogier in de zon op het strand.

bWaarom is het belangrijk dat je met de warmtezintuigen in je huid de warmte van je omgeving (en van voorwerpen in je omgeving) kunt waarnemen?

Slide 34 - Question ouverte

Na deze les wil ik...
de uitleg nog 1 keer horen
meer voorbeelden krijgen
meer oefeningen maken
de leerstof nog eens bekijken
overgaan naar nieuwe leerstof
nog meer te weten komen over de leerstof
niet meer te weten komen over de leerstof
nog iets anders (vertel/vraag aan de docent)

Slide 35 - Sondage

Slide 36 - Vidéo