Conceptuele modellen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

____________________________________________________

De toekomst voorspellen

Conceptuele modellen en wetenschappelijk voorspellen

____________________________________________________

____________________________________________________

Agenda

Wat is het doel van de les, en hoe gaan we dit bereiken?

____________________________________________________

Leerdoel: 

Hypotheses kunnen visualiseren in een conceptueel model

____________________________________________________

Leerdoel: 

Hypotheses kunnen visualiseren in een conceptueel model

Hypotheses

Een hypothese opstellen is niet makkelijk. De website Scribbr kan je helpen om stap voor stap een goede hypothese te formuleren.

Opdracht: NR

In de sociaal-wetenschappelijk onderzoek doen we voorspellingen over hoe maatschappelijke verschijnselen zich onder bepaalde omstandigheden zullen gedragen. 

Deze voorspellingen noemen we hypotheses. Een hypothese is dus een voorspelling over de (sociale) werkelijkheid.

_________________________________________

____________________________________________________

Leerdoel: 

Hypotheses kunnen visualiseren in een conceptueel model

Variabelen

Verdiepende informatie

Opdracht: NR

In de sociale wetenschap is een variabele een maatschappelijk verschijnsel of gegeven dat in verschillende vormen kan voorkomen.

Bijvoorbeeld:

* leeftijd

* geslacht

* thuissituatie

* het aantal hoger opgeleiden

* vertrouwen in de overheid

* gevoelens van (on)veiligheid

_________________________________________

____________________________________________________

Leerdoel: 

Hypotheses kunnen visualiseren in een conceptueel model

(On)afhankelijk

Verdiepende informatie

Opdracht: NR

In een hypothese wordt een verband gelegd tussen twee of meer variabelen. 

De hypothese voorspelt dat als er iets verandert in de ene variabele (onafhankelijke variabele), er ook iets verandert in de andere variabele (afhankelijke variabele)

_________________________________________

____________________________________________________

Leerdoel: 

Hypotheses kunnen visualiseren in een conceptueel model

Verbanden

Verdiepende informatie

Opdracht: NR

Er zijn verschillende soorten verbanden:

_________________________________________

Causaliteit: De ene variabele veroorzaakt of beïnvloedt een verandering in de andere variabele. 

Correlatie: Er is een verband tussen de verandering van de ene variabele en de verandering van de andere variabele. 

Positief verband: De variabelen veranderen in dezelfde richting: + = + / - = -

Negatief verband: De variabelen veranderen in tegengestelde richting: + = - / - = +

____________________________________________________

Leerdoel: 

Hypotheses kunnen visualiseren in een conceptueel model

Conceptueel model

Verdiepende informatie

Opdracht: NR

Om hypotheses overzichtelijk te maken kunnen ze worden gevisualiseerd als een conceptueel model:

_________________________________________

Onafhankelijke variabele

Afhankelijke variabele

+/- 

⟹

Hypothese: Hoe hoger het opleidingsniveau, des te hoger is het gemiddelde inkomen.

Onafhankelijke variabele

Soort verband

Afhankelijke variabele

Opleidingsniveau

+

⟹

Gemiddelde inkomen

Hoog inkomen

Naar school gaan

+

⟸

-

⟹

-

⟸

Hypothese: Als mensen schulden hebben, dan zijn zij ontevredener over de politiek.

Onafhankelijke variabele

Soort verband

Afhankelijke variabele

Geen geld hebben

+

⟹

Het hebben van schulden

Het functioneren van de overheid

Tevredenheid over de politiek

+

⟸

-

⟹

-

⟸

Hypothese: Hoe hoger het opleidingsniveau, des te kleiner de kans om overgewicht te ontwikkelen.

Onafhankelijke variabele

Soort verband

Afhankelijke variabele

Ontwikkelen van overgewicht

+

⟹

Gezondheids problemen

Hoge opleiding

Opleidingsniveau

+

⟸

-

⟹

-

⟸

Hypothese: Als er binnen een wijk veel graffiti wordt gespoten, dan zullen gevoelens van onveiligheid toenemen.

Onafhankelijke variabele

Soort verband

Afhankelijke variabele

Criminaliteit

+

⟹

Graffiti spuiten

Gevoelens van onveiligheid

Toename van onveiligheid

+

⟸

-

⟹

-

⟸

Hypothese: Hoe meer jongeren sociale media gebruiken, des te groter is de kans dat zij depressieve klachten ontwikkelen.

Onafhankelijke variabele

Soort verband

Afhankelijke variabele

Sociale media gebruiken

+

⟹

Meer jongeren

Depressie door sociale media

Depressieve klachten

+

⟸

-

⟹

-

⟸

Hypothese: Als iemand een donkere huidskleur heeft, dan is de kans groter dat zij door de politie worden staande gehouden.

Onafhankelijke variabele

Soort verband

Afhankelijke variabele

Criminaliteit

+

⟹

Huidskleur

Een donkere huidskleur hebben

Staande gehouden worden

+

⟸

-

⟹

-

⟸

____________________________________________________

Leerdoel: 

Hypotheses kunnen visualiseren in een conceptueel model

Interveniëren

Verdiepende informatie

Opdracht: NR

Bij het doen van sociaal-wetenschappelijk onderzoek zul je lang niet altijd dezelfde uitkomsten hebben.

Een interveniërende variabele is een maatschappelijk verschijnsel of gegeven dat het verband tussen twee variabelen verstoort of verandert.

_________________________________________

Hoe hoger het opleidingsniveau, des te hoger het gemiddelde inkomen.

Bedenk een interveniërende variabele die het verband in de bovenstaande hypothese kan verstoren of beïnvloeden, en leg uit hoe deze variabele interveniërend kan zijn.

00:48

Formuleer een hypothese over de temperatuur en energiekosten.

05:04

Welke andere variabelen
dragen bij aan de
stijgende energieprijzen?

06:50

Noem een interveniërende variabele op de eerder beschreven hypothese.

07:50

Formuleer een hypothese over inkomen en energiekosten

____________________________________________________

Slotgedachte

____________________________________________________

Kun je met sociaal wetenschappelijk onderzoek de (sociale) toekomst voorspellen?