lesweek 3 voeding en vertering

• Anatomie
• MBO
• Studiejaar 1

Voedingsstoffen en het spijsverteringsstelsel

create.kahoot.it

lesdoel

Je kunt

• de organen van het spijsverteringskanaal benoemen.
  
• voedingsstoffen benoemen en beschrijven hoe ze worden verteerd tot bouwstenen die door de darm kunnen

de darmen zorgen voor ... dat je een goede weerstand hebt

1. 5%
2. 25%
3. 50%
4. 80%

hoeveel soorten bacteriën zitten in je darmen?

1. 2-10
2. 20-100
3. 200-1.000
4. 2.000-10.000

hoe lang is het maagdarmkanaal (van mond tot kont)?

1. 8 meter
2. 6 meter
3. 4 meter
4. 2 meter

hoe ziet (chemisch) suiker er uit?

1. 
2. 
3. 
4. 

het verteringsproces

• de mens heeft energie nodig
• energie krijgen we via voedsel
• grote voedingsstoffen worden klein gemaakt (verteerd), zodat ze opgenomen kunnen worden in de darmen
• verteren, opnemen en uitscheiden gebeurt in het spijsverteringsstelsel

Verteringsproces

en organen

van het spijsverteringsstelsel

het verteringsproces

• de mens heeft energie nodig
• energie krijgen we via voedsel
• grote voedingsstoffen worden klein gemaakt (verteerd), zodat de darmen ze opnemen
• verteren, opnemen en uitscheiden gebeurt in het spijsverteringsstelsel

organen van de spijsvertering

Spijsverteringskanaal

• mond keelholte
• slokdarm (oesofagus)
• maag (gaster)
• dunne darm
• dikke darm (colon)

organen van de spijsvertering

Bijbehorende organen

• lever (hepar)
• galblaas
• alvleesklier (pancreas)

basisfuncties

• transport (peristaltiek)
  
• vertering
  
• opname van stoffen (resorptie)
• uitscheiding

voedingsstoffen

Kleine voedingsstoffen kunnen zonder bewerking worden opgenomen in de darmen.

• vitamines
• mineralen
• water

voedingsstoffen

Grote voedingsstoffen moeten met  een bewerking (verteerd) worden opgenomen in de darmen.

• koolhydraten (suikers)
• vetten
• eiwitten

koolhydraten (suikers)

• zetmeel is een voorbeeld
• koolhydraten moeten verteerd: de kleinste eenheid van koolhydraten is glucose
• het lichaam gebruikt koolhydraten als brandstof

vetten (lipiden)

• vetten lossen niet op in water
• het lichaam gebruikt vetten als brandstof

eiwitten (proteïnen)

• gebruik bij alle functies en activiteiten van het lichaam
• in darmkanaal worden de eiwitten tot aminozuren afgebroken en opgenomen in het bloed
• het lichaam gebruikt eiwitten als bouwstof
• geen reserve opslag in lichaam
• Verschillende functies

Functies van eiwitten

Functies eiwitten

* het geven van structuur (als bouwstof in een celmembraan)

* Versnellen van chemische omzettingen

* Transport (transporteiwitten, deze stoffen vervoeren stoffen in en uit cellen naar het bloed)

* informatie doorgeven (door receptoreiwitten, soort antenne)

* Spierwerking(2 samentrekbare eiwitten)

* Bescherming (bijv. antistoffen en stollingsfactoren in bloed)

* Energiebron (als er geen glucose en vetten meer beschikbaar zijn)

noem een vitamine

noem een mineraal

het verteringsproces

• het maagdarmkanaal heeft op vaste plaatsen klierweefsel
• deze spijsverteringsklieren maken verteringssap
• het sap bestaat uit een enzym, slijm en aanvullende stoffen

het verteringsproces

• verteren betekent het klein maken van voedingsstoffen
• voedingsstoffen vallen heel traag uit elkaar; het lichaam heeft stoffen om dit te versnellen
• zo'n stof heet enzym

het verteringsproces

• het maagdarmkanaal maakt verschillende enzymen
• iedere voedingsstof heeft zijn eigen enzym

voedingsstof	enzym	bouwsteen
koolhydraten	amylase	glucose
vetten	lipase	glycerol + vetzuren
eiwitten	pepsine	aminozuur

wat onthoud je

van deze

les

?