Taalkunde: Syllabes

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Taalkunde: Syllabes

Laatste les fonologie

Volgende twee lessen: 

Pragmatiek

Semantiek

Lezen voor de lijst...

Bespreken huiswerk

Opdracht 3 + 4

Syllabes

>We hebben in de voorgaande lessen gezien dat niet de klanken, maar de kenmerken de eenheden van de fonologie zijn. Nu kijken we de andere kant op en vragen we ons af: wat is het volgende niveau boven de taalklank. We weten in ieder geval van het bestaan van woorden en dat die opgebouwd zijn uit klanken.

>Een syllabe lijkt op een lettergreep.

Syllabe

De kern (nucleus of rijm) van een syllabe bestaat in het Nederlands altijd uit een klinker. In de aanzet (onset) kunnen maximaal drie consonanten staan, in de coda maximaal vier. In open syllabes staan over het algemeen geen korte klinkers (behalve sjwa's).

 

Bestaan er syllabes zonder klinkers

1. Ja, wel in het Nederlands
2. Nee, alleen niet in het Nederlands
3. Nee. Maar dat hangt wel van de taal af.
4. Bestaat in geen enkele taal

Bestaan er syllabes met twee klinkers?

Hoeveel medeklinkers kunnen er maximaal staan vóór de klinkers(s)?

Structuur van Syllabes

Syllabes kunnen verder worden onderverdeeld in onset (aanzet) en rhyme (rijm). De onset bestaat uit dat wat voor de vocaal staat, de rhyme bevat de vocaal en dat wat na de vocaal komt.(Het rijm heet trouwens niet voor niets rijm: het is het stukje woord dat voor de versrijm zorgt, zoals te zien in het rijmpaar boek/zoek.)

De rhyme wordt verder onderverdeeld in de nucleus (kern) en de coda (afsluiting). De nucleus is verplicht en bevat normaal gesproken (in ieder geval in het Standaardnederlands) één klinker. Onset en coda zijn niet verplicht en bestaan telkens uit één of meer consonanten.

Hoeveel medeklinkers kunnen er maximaal staan ná de klinkers(s)?

Hoeveel medeklinkers kunnen er staan na een gespannen klinker? En hoeveel moeten er?

Hoeveel medeklinkers kunnen er staan na een ongespannen klinker? En hoeveel moeten er?

sonoriteitsprincipe

dit is een rangorde van kenmerken, geordend van meer naar minder sonoor.

Hoeveel syllabes bevat het woord voetbalmakelaar

1. Vier
2. Vijf
3. Acht
4. Elf

Verdeel de laatste syllabe in voetbalmakelaar in aanzet en rijm, en vervolgens het rijm in nucleus en coda.

Ga voor elke syllabe na of die voldoet aan de sonoriteitshiërarchie.

Keuzeopdrachten (inleveren)

Creatief: Schrijf een kort gedicht van steeds twee of vier regels per strofe. De enige eis is dat je elke strofe hetzelfde aantal letters in je coda hebt. Per strofe is dit oplopend. 

Herhaling: Maak de opdrachten in classroom. 

Verdieping: Lees het artikel 'Waarom klinken talen verschillend'. Maak een samenvatting, mindmap of korte presentatie. 

Heb je veel geleerd deze les?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk

Denk na over een miscommunicatie. Heb jij wel eens een miscommunicatie gehad? 

Einde

Verwerk deze les in je aantekeningen

Vragen over fonologie? 

Extra: Creatieve opdracht

Schrijf een kort gedicht. Een strofe heeft twee of vier regels. 

In elke strofe komt er één letter bij in het coda.