2.5 afronden en begin 2.6

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

welkom

ga rustig zitten en pak je boeken er bij

leerdoelen

je kan bij zoogdieren het verband aangeven tussen voedselkeuze en het gebit.

je kan bij zoogdieren het verband aangeven tussen voedselkeuze en kenmerken van het darmkanaal

hoe kan je het voorkomen

hoe kan je bederving voorkomen? er zijn verschillende manieren. deze gaan we allemaal even bij langs.

invriezen, pasteuriseren, steriliseren, drogen, verpakken en conserveringsmiddelen toevoegen

conserveringsmiddelen

suiker, zout, zuur, stikstof of sulfiet zijn conserveringsmiddelen.

Deze middelen remmen bacteriën en schimmels.

suiker en zout werkt alleen in hoge concentraties. 

In Jam wordt suiker toegevoegd als

conserveringsmiddel en bij vlees vaak zout.

additieven worden soms ook toegevoegd

invriezen/koelen

Wanneer je iets bevriest gebeurt er niets meer mee. Bacteriën en schimmels blijven wel in leven maar kunnen zich niet meer bewegen of vermeerderen.

Bij koelen vertraag je de groei en deling

van bacteriën en schimmels. 

pasteuriseren

Hierbij verhit je het product kort tot 72 graden. De meeste bacteriën en schimmels gaan dood maar niet alle! Dit is een snelle methode om een product langer houdbaar te houden. dit gebeurd veel bij melk.

drogen

Wanneer wij geen water (vocht) meer binnen krijgen zullen we uiteindelijk uitdrogen en sterven. dit geld ook voor bacteriën en schimmels. Door alle vocht uit een product te halen kan er geen bacterie of schimmel in groeien.

verpakken

Gas verpakken of vacuüm verpakken zorgt er voor dat er geen zuurstof meer aanwezig is. Er is dan geen zuurstof om in te groeien. Een gas dat toegevoegd kan worden is bijvoorbeeld stikstof of koolstofdioxide.

doorstralen

Door middel van radioactieve straling kan je bacteriën en schimmels in een voedingsmiddel doden. Soms remt het alleen de groei. Deze methode mag alleen

gebruikt worden bij producten

waarbij de kans op aanwezigheid 

van ziekteverwekkers groot is.

ga aan de slag

maak opdracht 4,8 en 9

vanaf blz 136

verschillend dieët

Planteneters

alleseters

vleeseters

planteneters

of te wel herbivoren

hebben een lang darm kanaal

Plooikiezen voor fijnmalen, hebben vaak geen hoektanden.

alleseters

of te wel omnivoor

Darm kanaal in verhouding met lichaamslengte is middellang

knobbelkiezen met meestal hoektanden

vleeseters

carnivoor

kort darmkanaal in verhouding met lichaamslengte.

hoektanden zijn om de prooi te doden en vlees af te scheuren

ga aan de slag

maak 1,2,3,5,6 en 7 vanaf blz 142

wat voor soort dier heeft zulke kiezen

1. alle eter
2. vleeseter
3. planten eter

welk dier heeft in verhouding met zijn lengte een lang darmkanaal?

1. planteneter
2. vleeseter
3. alleseter

wat voor soort kiezen heeft een varken?

1. knipkiezen
2. knobbelkiezen
3. plooikiezen

wat voor darm kanaal zou een varken hebben?

1. zeer lang
2. erg kort
3. middellang

wat voor voeding heeft een dier met deze kiezen

1. planten
2. planten en vlees
3. vlees