4.2 Republiek (politiek)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Planning deze les

SO bespreken

Instructie paragraaf 2 (politiek in de Republiek)

Quiz herhaling 4.1 

Zelfstandig en in stilte opdr. 9 t/m 12 van 4.1 maken (+/- 20 min.)

Daarna klassikaal bespreken

SO doornemen

4.2 

Politiek van de Republiek 

Gewestelijke Staten

- Republiek: zonder vorst verder...

- gewesten waren in grote mate onafhankelijk van elkaar

- gewesten hadden eigen wetten en regels

- gewesten werden bestuurd in de Gewestelijke Staten

- belangrijkste gewest was Holland

Zie ook ´info 1´ op blz. 98

Bestuur in de Gouden Eeuw 

Wie had de macht in de Republiek?

> rijke burgers (regenten) (de macht in de steden en de Gewestelijke Staten)

> stadhouder (legeraanvoerder) > prins van Oranje; elk gewest had een stadhouder

Staatsvorming in de Republiek:

Let op! De Republiek is in Europa de enige republiek. Voor de rest is er in Europa sprake van koninkrijken.

In de Republiek is er dus geen koning aan het hoofd. Elk van de zeven gewesten bepaalt zelf hoe haar bestuur eruit ziet. 

Soevereiniteit lag in elk gewest bij de Gewestelijke Staten 

Staatsvorming in de Republiek:

Er werd gezamenlijk overleg gevoerd over oorlog/vrede en over buitenlandse zaken. Dit gebeurde in de Staten-Generaal.

Een besluit in de Staten-Generaal moest door alle gewesten worden goedgekeurd, elk gewest bezat dus een veto.

Wat is een Veto?

1. Een stem waarmee jouw idee altijd wordt goedgekeurd.
2. Een stem waarmee je een idee in je eentje kunt blokkeren.

Staatsvorming in de Republiek:

In de Staten-Generaal waren er 2 personen die het meeste te vertellen hadden. (stukje op blz. 99)

 

De raadspensionaris was de voorzitter, hij bepaalde wat er werd besproken en bereidde de vergadering voor.

De stadhouder was de legerleider, hij moest zorgen voor de verdediging van het land.

Prins Maurits 

(stadhouder)

Johan van Oldenbarnevelt

(raadspensionaris)

Johan de Witt

Raadspensionaris van Holland

1653

Bijna 20 jaar de leidende figuur in de Republiek...

Gouden Eeuw tot het rampjaar 1672

De schuldige

Johan de Witt

Zijn straf

De oplossing

Stadhouder Willem III