Formuleren 2.4 twijfelwoorden

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Nederlands

Esther Kamphuis

Hoe gaat het met je?

• school
• werk
• privé

Twijfelwoorden

als of dan?

die, dat of wat?

grootte of grote?

kennen of kunnen?

liggen of leggen?

wil of wilt?

na of naar?

Als of dan?

Als: gebruik als het gelijk is:
Pim verdient net zo veel als ik.
(maar ook bij: 'keer zo')
Lisa geeft twee keer zo veel uit als Jolien.

Dan: gebruik je bij een verschil:
Esmee rent harder dan Thomas.

Na als en dan gebruik je de verwijswoorden: ik, jij, hij, zij, wij jullie, zij
Bijv:
Sep tekent beter dan ik (teken) (en dus niet 'dan mij')

Goed of fout?

Michiel heeft evenveel geld als zijn broer.

1. Goed
2. Fout

Waarom is deze zin fout?
'Mijn moeder kookt lekkerder dan mij.'

Die, dat of wat?

Die: terug te verwijzen naar de-woorden en meervoud:
'De boeken die daar liggen, zijn van mij.'

Dat: gebruik om terug te verwijzen naar het-woorden:
'Het boek dat daar ligt, is van mij.'

Wat: gebruik om terug te verwijzen naar:
- alles, niets, iets en het enige: 'Het enige wat hij wil, is slagen.'

- een zin: 'De stagebegeleider gaf mij eerder vrij, wat ik erg aardig vind.'

- een overtreffende trap: 'Ik vind voorlezen het leukste wat er is.'

die

wat

dat

De koffie ... je mij geeft, is koud.

Alles ..... je vertelt over je vakantie, klinkt gaaf.

Het glas ...... daar staat, is kapot.

Grote of grootte?

Grootte is een zelfstandig naamwoord en betekent 'formaat' of 'omvang'.

Grote is een bijvoeglijk naamwoord.

'Wat is de grootte van die grote poster?'

Ik ben benieuwd naar de ................ van het tuinhuisje.

1. grote
2. grootte

Kennen of kunnen?

Kennen --> iets weten of gekend hebben.
Kunnen --> in staat zijn om iets te doen.

Kennen of kunnen?

Kennen --> Iets weten of geleerd hebben
Kunnen --> in staat zijn iets te kunnen doen

Liggen of leggen?
Liggen --> niet bewegen, rust
Leggen --> In actie, iets doen 

We kennen/kunnen hem al jaren!

1. kennen
2. kunnen

Ik weet niet waar ik al materialen liggen/leggen.

1. liggen
2. leggen

Wil of wilt?

Tegenwoordige tijd:
Ik wil (graag een cola)

Jij/je wilt (hier rechtsaf) (spreektaal is: jij/je wil)

Hij/zij wil (een broodje kaas)

Verleden tijd:
Ik/jij/hij/ wilde (eerder naar huis)
Wij/jullie/zij wilden (hem even spreken)

Let op: als je schrijft, nooit wou of wouden gebruiken!

Na of naar?

Na: betekent 'achter' of 'volgend op'.
Na he teten, gaan we weg.

Naar: heeft met een richting of verwijzing te maken.

Laten we naar huis gaan.

Waarom is dit fout?
'Ik fiets na school even na jouw huis.'

Aan de slag!

Maken:
Formuleren 2.4 twijfelwoorden