V4 - §3: Klimaten - H3

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Vandaag

• Huiswerkcheck: 3.2: 1 t/m 6
• Instructie p 3.4 +opdrachten: Klimaat, Vegetatie, ITCZ
• Huiswerk

Door welke factoren worden de ligging van klimaat-, vegetatie- en landschapszones worden bepaald?

Ligging van klimaat-, vegetatie- en landschapszones worden bepaald door klimaatfactoren:

• breedteligging 
• hoogteligging 
• loef-/lijzijde
• invloed zee- en                                                                                luchtstromen

Van Lima naar Rio: woestijn > gematigd > steppe > savanne > tropisch (bron 13 = doorsnede bron 14, goed leren!!)

Hoe komt het dat er in Rio de Janeiro 1278 mm regen per jaar valt en er dus een Af-klimaat heerst en in Lima slechts 16 mm per jaar (BW-klimaat)?

Loef- en lijzijde Andes

• Loefzijde = regen.
• Lijzijde = droog.

Door overheersende windrichting (z-o) tussen de evenaar en 30º ZB  is de oostkant van het Andesgebergte hier de loefzijde en de westkant de lijzijde. 

I.c.m. de koudezeestroom aan de westkust zorgt dit voor woestijnen op de kust van Peru en Noord-Chili.

Lima ligt op 12 graden ZB, Rio 22 graden ZB.

Loef- en lijzijde Andes

Tussen 30º & 60º ZB  waaien de westenwinden. De westkant van het Andesgebergte hier de loefzijde en de oostkant de lijzijde. 

Zuid-Chili: overgangszone (Cs, mediteraan) tussen droge noorden (BW) en zeeklimaat (Cf).

Zuid-Argentinië: pampa's (grasvlakten) in  Patagonië.

Welk natuurlijk fenomeen verstoort periodiek het normale weerpatroon in Zuid-Amerika?

El niño verstoort het weerpatroon

Gevolgen:

• Overstromingen door zware regenval
  
• Daling visvangst door minder opwellend diepzeewater
  

'Brak' water is...

1. Zout water
2. Zoet water
3. Water tussen zout en zoet water in
4. Water met een kater

Mangroves

In kustgebieden met een (sub)tropisch klimaat groeien onafhankelijk van de hoeveelheid neerslag in dat gebied

mangrovebossen > groeien in brak en zout water > kustbescherming > 'kraamkamer' voor vele dieren.

Vegetatie savanne

• Llanes: grassavanne met bomen
• Caatinga: droogbestendige vegetatie, zoals doornstruiken en cactussen (deels BS-klimaat).
• Cerrado: boomsavanne.

In januari ligt de ITCZ ...

1. ...ten zuiden van de evenaar
2. ...ten noorden van de evenaar

ITCZ in Z.-A.

ITCZ ten zuiden van de evenaar (ong. oktober t/m maart) > veel regen in midden Z-A.

ITCZ in Z.-A.

ITCZ ten noorden van de evenaar  (ong. april t/m september) > veel regen in noorden van Z-A. 

Atlas: temperatuur en neerslag Zuid-Amerika

Opdrachten

Iedereen maakt de basisstof!

Daarna volgt een keuze:

• Vind je deze stof lastig? Maak de paarse oefeningen.
• Vind je deze stof makkelijk?Maak de gele oefeningen.

Basisstof: maak opdracht 1, 3 & 6 (blz. 50 t/m 52).

Extra oefening: maak opdracht 2 (blz. 50).

Extra uitdaging: maak opdracht 5 (blz. 51).