3.3 Zuid-Amerika: Klimaten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

3.3 Klimaten

Herhaling plaattektoniek (3.2)

Leerdoelen

Hoe zat het ook alweer?

Uitleg nieuwe stof

Convectiestromen

Continentale platen

Oceanische platen

Wat hoort bij wat?

Dik / Dun

Zwaar / Licht

Basalt / Graniet

Bewegingen van platen

Platen kunnen op drie manieren bewegen:

1. Naar elkaar toe: convergentie
   
2. Van elkaar af: divergentie
   
3. Langs elkaar: transform
   

Naar elkaar toe: convergentie

Tegen elkaar	Zware oceanische plaat duikt onder lichtere continentale plaat = subductie
- Gebergtevorming: plooiingsgebergte (Himalaya)	- Gebergtevorming (Andes) - Trogvorming

Welk type vulkaan

Stratovulkanen

Wat is een trog?

Trog: Diepe kloof onder in de zee, onstaan door subductie van een oceanische plaat.

Van elkaar af: divergentie

De ruimte wordt opgevuld met magma -> vorming nieuwe aardkorst.

Als twee oceanische platen uit elkaar drijven -> gebergte: Midden-Atlantische Rug).

Welk type vulkaan

Schildvulkanen

Langs elkaar: transform

Platen schuiven langs elkaar en veroorzaken zo aardbevingen.

Voorbeeld: San Andreasbreuk

Leerdoelen

• Je kunt aan de hand van verschillende factoren beschrijven waardoor er verschillende klimaatzones in Zuid-Amerika te onderscheiden zijn.
• Je kunt de belangrijkste klimaatzones in Zuid-Amerika benoemen en de ligging ervan aanwijzen op de kaart.

Hoe zat het ook alweer?

Opfrissen hoofdstuk 2:

• Wat is de Intertropische convergentiezone?
  

Intertropische convergentiezone (ITCZ)

Het lagedrukgebied rond de evenaar.

ITCZ ten zuiden van de evenaar (januari)

ITCZ ten noorden van de evenaar (juli)

Hoe zat het ook alweer?

Opfrissen hoofdstuk 2:

• Wat is de Intertropische convergentiezone?
• Welk vijf klimaattypen worden van elkaar onderscheiden?
  

Klimaatclassificatie volgens Köppen

A: Tropisch

B: Aride

C: Maritiem

D: Continentaal

E: Polair

(H2) Klimaatgebied is niet hetzelfde als landschapszone

Hoe zat het ook alweer?

Opfrissen hoofdstuk 2:

• Wat is de Intertropische convergentiezone?
• Welk vijf klimaattypen worden van elkaar onderscheiden?
• El Niño en La Niña; wat wordt daarmee bedoeld?
  

El Niño en La Niña

En dan nu toepassen op Zuid-Amerika

Klimaatfactoren

Ligging van klimaat- vegetatie- en landschapszones wordt bepaald door klimaatfactoren:

• breedteligging
• hoogteligging
• loef- / lijzijde
• invloed van zee- en luchtstromen
  

Klimaatfactoren

Ligging van klimaat- vegetatie- en landschapszones wordt bepaald door klimaatfactoren:

• breedteligging
• hoogteligging
• loef- / lijzijde
• invloed van zee- en luchtstromen
  

Verklaar

Verklaar het verschil tussen A (BW) en F (Af).

Antwoord

Overheersende windrichting (zuidoostpassaat) zorgt voor veel regen aan de oostkust van het continent. De westkant van de Andes is de lijzijde.

Verklaar

Verklaar het verschil tussen 1 en 2.

1 (BW)

2 (Cf)

Antwoord

1 (BW)

2 (Cf)

Loef- en lijzijde Andes

30º en 60º ZB: westenwinden -> De westkant van het Andesgebergte is hier de loefzijde (regen) en de oostkant de lijzijde (droog). 

Zuid-Chili: overgangszone (Cs, mediteraan) tussen droge noorden (BW) en zeeklimaat (Cf).

Zuid-Argentinië: pampa's (grasvlakten) in  Patagonië.

Mangrove en pampa's

In kustgebieden met een (sub)tropisch klimaat groeien onafhankelijk van de hoeveelheid neerslag in dat gebied mangrovebossen.

Pampa's in Patagonië.

Savanne

Llanes: grassavanne met bomen.

Cerrado: boomsavanne.

El Niño

Leerdoelen

• Je kunt aan de hand van verschillende factoren beschrijven waardoor er verschillende klimaatzones in Zuid-Amerika te onderscheiden zijn.
• Je kunt de belangrijkste klimaatzones in Zuid-Amerika benoemen en de ligging ervan aanwijzen op de kaart.

3.3 Klimaten

Huiswerk: Zie planner

Maandag: Paragraaf 3.4 Bevolking