4.4 en 4.5 Voeding havo 5

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

4.4 en 4.5 Voeding

4.4 Voedsel conserveren

4.5 Verteringsstelsel van de mens

Hoe kan je zorgen dat voedingsmiddelen lang 'goed' blijven?

4.4 Voedsel conserveren

Koelen/invriezen

Pasteuriseren

Inblikken/vacuüm verpakken

Gasverpakken

Conserveermiddel toevoegen

Herhaling: optimumkromme

- Enzymen werken alleen boven de minimumtemperatuur en onder de maximumtemperatuur (ieder enzym eigen temperatuurbereik)

- Enzymen worden actiever naarmate het warmer wordt.

- Hoe warmer het wordt, des te meer enzymen gaan kapot.

Dat heet...

Denaturatie:

Het tijdelijk of blijvend van vorm veranderen van eiwitten (zoals enzymen) door een hoge temperatuur of lage pH (=hoge zuurgraad).

Start denaturatie

(Laatste:) Losse intacte enzymen werken het hardst...

1. iéts boven de minimumtemperatuur
2. bij de optimumtemperatuur
3. iéts voor de maximumtemperatuur
4. bij een fijne temperatuur

Conserveringsmethode 1: Koelen

Bij lage temperaturen werken enzymen van micro-organismen minder snel. Bij invriezen worden ze inactief.

Invriezen

Koelen

Conserveringsmethode 2: 

Pasteuriseren en steriliseren

Door verhitten zijn veel (pasteuriseren) of alle (steriliseren) micro-organismen gedood (doordat enzym denaturatie)

Pasteuriseren (72 ⁰C)

Steriliseren (120 ⁰C)

UHT-steriliseren (135 ⁰C)

Ook sporen dood

________________________________

Conserveringsmethode 3: Inblikken/vacüum verpakken

In de lucht zitten micro-organismen. Door voedsel te verpakken zonder lucht erbij (in blik of vacüumverpakking) voorkom je bederf.  

Toch wat micro-organismen mee verpakt? Snel dood door gebrek aan zuurstof.

Conserveringsmethode 4: Gasverpakken

Voedsel verpakken in plastic 

met daarin één of meer gassen.

Conserveringsmethode 5: conserveermiddel toevoegen

Allerlei soorten: veel suiker toevoegen, of zout of zuur.

Additieven

Stoffen die zijn toegevoegd om voedingsmiddel langer houdbaar te maken of aantrekkelijker.

Zijn vaak:

'E-nummers'.

Zie 82E, BINAS:

E-120: Karmijnzuur

Rode kleurstof in voedingsmiddelen (bv. 'winegums')
en cosmetica (bv. lippenstift).

Gemaakt van geplette bladluizen...

Wel eerst mengen met koningswater
(mengsel van zoutzuur en salpeterzuur), tin en aluin.

ADI-waarden van additieven

ADI = Aanvaardbare Dagelijkse Inname

Niet door elkaar halen!

ADI = Aanvaardbare Dagelijkse Inname
Voor stoffen die je niet nodig hebt (additieven) of zelfs schadelijk zijn voor je (contaminanten).

ADH = Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid
Voor stoffen die je juist wél moet binnen krijgen: voedingsstoffen.

Voedselbederf

Door micro-organismen (bacteriën en schimmels).

Voedselvergiftiging: ziek worden door giftige stoffen gemaakt door micro-organismen. Buikpijn, braken, diarree.

Voedselinfectie: ziekmakende hoeveelheid micro-organismen binnenkrijgen. Darm raakt geprikkeld, aangetast of ontstoken.

4.5 Verteringsstelsel

Mondholte

                                              - Mechanische verkleining door kauwen

          - Toevoeging speeksel:

                                                               - glijbaar, lysozymen, amylase

                                               8 = huig (gaat naar boven, sluit neusholte)
                                          9 = strotklepje (naar beneden, sluit luchtpijp)

                          13 = luchtpijp, 12 = slokdarm

            

                                       

https:

Even checken ....

Opgelet?

Wat zijn de vijf manier om voedsel te conserveren?

Bij welke temperatuur wordt er gepasteuriseerd?

1. 0 graden Celsius
2. 72 graden Celsius
3. 120 graden Celsius
4. 135 graden Celsius

Waar staat de afkorting ADI voor?

1. Acceptabele Dagelijkse Instelling
2. Aanvaardbare Dagelijkse Inname
3. Acceptible Daily Intake
4. Achtelijke Domme Idioot

Enzymen denatureren al vóór het temperatuuroptimum

1. ja
2. nee

Welke snijplank is volgens jou hygiënischer?

1. Een plastic snijplank
2. Een houten snijplank

Wat is er ontstoken bij een blinde darm ontsteking?

1. De blinde darm. Duh.
2. De dunne darm
3. De appendix
4. De darm van een blinde

Welke 'buis' wordt afgesloten met het strotklepje?

1. De luchtweg
2. De slokdarm
3. De anus
4. De buis van Eustachius

Hoe wordt voorkomen dat de maag last krijgt van maagzuur?

1. Door de dikke spierwand
2. Door het epitheel
3. Door een slijmlaag
4. Door het op tijd basisch te maken

Is gal een enzym?

1. Ik zeg ja, want ik ben een opstandige puber
2. Ik zeg nee, want ik heb goed opgelet.
3. Ik beroep me op mijn zwijgrecht
4. Het is een emulgator

Einde