T4B2 + T4B3

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

Thema 4 - Ordening

B2: Bacteriën

B3: Schimmels 

Leerdoelen

Aan het einde van de les: 

• kan je uitleggen hoe bacteriën en schimmels zich kunnen voortplanten.
• kan je uitleggen wat reducenten zijn. 

Organismen

Bacteriën

Schimmels

Planten

Dieren

• Indeling op basis van celkenmerken
• - Celkern
• - Celwand
• - Bladgroen

Celkenmerken

Aantal cellen
Nut  
Schade
Voortplanting

Bacterien

• wel celwand, geen celkern en bladgroenkorrels
• altijd ééncellig
• afval opruimen, gebruik bij voedselbereiding
• voedselbederf, ziekte
• door deling

Voortplanting bacteriën

Bacteriën planten zich voort door deling.

Na deling groeien ze door.

Nuttige bacteriën 

Bacteriën ruimen de resten van organismen op, zo ontstaan er voedingsstoffen voor planten = reducenten

Bacteriën worden gebruikt bij het bereiden van yoghurt en zuurkool. 

Bestrijden van bacteriën 

Ziekten die worden veroorzaakt door een besmetting met bacteriën worden bestreden met antibiotica. 

Antibiotica = geneesmiddelen die bacteriën doden. 

Schimmel

Schimmels hebben een celkern. 

Ze hebben ook een celwand. 

Ze hebben geen bladgroenkorrels. 

Ze bestaan uit lange, dunne draden die je schimmeldraden noemt.  

Voortplanting schimmels

• Eencellig = deling
  
  
• Meercellig = sporen
  
  

Voortplanting schimmels

Spore = cel waar nieuwe schimmel uit komt

• aan uiteinde van de schimmeldraad of onder de paddenstoel

Schimmel

Sporen

2

sporen zijn cellen waaruit een nieuwe schimmel kan ontstaan

3

penicilline

Van de penseelschimmel wordt het medicijn penicilline gemaakt. 

Dat wordt gebruikt om bacteriën te bestrijden. Penicilline is een antibiotica.

Schimmeldraad

De schimmeldraden groeien naar boven.

4

voortplanting

Een schimmel plant zich voort door sporen.

Deze ontstaan aan het einde van de schimmeldraad.

1

100 x vergroot

uitleg:

sporen zijn cellen waaruit een nieuwe schimmel kan ontstaan

Nuttige schimmels

Schimmels zijn ook reducenten -> ruimen resten van organismen op.

Voedingsmiddelen maken mbv schimmels: schimmelkaas, brood, wijn en bier. 

Champignons en cantharellen zijn schimmels die we kunnen eten.

Schimmelkaas

1

Gist is een eencellige schimmel.

Gebruikt voor het rijzen van deeg

2

Schimmel speelt een rol bij maken van bier / wijn

3

cantharellen en champignons

4

Schadelijke schimmels

Schimmels kunnen zich ook voeden met voedingsmiddelen ->voedsel bederft.

Schimmelinfecties zijn meestal huidaandoeningen. 

• Zwemmerseczeem = de huid tussen de tenen zijn ontstoken door een schimmelinfectie

Opdrachten

Maken 4.2 opdracht