3D 5.3 Lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Welkom bij Nederlands!

In deze les

• Herhaling: 
  - informatieve teksten
  
  
• Uitleg: overtuigende en activerende teksten

• Zelfstandig maken:
  Kader maakt:
  opdracht 1 t/m 9, 12, 13 en 15 t/m 19 op blz. 176 t/m 187

    
    TL maakt:
    opdracht 1, 3 t/m 16 op blz. 187 t/m 197

Doelen van deze les:

- Je kunt overtuigende en activerende teksten lezen.

- Je kunt relaties leggen tussen tekstdelen en teksten.

TL:

- Je kunt (delen van) teksten samenvatten. 

informatieve teksten

Twee vormen van informatieve teksten

Informatieve teksten zijn er in twee vormen:

• Teksten die de lezer informatie geven over een bepaald onderwerp, bijvoorbeeld een nieuwsbericht of achtergrondartikel;

• Teksten die de lezer instructies geven: uitleggen hoe iets werkt of hoe hij iets moet doen, bijvoorbeeld een gebruiksaanwijzing.

instructie geven

instructie geven

overtuigende en activerende teksten

Een overtuigende tekst

In een overtuigende tekst geeft de schrijver zijn mening.

Het doel van de tekst is dat jij de mening van de schrijver overneemt. 

Voorbeelden:
- ingezonden brief in de krant
- een artikel in een krant of tijdschrift of op internet

- een recensie

Een activerende tekst

Het doel van de tekst is dat jij iets gaat doen of gaat kopen.

Voorbeelden:
- een advertentie
- een uitnodiging

- een affiche

Maak: 

- Kader maakt:
 opdracht 1 t/m 9, 12, 13, 15 t/m 19 op blz. 176 t/m 187
Vandaag moet je opdracht 1 t/m 9 en 12 en 13 af hebben. 

- TL maakt:
 opdracht 1, 3 t/m 16 op blz. 187 t/m 197
Vandaag moet je opdracht 1 en 3 t/m 11 af hebben.

Tekstverbanden

Oorzaak-gevolg

Het tekstverband oorzaak-gevolg is vaak te herkennen aan signaalwoorden zoals:

doordat, hierdoor, met als gevolg

doel-middel

Het tekstverband doel-middel is vaak te herkennen aan signaalwoorden zoals:

waarmee, door middel van,
om te

conclusie of samenvatting

Het tekstverband conclusie of samenvatting is vaak te herkennen aan signaalwoorden zoals:

dus, dan ook, kortom

conclusie of samenvatting

1. Mijn broertje was ziek en hij had in zijn bed gekotst. Kortom: de rest van ons gezin heeft nauwelijks geslapen.

2. Ik heb morgen een etentje, dus ik kan morgen niet komen.

Maak: 

- Kader maakt:
 opdracht 1 t/m 15 en 17 t/m 20 (blz. 103 t/m 116)

- TL maakt:
 opdracht 1 t/m 3, 5 t/m 8, 14 t/m 17 en 22 t/m 26 (blz. 106 t/m 120)

Opmaak van een tekst

Aan de opmaak zie je vaak snel wat voor tekst het is: een zakelijke brief, een advertentie, een column, enzovoort. Je kijkt onder andere naar:

• afbeeldingen, zoals tekeningen, foto’s en grafieken. Die geven extra informatie of helpen om je te identificeren met de schrijver of de tekst;

• opmaakelementen zoals kaders, tabellen, witruimte en het gebruik van vet of cursief in de tekst. Die geven structuur aan een tekst en laten vaak zien wat belangrijke dingen zijn.

Overtuigende teksten

In een overtuigende tekst geeft de schrijver zijn mening.

Het doel is dat de lezer die mening overneemt.

Overtuigende teksten

Voorbeelden:

• ingezonden brief
• column
• recensie
• blog (= een online persoonlijke (informatieve) tekst die regelmatig wordt geüpdatet).

Opbouw overtuigende tekst

• Inleiding:
de mening van de schrijver.  Dit wordt ook wel het standpunt genoemd.

• Kern:
de argumenten. Dit zijn vaak feiten.

• Slot: de conclusie.
Hier herhaalt de schrijver zijn standpunt of mening.

Tekstsoorten

• een advertentie
• een gebruiksaanwijzing
• een recept
• een brief
• een e-mail
• een affiche
• een appje
• een gedicht
• een recensie 
• een  tekst in een schoolboek 
• een krantenartikel
• een verhaal

Tekstdoelen uit leerjaar 1

Wat is het tekstdoel?

Wat is het tekstdoel?

Wat is het tekstdoel?

Wat is het tekstdoel?

Wat is het tekstdoel?

1.3 Lezen

Wat is het doel van deze tekst?

Wat is het doel van deze tekst?

Tekstsoorten

• een advertentie
• een gebruiksaanwijzing
• een recept
• een brief
• een e-mail
• een affiche
• een appje
• een gedicht
• een recensie 
• een  tekst in een schoolboek 
• een krantenartikel
• een verhaal

Tekstdoelen

Tekstdoelen uit leerjaar 1

Wat is het tekstdoel?

Wat is het tekstdoel?

Wat is het tekstdoel?

Wat is het tekstdoel?

Wat is het tekstdoel?