1.3 deel 2

1.3 deel 1

HC Burgers en steden in de Lage Landen

par 1.3 Amsterdam in de Gouden Eeuw

 1.3 deel 2

'De dertigjarige oorlog t/m Engeland en Frankrijk'

Absoluut vorsten rond de 17e eeuw.

Grootste religies in Europese gebieden
- Europa 2018

Geef telkens met een voorbeeld aan hoe de omstandigheden in het Heilige Roomse Rijk, in Engeland en in Frankrijk de economische ontwikkeling aldaar belemmerde en tegelijkertijd de economie in de Republiek bevorderde.

Antwoorden

In het Heilige Roomse Rijk vond tussen 1618 en 1648 de Dertigjarige Oorlog plaats. Dat zorgde daar voor plunderingen, vernielingen en bevolkingsafname. De economie leed daaronder. Handelaren in oorlogstuig uit de Republiek hadden juist een enorme afzetmarkt.

Engeland was geen sterke concurrent, omdat er interne conflicten waren, bijvoorbeeld tussen de koning en het parlement. Dat Engeland geen sterke concurrent was, vergemakkelijkte de handelspositie van de Republiek.

In Frankrijk waren er godsdienstspanningen. Lodewijk XIV zou zelfs de hugenoten het land uit zetten. Dat betekende voor Frankrijk een economische aderlating. De hugenoten die naar de Republiek kwamen, versterkten daar de economie.

Het Duitse Rijk

• 1555 Godsdienstvrede van Augsburg
• Cuius regio, eius religio, leidt toch tot spanningen.
• 1618 Start oorlog: Verwoestend effect op de economie

Het Duitse Rijk

• De Dertigjarige Oorlog 1618 - 1648 verwoestte grote delen van Duitsland.

• Katholieke Habsburgse keizer probeerde het protestantisme te onderdrukken. 
• Gevolg was een versnipperde staat, met weinig invloed van de keizer. 

De republiek als wapenleverancier

• Reformatie leidde tot geloofsconflict in het Heilige Roomse Rijk die werd beslist met de vrede van Augsburg (1555) cuius regio, eius religio, waarna Duitse vorsten zelf mochten kiezen

• 1618 leidt dit tot de dertigjarige oorlog tussen katholieke en protestantse vorsten > verwoestend effect op economie

Engeland

Frankrijk

Karel I

Streeft naar abolutisme en wil de Anglicaanse kerk dichterbij de katholieke kerk brengen.

Edelen, parlement en de Anglicaanse kerk zijn tegen > er breekt een opstand uit.

• Karel I wordt onthoofd en Engeland wordt een republiek. Geleid door republikein Oliver Cromwell.
• Instabiliteit in de politiek zorgt ervoor dat Engeland na 10 jaar weer een monarchie wordt
• De nieuwe koning Jacobus II wil ook absolutisme
• Engelse edelen willen hem vervangen met zijn dochter en diens man: Willem III uit Nederland (met een leger) > Glorious Revolution
  

Lodewijk XIV

Is een absolutist vorst. Wil zijn macht vergroten ten kost van aartsvijand Duitsland, vecht mee aan de kant van de protestanten (terwijl Frankrijk streng katholiek is) in de dertig jarige oorlog.

• Lodewijk XIV eist dat Franse protestanten (Hugenoten) zich bekeren tot het katholicisme.

• Hugenotenoorlog; protestanten worden massaal afgeslacht

•  Veel welgestelde hugenoten vluchten naar de Nederlandse republiek
  

De Nederlandse republiek profiteerde op twee manieren van deze oorlog. Welke?

Je oefent Standplaatsgebondenheid.

Gebruik bron 29, 30, 31, 32, 35, 37 en 39.

Maak voor elk schilderij duidelijk hoe dat schilderij een illustratie vormt van kenmerkend aspect 25 ‘De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek’.

Antwoord op volgende slide

Antwoord

De vele schilderijen en hun diverse onderwerpen zijn op zichzelf al een bewijs van culturele bloei.

29 Scheepvaart: economische bloei door scheepvaart en handel.

30 Kleermaker: economische bloei in de nijverheid. Het vertrek is goed gemeubileerd en er hangen schilderijen.

31 De haven van Amsterdam en de stadsuitbreidingen: economische bloei van de stad.

32 De Beurs: economische bloei. Amsterdam als handels- en financieel centrum.

35 Grachtengordel Amsterdam: economische bloei. Bevolkingsgroei, stadsuitbreidingen, welvaart.

37 Keurmeesters: economische bloei. De lakennijverheid bloeit, de keurmeesters zien toe op hoge kwaliteit, eigen gildegebouw.

39 Leden van de Sint-Jorisdoelen: economische bloei en bijzondere staatskundige positie. De leden zijn luxe gekleed en vieren feest. Ze hebben invloed in de stad, mogelijk zitten er regenten tussen die bestuursmacht hebben.

Bedenk voor zowel Frankrijk als voor Engeland op welke manier de Nederlandse republiek hierdoor profiteerde

1.3 deel 1

HC Burgers en steden in de Lage Landen

par 1.3 Amsterdam in de Gouden Eeuw

1.3 deel 2

'De dertigjarige oorlog t/m Engeland en Frankrijk'

Vul de samenvattingsposter aan, voor zover mogelijk is.

1.3 deel 1

Huiswerk:

HC Burgers en steden in de Lage Landen

par 1.3 Amsterdam in de Gouden Eeuw

Lees 1.3 deel 3

'Arbeidsmigranten t/m De Vrede van Munster'