6.3 - Kunst en wetenschap

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijd van Regenten en Vorsten 

6.3 Kunst en wetenschap

Kenmerkende aspecten

23. Het streven naar absolute macht.

24. De bijzondere plaats van de Republiek in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek.

25. Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie.

26. De wetenschappelijke revolutie

welke woorden ken je niet?

leerdoelen

1. Je kunt uitleggen dat de wetenschappelijke revolutie een voortzetting was van de kritische manier van denken van het humanisme.

2. Je kunt met een voorbeeld duidelijk maken hoe de overheid wetenschappelijke kennis werd uitgebreid.

3. Je kunt beschrijven hoe de overheid wetenschappelijk onderzoek bevorderde.

4. Je kent overeenkomten en verschillen tussen de aard en de functie van beeldende kunst in de Republiek en Frankrijk

De wetenschappelijke revolutie

-Renaissance en humanisme --> nieuw mens en wereldbeeld.

-Hernieuwde belangstelling voor de Oudheid (Kunst, architectuur, filosofie, wetenschap).

-Mens centraal

-Belangstelling voor de wetenschap --> voorbeeld Vesalius met zijn boek Human Fabrica

De wetenschappelijke revolutie

-Door ontdekkingsreizen nieuwe wereld- en mensbeeld.

-Kerk accepteerde veel van de nieuwe denkbeelden.

-Maar......schepping, de wereld was door God gemaakt en moest het middelpunt van zonnestelsel zijn.

-Copernicus en later ook Galilei bewezen dat de zon het middelpunt was.

-Conflict met kerk 

De wetenschappelijke revolutie

-Zeventiende-eeuwse wetenschappers gingen nog meer dan voorheen uit van verstand en waarneming.

-Ze geloofden dat ze door wetenschap de wereld kon worden begrepen (kijken, meten, denken, argumenteren).

-Wetenschappelijk onderzoek was niet bedoeld om kerk en geloof ter discussie te stellen, maar om de grootsheid van Gods schepping aan te tonen.

Natuurwetenschappers

- Astronomen (sterrenkundigen) gaan het zonnestelsel bestuderen met telescoop.

- Lenzen telescoop geschikt voor microscoop.

- Francis Bacon --> waarnemen/systematisch te werk gaan om zo wetenschap te bedrijven.

- Jan Swammerdam bestudering insecten (microscoop bestudering micro organismen)

Slingeruurwerk

Christiaan Huygens

Wetenschap en kunst voor de koning

Christiaan Huijgens was ook in het buitenland een bekende wetenschapper.

Lodewijk XIV vraagt hem om in Frankrijk leiding te geven aan de koninklijke wetenschappelijke academie.

Hij omringde zich met wetenschappers en kunstenaars, die moesten allemaal hun talenten inzetten om de grootsheid van de koning te laten zien.

In Frankrijk draaide alles om de koning, (zoals de de sterren om de zon.)

Zonnekoning

Zoals de planeten draaiden om de zon, zo draaide Frankrijk om hem.

Dat liet hij in een ballet zien.

Schilderijen voor de grootsheid van koning

Lodewijk XIV Frankrijk

Paleis Versailles

Pracht en praal: fonteinen, goud, marmer.

Burgerkunst in de Republiek

- Meeste landen in Europa katholiek.

- Kunstenaars, architecten werkten voor de kerk, koning en hoge edelen.

- Koning, hoge edelen en belangrijke geestelijken werden afgebeeld (wie betaald, wie bepaald).

- In de republiek de hof-houdelijke cultuur alleen bij de stadhouder.

Paleis Het Loo

Apeldoorn.

Paleis van stadhouder Willem III

Wetenschap in de Republiek

- Descartes (Franse wiskundige) werkte voor stadhouder Maurits

- Stevin wist hoe je goede vestingen kon bouwen, daar profiteerde Maurits van.

- Vesting Bourtange (Groningen), verdedigingswerken van een stad, dit herken je in Gorinchem ook bij de stadswallen.

Vesting Naarden

Schilderkunst Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

Regenten en rijke kooplieden.

Burgerlijke cultuur geschilderd

Kunstenaars in de Republiek

- Republiek protestants, geen afbeeldingen voor de kerk (kerken sober).

- Handelaars, succesvolle ondernemers en regenten op schilderijen afgebeeld.

- Rembrandt van Rijn, Johannes Vermeer, Frans Hals, Jan Steen en nog veel andere kunstschilders.

- Schilderijen met oog voor detail en door realisme.

Kunst in de republiek.

Stier Paulus Potter

Nachtwacht Rembrand van Rijn

Maritiem schilderij

Landschap

Stadsgezicht

Rembrandt zelfportret

Rampjaar in de Republiek 1672

Nederland aangevallen door Frankrijk, Engeland, Münster en Keulen.

Republiek over haar hoogtepunt heen.

Gouden Eeuw voorbij (ook voor kunstenaars)