Foutieve samentrekking

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Foutieve samentrekking

Na deze les...

• kun je foutieve samentrekkingen herkennen en verbeteren

Samentrekking

Als in een zin bepaalde woorden herhaald worden, mag je die in sommige gevallen een van beide keren je weglaten.

• Bij woorddelen: in voor- en tegenspoed
• Bij woorden: dure (…) en goedkope kleren
• Bij zinsdelen: Elsie studeert in Groningen en Mariëtte in Amsterdam

Samentrekking

Bij zinsdelen mag je delen die hetzelfde zijn weglaten, als er aan deze voorwaarden is voldaan:

• De zinnen zijn aan elkaar geplakt met en of maar
• De betekenis van de weggelaten woorden is hetzelfde
• De vorm (bijv. ev of mv) van de weggelaten woorden is hetzelfde
• De grammaticale functie (ow, lv enz) van de weggelaten woorden is hetzelfde

Als aan een van de voorwaarden niet wordt voldaan, is de samentrekking fout.

Dat betekent dat...

a) Havo 4 heeft Nederlands.

b) Havo 4 leert over foutieve samentrekking.

c) Havo 4 heeft Nederlands en (…) leert over foutieve samentrekking.

In zin a en b gaat het om dezelfde Havo 4 (betekenis), Havo 4 is beide keren enkelvoud (vorm) en Havo 4 is beide keren het onderwerp van de zin (functie). Daarom mag je in zin c Havo 4 de tweede keer weglaten.

Denise is mijn beste vriendin, maar vertel ik toch niet al mijn geheimen.
Aan welke voorwaarde wordt niet voldaan?

1. Dezelfde betekenis
2. Dezelfde vorm
3. Dezelfde grammaticale functie

Buiten de stad wordt een squashcentrum gebouwd en (…) zeven tennisbanen aangelegd.
Aan welke voorwaarde wordt niet voldaan?

1. Dezelfde betekenis
2. Dezelfde vorm
3. Dezelfde grammaticale functie

Pieter smeerde een boterham en (...) hem daarna snel naar buiten.
Aan welke voorwaarde wordt niet voldaan?

1. Dezelfde betekenis
2. Dezelfde vorm
3. Dezelfde grammaticale functie

Onze directeur trok in de docentenkamer zijn jas uit en zich daarna terug in zijn kantoor.
Verbeter de foutieve samentrekking.

Zelfstandig werken

Kijk het huiswerk van vandaag (opdr 1, blz 239) na via Teams

Maak opdracht 1 t/m 4 vanaf blz 241

Een deel hiervan is het huiswerk voor de volgende les

Lesafsluiting