Thema 2, les 9 uitdrukkingen en hygiëne

• Taal
• Basisschool
• Groep 6

Noem dingen die je doet als je schoonmaakt.

Het verhaal

We lezen eerst samen het verhaal op bladzijde 44.

lesdoel

  Ik leer woorden bij het thema schoon, hygiëne en ik leer
 figuurlijk taalgebruik herkennen.

Dirk is zo sloom als een slak.

Ik leer vandaag wat beeldspraak is en ik kan de betekenis van uitdrukkingen opzoeken in een woordenboek.

Voorbeeld:

Dirk is zo sloom als een slak.

LETTERLIJK

- precies zoals het geschreven is.

FIGUURLIJK

- er wordt iets anders bedoeld dan er eigenlijk staat

Jullie mogen in de pauze naar buiten.

Ik was zo moe gisteren. Ik ging daarom met de kippen op stok.

Helaas kwam er geen kip naar de gratis tennisles

LETTERLIJK

Er kwamen geen kippen naar de gratis tennisles

Helaas kwam er geen kip naar de gratis tennisles

FIGUURLIJK

Er kwam helemaal niemand naar de gratis tennisles

Letterlijk of figuurlijk?

‘David was zo moe als een hond. Hij lag ziek op bed. Opeens kwam zijn moeder binnen. Hij schrok zich een hoedje!’

letterlijk of figuurlijk?

letterlijk of figuurlijk?

Het is heerlijk om in het geld te zwemmen.

Jan struikelde over zijn eigen woorden.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Jan struikelde over een grote boomtak.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Toen Saar tegen de deur aangelopen was, bloedde haar neus.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Saar deed net of haar neus bloedde, toen Karlijn langsliep.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Fien trekt haar nieuwe schoenen aan.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Fien trekt haar stoute schoenen aan.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Hayley schilt een appel.

1. Letterlijk taalgebruik
2. Figuurlijk taalgebruik

Met jou heb ik nog een appeltje te schillen!

1. letterlijk taalgebruik
2. figuurlijk taalgebruik

Dylano is een boom van een vent.

1. letterlijk
2. figuurlijk

Wie zegt een figuurlijke zin?

1. 
2. 
3. 

door de bomen het bos niet meer zien.

geen overzicht meer hebben door te veel informatie of te veel rommel.

Op het internet is zoveel informatie te vinden dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet.

oog in oog staan

recht tegenover iets of iemand staan.

Ik stond oog in oog met een hele boze buurman.

op het punt staan om

bijna beginnen met

De ijshockeywedstrijd staat op het punt om te beginnen.

het wordt (hoog) tijd

Dringend, het moet gauw gebeuren.

Het wordt hoog tijd om ons huis te verven, want het ziet er niet meer uit.

je niet uit het veld laten slaan.

De moed niet verliezen, dapper doorgaan.

Ik laat mij niet uit het veld slaan door een slecht cijfer. De volgende keer gewoon beter.

in de weer zijn

bezig zijn

Ik ben druk in de weer met mijn huiswerk. Ik doe alles tegelijk.

de bacterie

Heel klein beestje dat je alleen met een microscoop kunt zien. Sommige bacteriën veroorzaken ziektes

Ik heb een keelontsteking. Die is veroorzaakt door een bacterie.

de diarree

dunne, waterige, poep

Ook diarree wordt veroorzaakt door een bacterie. Dan heb je soms iets verkeerds gegeten, waar verkeerde bacteriën in zitten,

fris

1. schoon

2. koel

1. Na het douchen ben ik lekker fris.

2. Het is fris buiten en daarom trek in een jas aan,

de hygiëne

Ervoor zorgen dat jijzelf en jouw omgeving schoon blijven. Je wordt dan niet zo gauw ziek door bacteriën.

Goede hygiëne is belangrijk, anders ga je stinken en wordt je huis vies. Daardoor kan je dan weer ziek worden.

de riolering

De buizen onder de grond waardoor het vieze water van de wc en de gootsteen worden afgevoerd.

Goede hygiëne is belangrijk, anders ga je stinken en wordt je huis vies. Daardoor kan je dan weer ziek worden.

zuiver

helemaal schoon, puur.

Het is belangrijk dat de lucht zuiver is, anders kunnen we niet goed ademen.

Hoe kan ik dit figuurlijk zeggen?

De ridder stond plotseling tegenover zijn vijand.

1. oog in oog met
2. in de weer
3. laat me niet uit het veld slaan
4. op het punt

Hoe kan ik dit figuurlijk zeggen?

Ik sta klaar om te vertekken.

1. oog in oog met
2. in de weer
3. laat me niet uit het veld slaan
4. op het punt

Hoe kan ik dit figuurlijk zeggen?

Wat een pech! Ik weet gewoon niet waar ik moet beginnen om alle problemen op te lossen.

1. zie door de bomen het bos niet meer
2. in de weer
3. laat me niet uit het veld slaan
4. op het punt

Hoe kan ik dit figuurlijk zeggen?

Het is misschien moeilijk, maar ik ga gewoon door.

1. zie door de bomen het bos niet meer
2. in de weer
3. laat me niet uit het veld slaan
4. op het punt

Hoe kan ik dit figuurlijk zeggen?

Mijn vader is druk bezig met allerlei snoertjes.

1. zie door de bomen het bos niet meer
2. in de weer
3. laat me niet uit het veld slaan
4. op het punt

Welk hoort past op de stipjes?

Bij het koken van eten is ...... belangrijk.

1. bacterie
2. hygiëne
3. fris
4. zuiver

Welk hoort past op de stipjes?

Als er een schadelijke .... aan je handen zit kun je ziek worden.

1. bacterie
2. hygiëne
3. fris
4. zuiver

Welk hoort past op de stipjes?

Dan kun je bijvoorbeeld ........ krijgen.

1. bacterie
2. diarree
3. fris
4. de riolering

Welk hoort past op de stipjes?

Het vuile water van de wc verdwijnt in

1. bacterie
2. diarree
3. fris
4. de riolering

Welk hoort past op de stipjes?

Dit water wordt schoongemaakt zodat het weer ..... is.

1. de riolering
2. diarree
3. fris
4. zuiver

Welk hoort past op de stipjes?

Het is fijn om ..... water te drinken als je dorst hebt.

1. de riolering
2. diarree
3. fris
4. bacterie

Zijn de onderstreepte woorden figuurlijk of letterlijk taalgebruik?

figuurlijk

je bedoelt iets anders

letterlijk

precies zoals je het zegt

Het is hoog tijd voor een karweitje

De keuken moet worden schoongemaakt.

Pak jij de schoonmaakspullen uit de kast?

We verwijderen de bacteriën van het aanrecht.

Wat ruikt het weer lekker fris!

Mounir is in de weer met de dweil.

Wat is de goede uitdrukking?

Brian ........... om schoon water te pakken.

1. staat op het punt
2. in in de weer

Wat is de goede uitdrukking?

Mies gaat ............. met een dweil.

1. staat op het punt
2. in in de weer

Wat is de goede uitdrukking?

Het is een grote troep.

Ze .............. en ruimen alles op.

1. laten zich niet uit het veld slaan
2. zien door de bomen het bos niet meer

aan het werk

  Heb je nog niet alle woorden in je schift geschreven?

Maak dat eerst af.

KLAAR

taalblobs