Het ontstaan van een wereldeconomie (tijdvak 5 & 6)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De ontwikkeling van een wereldeconomie

Exotische waren als specerijen en zijde waren in de Middeleeuwen al bekend in Europa. Hoe liep de aanvoerroute in die tijd?

Waarom op reis?

Lees bron 1 en beantwoord de vraag:

waarom ging Columbus op ontdekkingsreis?

Waarom op reis?

Lees bron 2 en beantwoord de vraag:

waarom ging Columbus op ontdekkingsreis?

Waarom op reis?

Lees bron 3 en beantwoord de vraag:

waarom ging Columbus op ontdekkingsreis?

Welke bron is het meest bruikbaar als je iets wilt weten over Columbus' motieven?
Leg je antwoord uit!

Kenmerkende Aspecten

• Het begin van de Europese overzeese expansie (5)
• Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie (6)
• De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek (6)
  

Portugezen in 'de Oost'

• Deelname in complex handelssysteem
• Proberen dominantie te verkrijgen
• Richten factorijen op

Spanjaarden in 

'de West'

• Conquistadores vallen Azteken en Inca rijken gewapend binnen
• Duizenden bewoners overlijden aan meegebrachte ziektes 
• Spanje koloniseert Amerika

Waardoor beleefde Nederland een Gouden Eeuw?

De Nederlandse Gouden Eeuw

Gunstige geografische ligging:

- specialisatie

- oostzeehandel ('moedernegotie')

- stapelmarkt

Wat valt je op aan deze cijfers?

Hollandse kooplieden

• kapitalisme
• oprichting VOC

- Eerste aandelen

- Economisch monopolie

- Politieke en militaire bevoegdheden

De ontwikkeling van een wereldeconomie

Waardoor beleefde Nederland een Gouden Eeuw?

Handelsjaloezie 

Frankrijk: mercantilisme

Engeland: Engelse oorlogen + Act of Navigation

De nieuwe informatie die als gevolg van de kruistochten in Europa bekend werd (zowel over hoe de wereld er uit zag, als de kennis over de klassieken) kan gezien worden als een oorzaak voor de ontdekkingsreizen in de vroegmoderne tijd.

1. Waar
2. Niet waar

Dat Columbus naar het westen voer met de hoop India te bereiken, bewijst dat zijn wereldbeeld anders was dan dat van de Middeleeuwers.

1. Waar
2. Niet waar

Het omzeilen van de tussenhandel van de Arabieren was voor de ontdekkingsreizigers een belangrijk religieus motief om een zeeroute naar Indië te vinden.

1. Waar
2. Niet waar

De ontdekking, verovering en kolonisatie van de wereld buiten Europa verliep vrijwel overal op vergelijkbare wijze.

1. Waar
2. Niet waar

De handel in slaven, die vanuit Afrika naar Amerika werden vervoerd, houdt verband met het gebrek aan immuniteit van de ‘Indianen’ voor ziektes als de griep en de pokken.

1. Waar
2. Niet waar

Vanuit Oost-Indië werden vooral goud en specerijen naar Europa gebracht, vanuit West-Indië vooral katoen en thee.

1. Waar
2. Niet waar

Een belangrijke oorzaak voor de economische bloei van de Nederlandse Republiek in de zeventiende eeuw is de geografische ligging van het gebied.

1. Waar
2. Niet waar

De stapelmarkt had als voornaamste voordeel dat het kooplieden gemakkelijker maakt om in te spelen op de markt.

1. Waar
2. Niet waar

Het monopolie dat de VOC kreeg op de handel met Oost-Indië past goed bij het kapitalisme uit dit tijdvak.

1. Waar
2. Niet waar

De Act of Navigation is een goed voorbeeld van een economische politiek die er op gericht was de eigen belangen te beschermen én specifiek die van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden te schaden.

1. Waar
2. Niet waar

En, hoe ging dat?

Heb je minder dan 7 vragen goed?

Je weet of snapt nog niet alles en daarom is verstandig om de lesstof nog een keer goed door te nemen onder mijn begeleiding. Kom (vooraan) in het midden zitten en dan lopen we deze lesstof nog een keer door.

Heb je 7 of 8 vragen goed?

Je weet al veel, maar je moet de lesstof nog wel een keer nauwkeurig doornemen om alles geordend in je hoofd te krijgen. Het is verstandig om deze les een samenvatting of mindmap te maken bij de lesstof en eventueel te oefenen met vragen uit het boek. 

Heb je meer dan 8 vragen goed?

Je beheerst de stof al goed! Het is verstandig om deze les te gaan oefenen met het toepassen van de lesstof door opdrachten uit het boek te maken óf je te gaan verdiepen in één van de onderzoeksvragen bij dit thema.