les 3: Samenstellingen/meervouden 3-4-11-12

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Samenstellingen en meervouden 

spelling PTA blok 5 

Lesdoel

Je weet hoe je samenstellingen en meervouden moet schrijven.

Je hebt geoefend met de spelling van samenstellingen en meervouden

Je hebt opdracht 2, 9 en 10 nagekeken. 

nakijken opdracht 2 blz 190

1. wollen                                    8. gelande

2. kunststof                             9. verbaasde

3. bronzen                               10. geflopte

4. bekende                              11. bestelde

5. gekrompen                         12. vergrote

6. gehaaste                              13. verplichte

7. gebarsten                             14. uitgeputte

Nakijken opdr 9.1 

a het papieren zakdoekje

 b de katoenen broek

 c de houten stoel

 d de plastic tas

 e de zilveren ketting

 f de polyester boot

Nakijken opdr 9.2 

a. het verlaten eiland
               h. het gestolen geld

 b. de verwachte gasten
         i. de verwende hond

 c. het verpeste feest
                j. het verwoeste kasteel

 d. de verbrede weg
                  k. de geredde kat 

 e. de beantwoorde vraag
      l. de gekochte telefoon

 f. de gebraden kip

 g. de verpotte plant

Nakijken opdr 10

Je hebt hier als het goed is nieuwe woordgroepen bedacht. 

voorbeelden:

1. de zilveren armband - de houten stoel - de plastic tas

2. de verbrande aardappelen - de verhuisde familie - de besneeuwde straat. 

3. de gewassen kleding - de vergrote foto 

Samenstelling

Een samenstelling is een woord dat uit twee of meer woorden bestaat.

boek + kast = boekenkast

auto + ongeluk = auto-ongeluk

brief + bus = brievenbus

Samenstelling

Je schrijft een samenstelling als één woord.

windmolenmonteur

Je zet NOOIT een spatie in een samenstelling.

Je zet een koppelteken bij letterverwarring.

wiskundeexpert > wiskunde-expert

tosti + apparaat =

politie + agent =

woede + uitbarsting =

Tussen-n in samenstellingen

Konijnenhok of konijnehok?

Bessenjam of bessejam?

Berengoed of beregoed?

Groentensoep of groentesoep?

Hoofdregel tussen-n

Is het eerste deel een zelfstandig naamwoord met 

alleen een meervoud op -en?

Dan schrijf je een tussen-n

Boekenkast > boek - boeken

Fietsenrek > fiets - fietsen 

Ballenbak > bal - ballen 

Is het eerste deel een zelfstandig naamwoord met een meervoud op -s?

Of met een meervoud op -en én -s?

Dan schrijf je geen tussen-n.

seconde - secondes/seconden > secondewijzer

groente - groenten/groentes > groentesoep

Tussen-n

Je schrijft geen tussen-n als:

het eerste deel het tweede deel versterkt: beresterk, apetrots.

er van het eerste deel maar één bestaat: zonneschijn.

het eerste deel geen zelfstandig naamwoord is: huilebalk

Alleen een -e

Je schrijft alleen een -e als

- het eerste deel van het woord het tweede deel versterkt:

trots - apetrots

sterk - beresterk

- als er van het eerste deel maar één bestaat: Zonnestraal - maneschijn. 

- als het eerste deel géén meervoud heeft: rijstepap - roggebrood

groente + man =

1. groentenman
2. groenteman

reus + leuk

1. reuzeleuk
2. reuzenleuk

zon + stelsel =

1. zonnestelsel
2. zonnenstelsel

kat + luik =

1. katteluik
2. kattenluik

vitamine + pil

1. vitaminepil
2. vitaminespil
3. vitaminenpil

fiets + hok

1. fietsenhok
2. fietsehok

beer + goed

1. beregoed
2. berengoed

Tussen-s

bakkerschort of bakkersschort?

REGELS

Hoor je een s? Schrijf een s.

Begint het tweede deel met een s, vervang het door een woord dat niet met een s begint.

bakkerswinkel dus bakkersschort

dorp + feest =

1. dorpfeest
2. dorpsfeest
3. dorpssfeest

oorlog + schip =

1. oorlogschip
2. oorlogsschip

kapper + zaak =

1. kapperzaak
2. kapperszaak

winkel + centrum =

1. winkelcentrum
2. winkelscentrum

Huiswerk

Maak opdracht 3-4-11-12

blz 191 en 194

Ik weet hoe je samenstellingen schrijft.

😒🙁😐🙂😃